DSCN6058 (Kopiowanie)

Biologia - lypelylnrium lila tamlyau"-

^ °(iye. 2-11). Ich ciało okrywały dwukJnnowe muszle fosforanowe, pomiędzy którymi znajdowały I

Tntobity - prymitywne stawonogi - były w owym czasie najliczniejszą grupą zwierząt: stanowiły ok. 60% zespołu fauny. Różne gatunki trylobilów szybko wymierały, dlatego też niektóre z nieb stanowią cenne skamieniałości przewodnie i na nich oparto podział kambni na epoki (ryc. 2-13). RodzajHolmia jest charakterystyczny dla kambru dolnego, rodzaj Paradoxides - dla środkowego, zaś Olenus - dla górnego.

Najmniejsze trylobity miały długość kilku milimetrów, największe sięgały 60 cm. Posiadał) spłaszczony i wydłużony tułów i z wierzchu pokryte były pancerzem złożonym z trzech części środkowej i dwóch bocznych (stąd nazwa trilobilus - trójpłato wy). Poza tym w pancerzu trylobita wyróżnić można tarczę głowową, tułów zbudowany z kilku segmentów i tarczę ogonową. Każdy z segmentów tułowiowych posiadał parę dwudzielnych odnóży - ich część zewnętrzna służyła dj pływania, wewnętrzna umożliwiała poruszanie się po dnie. Zwierzęta te żyły na dnie. prawdopodobnie odżywiając się padliną. Gatunki zamieszkujące mul na dużych głębokościach, żyjące w ciemności były ślepe, natomiast żyjące w płytkich, oświetlonych wodach posiadały oczy W miarę wzrostu przechodziły trzy kolejne wylinki, czyli zrzucały stary, zbyt ciasny pancerz (tał jak to ma miejsce u żyjących dziś stawonogów). Ze skamieniałych szczątków znamy dziś wszystl* fazy rozwoju trylobitów - od jaja poprzez trzy formy larwalne aż do osobnika dorosłego. Zwierzy to uważa się za cenne ogniwo pośrednie - cechy ich budowy nawiązują zarówno do wieloszczetół (z których prawdopodobnie powstały) jak i do skorupiaków i szczękoczulkowców.

Stawonogi reprezentowane były także ptzez prymitywne skorupiaki i formy podobne dt < pajęczaków. Na dnie morskim żvłv szkarłupnie (liliowce), pierścienice oraz zwierzęta będące byt może ogniwem łączącym pierścienice ze stawonogami. Prócz zwierząt w morzach żyły dość lica* gatunki jednokomórkowych i wielokomórkowych glonów.

Ordowik. Nazwę swą zawdzięcza plemieniu Ordowików, które w rzymskich czasaci zamieszkiwało Walię (z tego terenu pochodzą najwcześniej opisane skamieniałości ordowickiti Klimat tego okresu był ciepły - nastąpiła transgresja mórz, czyli zalewanie obszarów lądowyd Życie nadal istnieje tylko w wodach.

1    - pancerz zewnętrzny;

2    - pancerz wewnętrzny;

3    - przegroda

Ryc. 2-11. Zwierzęta charakterystyczne dla kambru:

A - archeocjat (schemat kolonii); B - ramienionóg Lingulella (JD).