106
Biologia ■ repetytorium dla kandydatów na akadrmt.
106
glicyna
p
OH
alanina
H O
glicyloalanina (Gly-Ala)
Ryc. 3-9. Wzory strukturalne dwóch aminokwasów i powstanie dipcpiydu
COOH
H1C/ SCHj
wallna
COOH
ch2sh
cysteina
COOH
HjN-CH
CH2
CH
HaC ch3 leucyna
COOH HjN-CH &H2
Ś
CHj
metionina
COOH
COOH
h2n-^h
ho-nh2
HaN-CH
CH
HaC <?H2
CHj Izoleucyna
Ireonina
Ryc. 3-10. Aminokwasy egzogenne dla człowieka
Tabela 3-IV. Aminokwasy endogenne, egzogenne oraz kwas paraaminosalicylowy
Nazwa |
Skrót |
Wzór chemiczny | |
Glicyna Alanina |
G A |
Gly Ala |
H.NCH.COOH CH,CH(NH,)COOH |
Prolina Kwas asparaginowy Asparagina Kwas glutaminowy Glutamina Arginina Histydyna Seryna Tyrozyna |
P D N E Q R H S Y |
Pro Asp Asn Glu Gin Arg His Ser n |
C4H,NHCOOH HOOCCH,CH(NH,)COOH H2NOCCH2CH(NH2)COOH HOOC(CH2)2CH(NH )COOH H2NOC(CH2)2CH(NłŁ)COOH H,NNCHNH(CH,),CH(NH2)COOH NC1TNHCHCCH ,'CH(NH2)COOH HOCH CH(NH2)COOH HOCtH4CH2CH(NH2)COOH |
Kwas paraaminosalicylowy |
PAS |
H3NCtHj(OH)COOH |
Jak już wspomniałem, w białkach naturalnych występujących w przyrodzie stwierdza się I najczęściej obecność 20 aminokwasów. Niektóre z nich - na przykład alanina czy glicyna - mogą być syntetyzowane w każdym organizmie zwierzęcym czy roślinnym i te nazywamy aminokwasami endogennymi (wewnątrzpochodnymi). Te zaś, których organizmy zwierzęce nie potrafią syntetyzować i musząje pobierać z innych organizmów (np. roślinnych), nazywamy aminokwasami
Rośliny mają zdolność syntetyzowania wszystkich aminokwasów z substancji prostych (na przykład z COp H}0 i soli azotowych). Organizm człowieka natomiast nie potrafi wytworzyć 9 aminokwasów niezbędnych dla jego prawidłowego funkcjonowania, a zatem musi pobrać te z\v ią/ki /pokarmem albo od bakterii żyjących w przewodzie pokarmowym. Aminokwasami egzogennym' dla człowieka gą: lizyna, lyalina. lSUim kslsusm fenyloalnninn. iryptofan. ireoiiiM'^uu