DSCN6249 (Kopiowanie)

DSCN6249 (Kopiowanie)



I DZIEDZICZNOŚĆ

Niedaleko pada jabłko od Jabłoni (przysłowie)

Zmienność i dziedziczność to atrybuty życia.

WI rozdziale naszych rozważań podkreśliłem, że zmienność jest cechą całej przyrody - zarówno żywej, jak i nieożywionej. Działanie sił natury, według określonych praw, powoduje powstawanie igjnięcie gwiazd, planet, kontynentów; zarastanie stawów i jezior; ginięcie gatunków i powstawanie nowych. Ten proces - c w o I u ej i - który zauważyć możemy chociażby w najbliższym otoczeniu, mieście, wsi, osiedlu - dotyczy całego Wszechświata.

Dziedziczność natomiast to cecha istot żywych. Każdy organizm rodzi się i ginie a jednak życie trwa od milionów lat, ponieważ organizmy rozmnażają się i przekazują swe cechy potomstwu.

I tak na przykład ze skojarzenia pary małp zawsze urodzą się małpy; a jeżeli rodzice są np. gorylami, to ich potomstwo również będzie tego samego gatunku, a nie innego. Dzieci są podobne do rodziców i właśnie tę prawidłowość nazywa się dziedzicznością. Każde pokolenie bakterii wykazuje cechy I charakterystyczne dla danego gatunku drobnoustrojów, zaś każde pokolenie ludzi ma cechy ludzkie. Cechy te wynikają z budowy białek zawartych w istotach żywych, zaś budowa białek zakodowana jest w DNA znajdującym się w komórkach i przekazywanym potomstwu w procesach rozmnażania.

Nauka badająca zjawiska dziedziczności i zmienności organizmów żywych określana jest mianem genetyki (od gr.:genetes - zrodzony).

Obserwując chociażby naszą najbliższą rodzinę, znajomych, sąsiadów zauważyć możemy, że potomstwo jest wprawdzie zawsze podobne do rodziców, podobieństwo to jednak nie jest absolutne. Osoba wystarczająco spostrzegawcza zaobserwuje tę prawidłowość u większości istot żywych. Potomstwo jednej pary różni się - i to zarówno między sobą, jak i od swoich rodziców - pod wieloma względami. Różnice te określamy mianem zmienności.

Cechy stanowiące o zmienności możemy podzielić na cechy dziedziczne przekazywane z pokolenia na pokolenie oraz cechy nie dziedziczone. Tc ostatnie pojawiają się najczęściej pod wpływem środowiska. Przykładem może być chociażby znajomość języka obcego. Jeżeli jednego zdwóch braci - bliźniaków skierujemy na odpowiedni kurs języka, drugi zaś się go uczyć nie będzie, to - choć cechy dziedziczne u obu braci są w tym przypadku takie same - tylko jeden brat będzie władał językiem obcym.

Należy tu jednak podkreślić, że ujawnienie się cech dziedzicznych również jest w znacznym stopniu uwarunkowane przez wpływ otaczającego środowiska. Dla zilustrowania tego wpływu posłużmy się dość skrajnym przykładem. Obecność obu rąk jest u człowieka cechą dziedziczną. Jeżeli jednak we wczesnym dzieciństwie dany osobnik straci jedną rękę w nieszczęśliwym wypadku, to do końca życia będzie człowiekiem jednorękim - chociaż w DNA. które otrzymał od rodziców, -zapisane” jest posiadanie przezeń obu rąk.

Dziedziczność i zmienność są ściśle związane z rozmnażaniem. To właśnie w procesie rozmnażania powstaje potomstwo, stanowiące kontynuację życia osobników rodzicielskich.

Wyróżnia się dwa sposoby uzyskiwania potomstwa przez organizmy żywe. Są to rozmnażanie hr/nfciówe i rozmnażanie ckmac


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DSCN6249 (Kopiowanie) I DZIEDZICZNOŚĆ Niedaleko pada Jabłko od jabłoni (przysłowie) Zmienność i dzie
Jak daleko pada jabłko od jabłoni Niemcy Wiochy Australia Kanada ! Wlk
DSCN6228 (Kopiowanie) W odróżnieniu od prokariotycznego, eukariotyczne RNA nic bywa policistronowy,
DSCN6228 (Kopiowanie) z W odróżnieniu od prokariotyczncgo, eukariotyczne RN A nic bywa policistronow
DSCN6239 (Kopiowanie) Allostcryczna zmiana struktury jest oczywiście odwracalna (w odróżnieniu np. o
DSCN6268 (Kopiowanie) 250 Biologia • rirpclyiorium lila kaiulyilniów no nltadrnilc mrdyi :nw6.6. Pra
DSCN6268 (Kopiowanie) 250 Biologia - npeiytorium tlla kandydatów na akademie medyrng 6.6. Prawa dzie
DSCN6271 (Kopiowanie) 253 253 N>(f% lin#. AU nycb. ’•# -V. i---*-1 Ryc. 6-19. Dziedziczenie barwy
DSCN6271 (Kopiowanie) O ^ O "»«*V H czerwony Rvc.6-I8. Dziedziczenie barwy kwiatów u dziwaczka
DSCN6278 (Kopiowanie) 260 Biologia - repetytorium dla kandydatów na akademie medyczne 6.11. Dziedzic
DSCN6278 (Kopiowanie) 260 Biologia - repetytorium dla kandydatów na akademie medyam 6.11. Dziedzicze
DSCN6281 (Kopiowanie) 6.II.I. Dziedziczenie czynnika Rh Inny układ grupowy krwi to tzw. układ czynni
DSCN6281 (Kopiowanie) 4.11.!. Dziedziczenie czynnika Rh Inny układ grupowy krwi to tzw. układ czynni
DSCN6283 (Kopiowanie) Prawo Hardy’ego-Weinberga umożliwia też zbadanie, czy dana cecha zależy od jed
DSCN6283 (Kopiowanie) 265 4 patikictnoić Prawo Hardy’ego-Weinberga umożliwia też zbadanie, czy dana
DSCN6293 (Kopiowanie) Ancuploidia jest przyczyną dość częstych zaburzeń dziedzicznych u ludzi i może
DSCN6293 (Kopiowanie) Ancuploidia jest przyczyną dość częstych zaburzeń dziedzicznych u ludzi i może

więcej podobnych podstron