DSCN6355 (Kopiowanie)

Biologia - repet}'

grzyby trujące to rudo-pomarańczowc strzępia^ (Inocybe) i hiale leikówki (Clitocybe) - ryc. 7-29. Zarówno lejkówki, strzępiak i. zaslonak rudy, jak i krowiak podwinięty (olszówka) są charakterystyczne i raczej nie mogą być mylone z żadnym z powszechnie zbieranych grzybów jadalnych.

Ryc. 7-29. Owocniki podstawczaków wywołujących grobie zatrucia u ludzi:

A - krowiak podwinięty czyli olszówka (PaxiUus unolutui), B - zaslonak rudy (Coriinarius oreUanus),

C - strzępiak ccglasty (Inocybe palouillardi),

D - lejkówka biała (Clitocybe cerussata) (JD).

W Słowacji zdarzają się zatrucia borowikiem szatańskim (Boletus satanas), który mylony jest z innymi gatunkami borowika. W Polsce borowik szatański od wielu lat nie był znaleziony; występujący    I

u nas, podobny do borowika eoryczak żółciowy (Tylopilus felleus) nie jest trujący, natomiast ma bardzo gorzki i piekący smak. Gorzki i piekący smak mają także niejadalne gatunki mieczajów i trujący I gołąbek wymiotny (Russula emetica). Wszystkie wymienione grzyby trujące są szczególnie ■ niebezpieczne wówczas, gdy zostaną spożyte na surowo.

W stanic surowym toksyczne są także pewne smaczne grzyby jadalne (np. opieńka miodowa -Armillaria mellea). Swego rodzaju ciekawostkę stanowi cźernidlak pospolity (Coprinus atramentarius), którego młode owocniki (o białych blaszkach) są jadalne i mogą być mylone z kanią (ryc. 7-30).

Cźernidlak zawiera substancję, działającą podobnie do disulfiramu. Disulfiram to związek chemiczny, który zatrzymuje rozpad alkoholu etylowego w organizmie na etapie aldehydu octowego, powodując nagromadzenie się tej trucizny i objawy ciężkiego zatrucia; disulfiram stosowano niegdyś jako środek odzwyczajający pijaków od alkoholu. Owocniki czernidlaka pospolitego są “naturalnym środkiem abstynencyjnym”. Jeżeli w ciągu 3 dni od spożycia czernidlaka nastąpi wypicie nawet niewielkich ilości alkoholu (wystarczy odrobina piwa), występują objawy zatrucia.

W Ameryce występują grzyby z rodzajów Conocybe i Psilocybe, zawierające substancje toksyczne, które wywołują halucynacje (Indianie Aztecy uważali te grzyby za “święte’", ponieważ wprowadzały ich one w oszołomienie, np. podczas obrzędów religijnych).

Grzyby jadalne (których na świecie jest około 200 gatunków, w Polsce zaś około 70) będą cieszyć się coraz większym powodzeniem. Gatunków trujących jest na szczęście mniej; na całym świecie około 60, w Polsce 50, o różnym stopniu zagrożenia. Dlatego jest rzeczą bardzo ważną, aby lekarze umieli odróżniać grzyby jadalne od trujących i niejadalnych (niestety, program studio* w Polsce nic obejmuje tego tematu). Właściwie uniejętność taką powinni posiąść już absolwenci