7.4.2.2.7. Klasa: grzyby niedoskonałe (Dcuteromycetes)
Grzyby niedoskonałe to grupa sztuczna. Klasyfikuje się tu te gatunki, u których nic stwieid^ rozrodu płciowego. Nie oznacza to, że rozród taki na pewno nie występuje: może on nic zachody ale także możliwa jest sytuacja, że zjawisko to u niektórych grzybów zdarza się bardzo rzadko, wyjątkowo; wreszcie znaczna część grzybów niedoskonałych po prostu nie była poddana dgjj dokładnym badaniom. Gdy u któregoś z gatunków grzybów niedoskonałych zaobserwuje jj, ^ rozmnażanie płciowe, zostaje on “przekwalifikowany" do inM
odpowiedniej klasy (w zależności od sposobu płciowego rozmnażaj Najprawdopodobniej olbrzymia większość grzybów niedosko. nałych to uwstecznione w rozwoju workowce (do Deuteromyceies zalicza się np. niektóre gatunki pędzlaka - te, u których nje zaobserwowano wytwarzania worków). Grzyby niedoskonale mają plechę jednokomórkową lub wielokomórkową; ściany komórkowe zazwyczaj zbudowane są z chityny.
U większości grzybów wywołujących schorzenia u czlowiekanie zaobserwowano rozrodu płciowego - zalicza się je zatem do grzybów niedoskonałych (ryc. 7-31). Należą tu np. drożdżaki (rodzaj Candidc albo Mon i Ha) wywołujące kandydiaze ( moniliazę), czyli białe naloty-pleśniawki w jamie ustnej, gardle, krtani, płucach lub innych narządach, w których się osiedlą. Drożdżaki (ryc. 7-31) w niewielkich ilościach występują w jamie ustnej i gardle większości zdrowych ludzi; natomiast rozwojowi tych grzybów i powstaniu grzybicy sprzyja osłabienie układu odpornościowego mak roorgan izmu. Kandydiaza jamy ustnej jest na przykład jednym z pierwszych objawów zespołu nabytych defektów immunologicznych (AIDS).
Grzyb z gatunku Cryptococcus rteoformans wywołuje inną groźną grzybicę, kryptokokkoze, która dotyczyć może różnych narządów wewnętrznych. Histoplazmoza (o przez Histoplasma capsulatum) nazywana była “przekleństwem faraonów”, ponieważ zmarło raną wielu badaczy piramid; zarodniki grzyba trafiały do ich organizmów z kału bytujących w piramidach nietoperzy. Grzyby z rodzajów TYichophyton i Epidermophyton wywołują grzybice skóry i to i owłosionej (grzybica strzygąca), jak i nieowłosionej (grzybica międzypalcowa stóp).
Epkłeimophyton Cryptococ-
CUB
Candida albicans
Ryc. 7-31. Najpospolitsze grzyby pasożytnicze człowieka, zaliczane do klasy grzybów niedoskonałych (Deuteromyceies). Obrazy mikroskopowe strzępek (wg A. Kurnatowskiej) (JD).
Trichophyton
*
7.4.2,3. Gromada: porosty (Lichenes)
Nauka o porostach nosi nazwę lichenologii. Znamy około 20 000 gatunków porostów. Są» organizmy symbiotyczne, których plccha zbudowana jest z komórek glonów i strzępek grzyb0*
■ (tyc. 7-32). Glony należą zazwyczaj do zielenic, czasem* to sinice. Grzyby natomiast są albo workowcami. podstawczakami. W zależności od przynależno^1 systematycznej grzyba zaliczamy porosty do kl*'-Ascolichenes (gdy w skład plechy wchodzi grzyb z kW workowców -Ascomycetes) lub do klasy Basidwlich^ (gdy grzyb należy do podstawczaków -BaskUomyc**51 W przypadku porostów symbioza (mutualizm) pole*?? tym, iż grzyb swą grzybnią stanowi środowisko dla glonu, zabezpieczając go przed działaniem czyniuh’* zewnętrznych (np. wysychaniem), zapewniając Hyc. 7-32. Schemat budowy plechy porostu (JD). wody i soli mineralnych, zaś glon produkuje
górna
korowa dolna
chwytnlki