DSCN6464 (Kopiowanie)

171

lii

ątlpM

7. Pr&ffad Mata istot żywych I ich klasyfikacja

się w wiosennych kałużach nrzekonnicc (rodzaje Triops i Lepidums) są znacznie większe - osiągają długość 6 cm. nic licząc długiego “ogona" (ryc. 7- 107F). Ich jaja mogą przeżyć kilka łat, całkowicie pozbawione wody - dlatego przckopnicc pojawiają się w kałużach, które przez lata były wyschnięte. Pospolitym liścionogiem w wiosennych kałużach jest teżzadychra (Branchipus).

Malżoraczki przypominają wyglądem miniaturowe małże, ponieważ z obu boków zamknięte są dwuklapową skorupką, przesyconą solami wapnia (ryc. 7-107C). Żyją w wodach słodkich i słonych.

Dowidlonogów należy parę tysięcy gatunków drobnych skorupiaków, żyjących w morzach i w wodach słodkich i mających nieraz duże znaczenie biologiczne jako pokarm ryb i wielorybów. Najbardziej znane należą do rodzinyoczlików (Cycbpidae - ryc. 7-107B). Znamy też wiele gatunków widłonogów pędzących pasożytniczy tryb życia i atakujących ryby. Mają one w postaci dorosłej nieraz tak zmieniony wygląd, iż trudno domyśleć się, że są stawonogami.

Również pasożytami sa śpiewki, iak np. I O-milimetrowa śpiewka karpiowa (Argulus foliaceus), wyposażona w duże przyssawki, którymi przyczepia się do ciała ryby i ssie jej krew.

Wasonoei są bardzo oryginalną grupą skorupiaków, ponieważ prowadzą osiadły tryb życia, chronione wapienną skorupą (ryc. 7-107D). Przez długi czas uważano je za krewniaków małży, dopiero odkrycie form larwalnych - pływików - udowodniło przynależność wąsonogów do skorupiaków. Zwierzęta te zamieszkują wyłącznie morza. Kaczenice (Lepas) przyczepiają się do podłoża długim, mocnym stylikicm. Natomiast pakle (Balanus) przyrośnięte są bezpośrednio do podłoża i w dużej liczbie “obrastają” skały, pale, mury oblewanych wodą budowli, a także kadłuby statków i okrętów. Z tego powodu nie są łubiane przez marynarzy, ponieważ utrudniają ruch statków, zmniejszają ich szybkość i zmuszają do kosztownych zabiegów “odpąkłających”.

Spośród skorupiaków wyższych (pancerzowców) omówimy równonogi, obunogi, dziesięcionogi i eufauzje.

Równonogi spłaszczone są grzbie- W tobrzusznie i żyją w różnych środowiskach. Powszechnie znane w Polsce są dwa gatunki stonóg: stonoga murowa (Oniscus asellus) i stonoga szorstka (Porcelio scaber) (ryc. 7-107 G). Są to zwierzęta lądowe i oddychają powietrzem atmosferycznym dzięki systemowi tchaw-Itowatych, otwartych na boki rurek, mieszczących się w obu ostatnich parach odnóży odwłokowych. Przebywają w wilgotnych, ciemnych miejscach, np. w piwnicach, pod kamieniami itp. Natomiast

Ryt 7-107. Przedstawiciele drobnych skorupiaków. A * rozwielitka (Daphnia):

B - oczlik (Cydopi/; ę - małżpraczck Candona:

0 - Isc/cnna Lepai.

H MkA»{Atdhup,

t ■ prakoproes (7Hop*/:

(r. tUMupt {Unitem):

11 lud/ (Itamnurut/ (Jt>»