DSCN6662 (Kopiowanie)

112

Biologia - repetytorium dla

i kandydatów na uczelnie

Ryc. 8-79. Budowa anatomiczna nadnerczy (JD) A — położenie;

B - budowa anatomiczna;

C - budowa mikroskopowa.

Rdzeń nadnerczy pod względem rozwoju i budowy powiązany jest z układem nerwowym wspó-łczulnym. Zbudowany jest z dużych komórek chrotnochłonnych. zgrupowanych wokół naczyń krwionośnych (nazwa: „chromochłonne" wzięła się stąd, iż komórki te łatwo barwią się solami chromu) oraz z niewielkiej liczby komórek zwojowych. W komórkach chrotnochłonnych powstają noradrenalina i adrenalina (tak jak już to zilustrowano wcześniej, na ryc. 5-44). Zawartość amin katecholowych (głównie adrenaliny, noradrenaliny i dopaminy) w rdzeniu nadnerczy określa się na 0.3 do I mg/l g masy narządu, z czego adrenalina stanowi 80%. Hormony te przyspieszają akcję serca, oddychanie i podnoszą ciśnienie krwi — podobnie jak ma to miejsce w przypadku pobudzenia współczulnego układu nerwowego (rozdz. 8.8.1.4.).

Warstwa kłębkowa ta zbudowana jest z ugrupowań (, .kłębków”) komórek, zawierających w swej cytoplazmie krople tłuszczu oraz bardzo specyficzne mitochondria - nie posiadające grzebieni, lecz kanaliki. Jak już pisałem w rozdziale o komórce, obecność takich mitochondriów przemawia za produkcją sterydów. Warstwa ta praktycznie nie jest pobudzana przez ACTH. Komórki warstwy kłębko-watej produkująmineralokortykosterydy: aldosteron I deoksykortykosteron (DOC)- Średnie stężenie w osoczu obu tych hormonów jest podobne i wynosi 0,17 nmol/L (0,006 gg/dL). Aktywność DOC stanowi około 3% aktywności aldosteronu. Oba hormony powodują zatrzymanie w organizmie jonów sodu, natomiast wzmożoną utratę jonów potasowych i wodorowych z moczem. W przypadku

nadmierna utrata jonów potasowych i nadciśnienie tętnicze. Długotrwała utrata potasu powoduje uszkodzenie nerek, utratę zdolności zagęszczania moczu i wielomocz, u także osłabienie mięśni Dodatk i >we objawy tego zespołu to tężyczka i alkaloza hipokalicmicznu. Niedoczynność kor. utl nereży (choroba Addisnnal w znacznej mierze dotyczy warstwy kłębkowatej i wiąże się ze /mnicjs/e mcm wydzielania aldosteronu (Izw. hipoaldostcronizm). Może być wywołana poprzez zniszczenie

Ul

IZ**

tratę)-

pedodzeme

^*o».np- bia

gąfck.zwyjąt

patapalny (pj jkgucynaobni nar jest w l« sbdoua, zapali sniriwczycz SOU lub guzem nhrCushinga ^ndbwąpodś *®,nadciśmen "arstwasiai ^a'»ającychlipi

Tkanka łączna włóknista z torebki gruczołu wnika wraz z naczyniami w obszar narządu, dzieląc komórki kory nadnerczy na ugrupowania, układające się w postaci trzech warstw. Najbardziej zewnętrzna jest warstwa kłębkowata, po niej następują: warstwa pasmowata i warstwa siateczkowata.

*-pomięć od ACTH Wydzielane

Oormonyp

“ńskieho