DSC
59 resize

• Kary pedagogiczne - z wychowawczego punktu widzenia akceptowane. Polegają w swoim zamierzeniu jedynie na poprawieniu, skorygowaniu postępowania dziecka, a nie poniżeniu jego godności, czy wyładowania frustracji i złości przez osobę karzącą.

Do kategorii kar pedagogicznych należą m.in.:

-    Kary naturalne - są bezpośrednim następstwem winy, ukazaniem konsekwencji nieprawidłowego postępowania. Ponosząc odpowiedzialność za swoje zachowanie, dziecko uczy się, że kara jest następstwem przewinienia, a złe zachowania nie pozostają bezkarne.

Jednym ze sposobów osiągania takiego efektu jest tłumaczenie i wyjaśnianie bądź też rekompensata wyrządzonej krzywdy.

-    Odmawianie przyjemności.

-    Wyrażanie smutku i zawodu, dezaprobaty dla zachowania dziecka.

-    Czasowe pozbawienie przyznanego przywileju.

• Kary niepedagogiczne — traktowane są jako szkodliwe i z wychowawczego punktu widzenia niepożądane. Poniżają godność dziecka, prowadząc w efekcie do powstania różnych form nieprzystosowania (np. zachowań agresywnych, chęci odwetu, zaburzeń emocjonalnych i in.).

Do kategorii kar niepedagogicznych należą:

-    Kary fizyczne (cielesne) polegające na stosowaniu wobec dziecka bezpośrednich form oddziaływania w postaci bicia, potrząsania, popychania itp. oraz

-    Kary psychiczne - straszenie dziecka, stosowanie wyzwisk, krzyk, grożenie, porównywanie z innymi dziećmi, ignorowanie i lekceważenie, izolowanie i in.

Kary pełnia trzy funkcje w rozwoju moralnym dzieci: ograniczająca - powstrzymuje od powtórzenia czynów społecznie niepożądanych. Gdy dzieci przekonują się, że pewne czyny są karane powstrzymują się zwykle od nich, pamiętając jaką w przeszłości poniosły za nie karę.

motywacyjna - kara motywuje do unikania zachowań, które nie są akceptowane. Poznanie możliwych konsekwencji złego czynu jest istotnym czynnikiem motywującym aby go uniknąć. Gdy dzieci są już umysłowo dojrzałe do tego, aby rozważyć czyny alternatywne i konsekwencje każdego z nich muszą się nauczyć decydować same czy wykroczenie jest warte ceny. Jeżeli zdecydują, że nie jest warte, będą motywowane aby go uniknąć.

wychowawcza - nim dzieci są w stanie zrozumieć zasady mogą dowiedzieć się , że pewne czyny są dobre a inne złe, ponieważ otrzymują karę gdy popełnią coś złego, a nie są karane gdy robią rzeczy dozwolone. Gdy są starsze poznają zasady głównie dzięki nauczaniu werbalnemu. Uczą się jednak także poprzez doświadczenie, że w razie niestosowania się do zasad kara jest nieunikniona, to wzmacnia nauczanie werbalne. Inny wychowawczy aspekt polega na uczeniu, iż zło różnych