i
historycznego itp.). Świadomie wybrana do badania jednostka jest z reguły jednostką zasługującą na dokładną ocenę - albo dlatego, że jest ona typowa, albo też dlatego, że jest nietypow a w pozytywnym lub negatywnym sensie.
Badania ankietowe mają miejsce wówczas, gdy nic chodzi nam o opis faktów i ich właściwości, ale chcemy znać opinię wybranych osób o interesujących nas faktach. Tą formą przeprowadzania badań często posługują się socjolodzy. Dla statysty ków mają one w zasadzie charakter pomocniczy. W związku z tym, że uczestnictwo w badaniu ankietowym jest najczęściej dobrowolne, nic można tych badań uznać ani za reprezentacyjne, ani za monograficzne.
Obserwacja statystyczna jest to gromadzenie informacji o właściwościach, czyli cechach poszczególnych jednostek zbiorowości. Informacje te mogą pochodzić ze źródeł pierwotnych, wówczas mamy do czynienia z materiałem pierwotnym, lub ze źródeł wtórnych, wtedy jest to materiał w tórny.
Materia! pierwotny jest wynikiem zaplanowanych specjalnie do celów danego badania dochodzeń statystycznych. Dane statystyczne gromadzone dla innych celów, a wykorzystane wtórnie do określonych badań statystycznych, nazywamy materiałem wtórnym.
Zgromadzony materiał staty styczny może pochodzić bądź to ze spisów', bądź z rejestracji bieżącej.
Spis jest okresowym (najczęściej) lub doraźnym (rzadziej) badaniem wszystkich jednostek zbiorowości w ściśle określonym momencie czasu.
IłKleJKolwleK pracy .enla. a»r. nrzeto*.