filozofia egzamin1

_iaSkini» jako symbol

r 7YSTKICH PODSTAWOWYCH SKŁADNIKÓW > PYTONA

[ ty centrum Politei znajduje się bardzo sławny mit platoński, Limitem jaskini*¹. Mit ten postrzegano jako symbol metafizyki gnozeologii i dialektyki platońskiej, a także platońskiej etyki [. ^stycznej drogi ku górze. W rzeczywistości symbolizuje on to Ljystko, a także platońską politykę. Obecnie jesteśmy w stanie od-M także przedstawione w sposób bardzo poetycki, wyraźne aluzje o charakterze protologicznym. Jest to mit, który wyraża całego Pla-(ona, i dlatego nim kończymy omówienie i interpretację jego myśli. F Wyobraźmy sobie ludzi, którzy żyją w podziemnym pomieszczeniu, w pieczarze, która na całej długości ma wejście otwarte na światło i stromy stok prowadzący do wejścia. Wyobraźmy sobie takie, że mieszkańcy tej jaskini mają nogi i szyje przykute w ten sposób, że nie mogą się odwracać, a więc mogą patrzeć wyłącznie v kierunku wnętrza jaskini. Wyobraźmy sobie dalej, że zaraz za wejściem do jaskini znajduje się murek wysokości człowieka i że zanim (a więc całkowicie zakryci przez murek) poruszają się ludzie niosący na ramionach posągi i przedmioty wykonane z kamienia, zdizewa i z innych materiałów, przedstawiające wszystkie rodzaje istniejących rzeczy. Wyobraźmy sobie jeszcze, że za tymi ludźmi plonie wielki ogień, a w górze świeci słońce. Wyobraźmy sobie wreszcie, że w pieczarze odbija się echo: ludzie, którzy przechodzą za murem, rozmawiają ze sobą, tak że wnętrze jaskini odbija ich głosy zwielokrotnione na skutek echa.

| ¹ Państwo, VII, 514 a nn. O wpływie, jaki mit ten wywarł na autorów dawnych Współczesnych, i o ważnych jego przepracowaniach zob. Gaiser, II paragone della owitt Yariazioni da Platona ad oggi, Napoli 1985, Bibliopolis.