Finanse p stwa Wypych"6 227

ucena sytuacji majątkowej i finansowej przedsiębiorstwa

X₂ - Zysk zatrzymany / Aktywa,

X₃ - Zysk przed spłatą odsetek i opodatkowaniem / Aktywa,

X₄ - Rynkowa wartość kapitału akcyjnego / Księgowa wartość zadłużenia,

X₅ - Sprzedaż / Aktywa.

Rzeczywiste wielkości tych wskaźników pomnożone przez ustalone wagi dają globalny wskaźnik „Z”. Obserwacje poczynione przez E.I. Altmana na giełdzie nowojorskiej pozwoliły na określenie optymalnej wartości wskaźnika „Z”. Ustalono, źe wartości „Z” na poziomie 1,8 i mniej świadczą o bardzo wysokim ryzyku związanym z inwestowaniem w akcje tej firmy, wskaźnik na tym poziomie zapowiada zazwyczaj jej bankructwo. Wartość wskaźnika zawarta w przedziale 1,8 do 2,9 oznaczają brak wskazań co do możliwości upadku przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwa z wartością ,,Z’ powyżej 2,99 są w dobrej kondycji finansowej i stwarzają inwestorom bardzo dogodne warunki do lokowania pieniędzy, gdyż tego typu wskaźnik świadczy o znikomym prawdopodobieństwie bankructwa spółki. Graniczna wielkość rozdzielająca dwa zbiory równa się 2,675.

Należy zauważyć, że w modelu tym występuje rynkowa wartość kapitału akcyjnego (we wskaźniku X₄) ocenianej spółki, co w zasadniczy sposób ogranicza możliwość stosowania Z - Score Model tylko do firm notowanych na giełdzie. Można dostrzec i to, że na polskim rynku kapitałowym nie odnotowano jeszcze bankructw spółek kapitałowych. Być może uzasadnienia można szukać w tym, że zazwyczaj ścieżka kapitałową prywatyzowano spółki w dobrej kondycji finansowej. Ponadto potrzeba przeniesienia tego wskaźnika na polski rynek kapitałowy wymaga dostosowania go do polskich warunków, a przede wszystkim zweryfikowania zarówno wielkości wag przy poszczególnych elementach wzoru, jak i wartości granicznych Z - Score Model.

W warunkach krótkiej kariery polskiego rynku kapitałowego model Altmana można traktować jako uzupełnienie analizy wskaźnikowej i wykorzystywać go w formie narzędzia analizy porównawczej spółek giełdowych.

Rozdział VI

Ocena zdolności kredytowej i pozycji rynkowej przedsiębiorstwa

1. Kredyt bankowy i ryzyko kredytowe

Kredyty udzielane są podmiotom gospodarczym prowadzącym działalność gospodarczą bez w względu na formę organizacyjną oraz na podstawie przepisów prawa bankowego. Mogą to być zatem przypadkowo przedsiębiorstwa państwowe, spółki prawa handlowego: akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością, jawne, komandytowe, jak też spółki cywilne i osoby fizyczne. Z formalnoprawnego punktu widzenia rozróżnia się umowę kredytową od umowy pożyczki. Oznacza to, że bank udzielać może przedsiębiorstwom zarówno kredytów, jak i pożyczek. Podstawowym aktami prawnym regulującymi zasady udzielania pożyczek i kredytów są: Prawo bankowe (ustawa z 31 stycznia 1989 r. kilkakrotnie nowelizowana) oraz kodeks cywilny.

Umowa pożyczki uregulowana jest w art. 720-724 kodeksu cywilnego. Na podstawie umowy pożyczki pożyczkodawca (w naszym przypadku bank) zobowiązuje się przenieść określoną ilość pieniędzy na własność pożyczkobiorcy, który z kolei zobowiązuje się w określonym terminie zwrócić taką samą ilość pieniędzy. Prawo bankowe dopuszcza udzielanie przez bank pożyczek pieniężnych, nie precyzuje