[Polska] Typy Broni i Uzbrojenia #001 Czolg sredni T 34 Page

dwuosobowej spawanej z płyt walcowanych, później odlewanej, następnie od r. 1942 sześciograniastej oalewanei, a wreszcie od końca 1943 r. trzyosobowej również odlewanej — umieszczono zasadnicze uzbrojenie czołgu — armatę 76,2 mm (później 85 mm) sprzężoną z karabinem maszynowym DT (lub DTM), przyrządy obserwacyjne i celownicze, część zapasu amunicji armatniej i do km. Były tu też siedzenia dla załogi — dowódcy (początkowo w czołgach z armatq 76,2 mm spełniającego również funkcje celowniczego), ładowniczego i (w czołgach T 34-85) celowniczego, nazywanego obecnie działonowym. Wieża obracała się dokoła za pomocą specjalne*

o mechanizmu obrotu napędzanego silni-

iem elektrycznym; miała też specjalny zamek, zapobiegający niepożądanemu, swobodnemu obrotowi. W pionie armata naprowadzana była na cel za pomocą ręcz* nego mechanizmu podniesień, obsługiwanego przez celowniczego.

Metalowa ścianka dzieliła przedział bojowy od przedziału silnikowe-g o. Umieszczony był tu silnik dieslowski W-2 wraz f. układami paliwowymi, chłodzenia, smarowania oraz cztery baterie akumulatorów.

W przedziale transmisyjnym znajdowały się: sprzęgło główne z wentylatorem, skrzynka przekładniowa, sprzęgła boczne z hamulcami (służące do dokonywania skrętów czołgiem i zatrzymywania go na miejscu), elektryczny rozrusznik, przekładnie boczne i dwa zbiorniki paliwa.

Uzbrojenie czołgu. Głównym uzbrojeniem czołgu była do roku 1943 półautomatyczna armata 76,2 mm z zamkiem klinowym. Początkowo zastosowano armatę Ł-ll wz. 1939 o lufie długości 30,5 kolibra (prędkość początkowa pocisku 635 m/s); oa połowy 1941 r. zamieniono ją armatą tęga samego kalibru — F-34 wz. 1940, znacznie jednak ulepszoną, o lufie długości 41,2 kolibra. Wystrzeliwany z tej armaty zwykły pocisk przeciwpancerny, o ciężarze 6,30 kG, miał prędkość początkową 662 m/s, a na

odległościach 500, 1000, 1500 i 2000 m przebijał pancerz grubości odpowiednio 69, 61, 54 i 48 mm. Wprowadzony od roku 1943 przeciwpancerny pocisk poakaiibrowy o ciężarze 3,04 kG osiągał prędkość początkową 965 m/s i na odległościach 500 oraz 1000 m przebijał odpowiednio pancerz grubości 97 i 53 mm. Natomiast zastosowana od końca 1943 roku 85 mm półautomatyczna armata S-53 wz. 1944, o lufie długości 51,5 kolibra, miała następujące osiągi:    zwykły pocisk przeciwpancerny

o ciężarze 9,20 kG miał prędkość początkowa 792 m/s i na odległościach 500, 1000, 1500, 2000 i 2500 przebijał odpowiednio 111, 102, 93, 85 i /8-milimetrowy pancerz. Przeciwpancerny pocisk poakaiibrowy o ciężarze 4,99 kG i prędkości początkowej 1200 m/s na odległości 500 m przebijał nawet 138-milimetrowy pancerz.

Armata 76,2 mm miała podwójne urządzenie spustowe, ręczne i nożne typu mechanicznego; do armaty 85 mm zastosowano także elektrycznie uruchamiany spust.

7,62 karabin maszynowy DT (lub późniejsza wersja zmodernizowana DTM), sprzężony z armata oraz umieszczony w przo-dzie kadłuba, był modelem pochodnym od szeroko znanego km DP konstrukcji Dieg-tiarowa, specjalnie przystosowanym do zabudowy w wozach bojowych; jego szybko-strzelność wynosiła do 600 strz/min, magazynek mieścił 60 do 63 nabojów.

Podwozie czołgu. Jedną z charakterystycznych cech czołgu było jego podwozie. Mechanizm gąsienicowy składał się z pięciu par podwójnych kół nośnych z bandaż żami gumowymi (w pewnym okresie wojny, gdy brakowało kauczuku, stosowano koła nośne z obrzeżem stalowym i wewnętrzną amortyzacją — na tym rozwiązaniu wzo* rowah się później Niemcy w ostatnich seriach czołgów Tiger i Panther), _ stalowej gąsienicy, kół napędowych i napinających. Koła wykonane były jako odlewy lub sy* stemem tłoczenia. Każde koło miało niezależne zawieszenie poprzez wahacz na pionowych sprężynach spiralnych, umieszczonych wewnątrz kadłuba na jego bokach.

Widok ogólny kadłuba czołgu T 34: 7 — przednia, górna płyta pancerza, 2 — przednia dolna pancerza, 3 — wałek słojowy łqczqcy obie płyty, 4 — właz mechanika-kierowcy wraz z pokry-wq, 5 — pancerna Osłona jarzma przedniego karabinu maszynowego, 6 — pokrywo otworu nad mechanizmem napinającym, 7 — gniazdo koła napinaiqcego, 8 — otwór dla wahacza przedniego koła, 9 — otwór dla wahacza ■następnego koła nośnego, 70 — gniazda dla gumowych ograniczników skoku wahacza, 77 — o-graniczniki, 12 — karter przekładni bocznej, 73 — boczna pochyła płyta pancerza, 14 — pozioma płyta pancerna ^#