C20I9 T 34-85 z roku 1943
OPIS BUDOWY
Czołg T 34 składał się z następujących zasadniczych elementów: pancernego kadłuba i wieży, silnika, mechanizmów układu napędowego (transmisji), przyrządów kierowania, podwozia wraz z zawieszeniem, osprzętu i wyposażenia.
Ogólna budowa czołgu. Kadłub czołgu wykonany był z pancernych płyt walcowanych, spawanych elektrycznie, jedynie tylna górna płyta oraz pokrywy nad przedziałem silnikowym umocowane były na śrubach w celu uzyskania możliwości zdejmowania ich i zapewnienia dogodnego dostępu do silnika i transmisji podczas przeglądów czy napraw. Wnętrze kadłuba podzielono na cztery przedziały: kierowania, bojowy, silnikowy i transmisyjny.
W przedziale kierowania (lub mechanika-kierowcy), pierwszym od przodu, umieszczono dwa siedzenia z odchylanym} oparciami, przeznaczone dla mechanika-kierowcy i strzelca-radiotelegrafisty (obecnie nazywanego strzelcem pokładowym lub pomocnikiem mechanika-kierowcy), przyrządy kierowania czołgiem (pedał sprzęgła głównego, hamulca nożnego, pedał podania paliwa, dwie dźwignie sterujące sprzęgłami bocznymi oraz hamulcami i dźwignia zmiany biegów), przyrządy kontrolne pracy silnika i całej instalacji elektrycznej, urządzenie sterujące otwieraniem i zamykaniem żaluzji nad przedziałem silnikowym oraz dwie butle ze sprężonym powietrzem, służące do awaryjnego rozruchu silnika. Tutaj też znajdowała się część amunicji oraz z prawej strony radio-* stacja (początkowo tylko w czołgach dowódców plutonów i kompanii lub wyższego szczebla; w czołgach 7 34-85 radiostacją przeniesiono do wieży). W przedniej części górnej płyty pancerza kadłuba znajdował się właz mechanika-kierowcy; na jego pokrywie umieszczono trzy peryskopy obserwacyjne (od końca 1941 r. pokrywę włazu zmieniono, wyposażając ją tylko dwa peryskopy z ruchomą osłoną pancerną). Z prawej strony w płycie umieszczono karabin maszynowy DT (później DTM) przedniego Strzelca, z polem ostrzału w poziomie na 24° i w pionie —6 + 12° (w czołgach budowanych od 1942 roku dodano dodatkową osłonkę pancerną na jarzmo km). Pod nogami Strzelca usytuowany był w dnie kadłuba właz awaryjny (czasem zwany desantowym), umożliwiający załodze opuszczenie unieruchomionego czołgu, nawet pod ogniem przeciwnika. Przedział mechanika-kierowcy nie był odgrodzony od następnego przedziału żadną ścianką.
W środkowej części kadłuba znajdowoł się przedział bojowy. Na jego dnie i po bokach rozłożono główną część amunicji armatniej; pewna jej ilość znajdo-f wała się w specjalnych uchwytach, pozostała część ułożona była w skrzyniach-po-jemnikach. Na bokach kadłuba umieszczono też zbiorniki z paliwem oraz elementy zawieszenia, po dnie przebiegały cięgłó sterowania silnikiem i transmisją. Przedział bojowy nakryty był od góry wieżą umieszczoną na łożysku. W wieży — początkowo
12