I. Wprowadzenie
1.1 Ogólna charakterystyka pojęcia
Instrumenty pochodne zwane także derywatami są, jak sama nazwa wskazuje, instrumentami, których wartość pochodzi od wartości instrumentów podstawowych. W momencie zmiany wartości instrumentu podstawowego, np. indeksu, ceny akcji bądź kursu waluty zmienia się także wartość instrumentu pochodnego. Rynek obrotu derywatami może przybierać dwie formy: rynku pozagiełdowego OTC (over-the-counter) oraz rynku giełdowego. Dokonanie jednego tylko podziału instrumentów jest niemożliwe z powodu zbyt wielu ich rodzajów jak i mutacji, jakim były poddawane. Jednakże do najpopularniejszych można zaliczyć: będące przedmiotem niniejszego raportu kontrakty terminowe futures, a także opcje, warranty oraz swapy. Instrumenty pochodne mogą być wystawiane na dwa podstawowe rodzaje instrumentów: towarowe i finansowe. Do pierwszych możemy zaliczyć: metale, zboża, paliwa oraz inne towary zaś do drugich: akcje, obligacje, indeksy, stopy procentowe, waluty.
Coraz częściej tworzone są instrumenty pochodne oparte o zupełnie nie stosowane do tej pory instrumenty podstawowe. Przykładem mogą być takie, których wypłata zależna jest od zajścia pewnych zjawisk mających wpływ na odszkodowania, płacone przez towarzystwa ubezpieczeniowe. Również deregulacja rynków energii na świecie i spowodowane tym wahania cen energii stworzyły zapotrzebowanie na instrumenty pochodne zabezpieczające przed zmianami jej cen. Jako ciekawostkę można podać fakt istnienia opcji i kontraktów futures opiewających na inne czynniki np. na pogodę - opartych na przewidywaniach dotyczących kształtowania się temperatur w czterech miastach USA (od września 1999r. na giełdzie CME w Chicago, wcześniej rynek OTC).
Kontrakty terminowe futures to typowe, pochodne instrumenty finansowe. Zawierane są między dwiema stronami, dla których stanowią zobowiązanie do sprzedaży (wystawca) lub kupna (nabywca) w określonym w umowie terminie w przyszłości i po