1060440982

— www.ortograffiti.pl —

z podanego słowa i wstawia nową. Przykład: prowadzący podaje słowo: „bory” i głoskę [p], dziecko usuwa [b] i wstawia [p], podaje nowe słowo: „pory".

Dzięki takim ćwiczeniom przygotowujemy je do różnicowania słów, w których występują głoski podobne, a jednocześnie zapobiegamy myleniu liter, które odpowiadają głoskom podobnym fonetycznie. Dziecko ma także możliwość uczestniczenia w zabawach słuchowo-ruchowych, podczas których jednocześnie opanowuje pamięciowo wierszyki, alfabet, samogłoski, nazwy miesięcy, wykonując przy tym ćwiczenia ruchowe.

Przykłady zabaw:

„Ruchowy alfabet”. Prowadzący zajęcia w roli Bratka zaprasza dzieci do wybranej formy zabawy, w której utrwalana jest kolejność liter w alfabecie. Dzieci utrwalają alfabet: chodząc po kamieniach sensorycznych, żonglując dwiema piłeczkami, rzucając do siebie na zmianę piłeczkę (w parach), rzucając po kolei do kosza piłkę lub podając piłeczkę z ręki do ręki, stojąc/siedząc w okręgu.

„Rok na spacerku”. Prowadzący zajęcia w roli Bratka zaprasza dzieci do zabawy, w której zadaniem dzieci jest powtarzanie nazw miesięcy w ruchu. Dzieci chodzą po ułożonych na dywanie kamieniach sensorycznych (lub jeżykach, linie, szarfach). Dzieci mogą wymawiać nazwy miesięcy, rzucając piłeczkę do kosza, albo żonglować dwoma piłeczkami.

„Rytmiczne samogłoski". Dzieci poruszają się swobodnie po Sali, śpiewając rymowankę na melodię „Krakowiaczek jeden": „aeiouy, aeiouy, aeiouy, ęąto samogłosek rząd". Powtarzają ją kilkakrotnie.

W trakcie wykonywania kolejnych zadań dziecko może aktywnie uczestniczyć w zabawach językowych rozwijających umiejętność tworzenia rymów i ich rozpoznawania w kontekście sytuacyjnym. Proponujemy wiele różnorodnych ćwiczeń kształcących kompetencje fonologiczne odpowiednio do potrzeb dziecka 8-9-letniego. Dziecko:

tworzy słowa z podanych sylab lub z fonemów, tworzy słowa z pierwszych/ostatnich sylab lub głosek,

porównuje słuchowo podane słowa, wyszukuje słowa zaczynające się na tę samą głoskę, wykonuje operacje na cząstkach fonologicznych (usuwa lub dodaje pierwszą/ostatnią głoskę lub sylabę, przestawia sylaby i głoski),

ustala pozycję wskazanej sylaby/głoski w słowie (na początku, na końcu, w środku), wybrzmiewa głoskę, którą wskazuje liczba,

tworzy łańcuszek z kolejnych słów, które rozpoczynają się końcową sylabą lub głoską usłyszanego słowa,

wymyśla słowa na podaną głoskę,

dobiera słowa na zasadzie przeciwieństw (antonimy),

- dobiera w pary słowa, które różnią się jedną głoską, wskazuje, jaką głoską różnią się te słowa, wyodrębnia w słowach cząstki: „-uszka”, ,,-uje”, ,,-ówka” i grupuje wyrazy ze względu na te cząstki (zakończenia),

podaje pary słów, w których zachodzi wymiana głoski [u] na [o], [a], [e] (litery „ó” na „o”, „a”, „e”), różnicuje głoski dźwięczne i bezdźwięczne w słowach.

Przykłady zabaw:

„Zgadnij, co to za słowo?” Prowadzący mówi słowa, w których celowo przestawia kolejność sylab. „Piłkarskie słówka”. Prowadzący wymawia głoski słowa, celowo usuwa jedną lub dwie głoski, a w ich miejsce gwiżdże gwizdkiem.

„Słowa z nie”. Prowadzący zajęcia wymawia początek słowa. Zadaniem dzieci jest dodanie sylaby „nie” i wypowiedzenie całego słowa. Przykład: prowadzący mówi: „sło-", dziecko mówi: „sło-nie".

17