Scenariusze lekcji
do przedmiotu
Podstawy przedsiębiorczości
Barbara Trybuchowska
Charakterystyka rynku kapitałowego
Barbara Trybuchowska
Droga spółki na Giełdę Papierów
Wartościowych
Małgorzata Bałazy-Kucza, Urszula Surowiec
Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
Scenariusze lekcji
do przedmiotu Podstawy przedsiębiorczości
Podstawą opracowania zamieszczonych w książce scenariuszy były prace nauczycieli,
nagrodzone w organizowanym przez Fundację Edukacji Rynku Kapitałowego
konkursie na scenariusz lekcji o giełdzie i rynku kapitałowym.
Wydawca:
Fundacja Edukacji Rynku Kapitałowego
ul Książęca 4, 00-498 Warszawa
www.ferk.pl
Wydanie I
Komisja Nadzoru Finansowego
Pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa
www.knf.gov.pl
� Fundacja Edukacji Rynku Kapitałowego, Warszawa 2007
ISBN 83-89465-19-1
Opracowanie graficzne
Pracownia
Scenariusze lekcji
do przedmiotu
Podstawy
przedsiębiorczości
Barbara Trybuchowska
Charakterystyka rynku kapitałowego
Barbara Trybuchowska
Droga spółki na giełdę papierów wartościowych
Małgorzata Bałazy-Kucza, Urszula Surowiec
Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
KOMISJA
NADZORU
FINANSOWEGO
Spis treści
Barbara Trybuchowska
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Józefa Nojego w Czarnkowie
1. CHARAKTERYSTYKA RYNKU KAPITAA
OWEGO 5
Barbara Trybuchowska
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Józefa Nojego w Czarnkowie
2. DROGA SPÓA
KI NA GIEA
D
PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH 19
Małgorzata Bałazy-Kucza, Urszula Surowiec
Zespół Szkół Ekonomicznych w Sosnowcu
3. ZABAWA W GIEA
D
. ZAWIERANIE TRANSAKCJI GIEA
DOWYCH 33
Barbara Trybuchowska
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Józefa Nojego w Czarnkowie
TEMAT JEDNOSTKI METODYCZNEJ:
CHARAKTERYSTYKA
RYNKU
KAPITAA
OWEGO
5
Scenariusz 1 > Charakterystyka rynku kapitałowego
WPROWADZENIE
Przykładowe tematy lekcji:
1. Rynek kapitałowy  rodzaje i podstawowe pojęcia.
2. W jakie papiery wartościowe najlepiej inwestować na warszawskiej giełdzie?
3. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie  charakterystyka oraz zasady inwestowania.
4. Inwestowanie na rynku papierów wartościowych  ćwiczenia.
TYP LEKCJI: lekcja wprowadzeniowo-ćwiczeniowa
CZAS REALIZACJI: 4 godziny lekcyjne
METODY PRACY
pogadanka drzewo decyzyjne
elementy wykładu prezentacja
mapa mentalna telegram
gra dydaktyczna praca z materiałem z
ródłowym
pokaz praca z tekstem (rozsypanka wyrazowa, karty dydaktyczne)
FORMY PRACY
praca indywidualna
praca w grupie
ŚRODKI DYDAKTYCZNE: karty dydaktyczne, pracownia komputerowa z dostępem do internetu, projektor multimedialny,
plansze dydaktyczne, ekran, tablica, gazeta lub portal publikujące notowania giełdowe, Ceduła Giełdy Warszawskiej, film
edukacyjny FERK  Skąd się biorą pieniądze? , K. Jajuga,  Rynek wtórny papierów wartościowych  seria  Anatomia
Sukcesu , FERK, KNF, Warszawa 2006, M. Rośniak  Rutkowska,  Jak jest zorganizowany rynek kapitałowy  seria
 Poradnik Inwestora , FERK, KPWiG, Warszawa 2006, P. Biernacki  Jak zacząć inwestować  seria  Poradnik Inwestora
FERK, KPWiG, Warszawa 2006, P. Szulec,  W co inwestować  czyli ABC inwestycji  seria  Poradnik Inwestora , FERK,
KPWiG, Warszawa 2006, J. Ziębiec  Zasady obrotu giełdowego. Poradnik dla inwestorów , GPW, Warszawa 2006,
 10 lat Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie , GPW, Warszawa 2001,  15 lat Giełdy Papierów Wartościowych
1991-2006 GPW, Warszawa 2006.
CEL OGÓLNY: doskonalenie umiejętności kojarzenia poznanej teorii z rzeczywistością, kształtowanie postawy logicz-
nego myślenia, wyciągania wniosków, dbałość o poprawny język ekonomiczny.
CELE SZCZEGÓA
OWE (operacyjne):
po zajęciach uczeń powinien:
umieć wyjaśnić pojęcia: rynek, rynek kapitałowy, akcja, obligacja, inwestor,
wymienić rodzaje rynków ze względu na przedmiot wymiany i dokonać ich krótkiej charakterystyki,
wiedzieć, jakie ryzyko występuje przy zakupie różnych papierów wartościowych,
umieć wyjaśnić podstawowe pojęcia związane z funkcjonowaniem Giełdy Papierów Wartościowych,
np. indeksy giełdowe,
rozróżniać indeksy giełdowe,
wymienić instrumenty handlu na giełdzie,
wymienić rodzaje notowań na warszawskiej giełdzie i krótko je scharakteryzować
znać różnice między rynkiem pierwotnym a rynkiem wtórnym,
umieć korzystać z różnych z
ródeł informacji,
umieć wyjaśnić pojęcia i skróty, np. zlecenie, kurs akcji, PCR, PKC,WIG, WIG-PL, WIG20, mWIG40, sWIG80, SiTech,
umieć czytać wybrane tabele z ceduły giełdowej,
umieć złożyć zlecenie kupna/sprzedaży akcji.
OCENIE PODLEGAĆ B
D
: aktywność ucznia na lekcji, poprawność wykonania zadań, aktywność pracy w grupie.
7
Scenariusz 1 > Charakterystyka rynku kapitałowego
PLAN LEKCJI
PLANOWANE PLANOWANE
ETAP AKTYWNOŚCI UCZNIÓW AKTYWNOŚCI NAUCZYCIELA UWAGI METODYCZNE INNE UWAGI
1. Sprawy organizacyjno-porządkowe. 1. Sprawy organizacyjno-porządkowe.
2. Zapisanie tematu lekcji na tablicy 2. Podanie tematu lekcji.
i w zeszytach.
3. Przypomnienie wiadomości: 3. Przypomnienie wiadomości o rynku: pogadanka
- podają definicję rynku. - pyta uczniów o pojęcie rynku.
4. Tworzą grupy. 4. Dzieli klasę na 6 grup. praca z tekstem załącznik nr 1
5. Otrzymują zadania do wykonania. 5. Rozdaje karty dydaktyczne z (karty dydaktyczne)
6. Wykonują zadania polegające na zadaniami do wykonania.
utworzeniu z rozsypanki wyrazowej 6. Obserwuje pracę uczniów. praca w grupach
pojęcia rynek kapitałowy. 7. Analizuje i modyfikuje wraz
7. Poszczególne grupy prezentują z uczniami wykonane przez
wykonane zadanie. poszczególne grupy zadanie.
8. Zapisują w zeszytach wyjaśnienie 8. Wyświetla na ekranie poprawne
pojęcia rynek kapitałowy. rozwiązanie zadania  pojęcie rynku
kapitałowego.
9. Słuchają i sporządzają notatkę: 9. Nauczyciel dokonuje krótkiej elementy wykładu
Podział rynków ze względu na charakterystyki rynków, przedstawiając
przedmiot wymiany. na planszy ich podział ze względu na
przedmiot wymiany.
10. Otrzymują zadania do wykonania. 10. Rozdaje karty dydaktyczne praca z materiałem załącznik nr 2
11. Wykonują zadania polegające z zadaniami do wykonania. z
ródłowym załącznik nr 3
na wyszukaniu informacji 11. Obserwuje i modyfikuje pracę mapa mentalna
o podstawowych pojęciach rynku uczniów.
kapitałowego.
12. Prezentują wykonane zadanie.
13. Sporządzają mapę mentalną.
14. Osoby chętne prezentują
wykonane mapy mentalne.
15. Oglądają film. 12. Wyświetla na ekranie film www.ferk.pl/
edukacyjny FERK  Skąd się biorą prezentacje FERK
pieniądze .
16. Otrzymują planszę z drzewkiem 13. Rozdaje uczniom zadanie drzewko decyzyjne załącznik nr 4
decyzyjnym i treść zadania. polegające na podjęciu decyzji metodą
17. Prezentują wykonane zadanie. drzewka decyzyjnego i dokonaniu
wyboru, w jaki papier wartościowy ma
zainwestować bohater zadania.
18. Słuchają wykładu nauczyciela 14. Dokonuje krótkiej charakterystyki książka GPW pt.:
na temat historii i funkcjonowania historii Giełdy Papierów Wartościowych  10 lat Giełdy
Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Papierów
w Warszawie. Wartościowych
19. Zapisują w zeszytach najważniejsze w Warszawie
wydarzenia związane z powstaniem
i funkcjonowaniem Giełdy Papierów
Wartościowych w Warszawie.
20. Słuchają i sporządzają notatkę 15. Krótko omawia funkcjonowanie
na temat funkcjonowania rynku rynku pierwotnego i wtórnego.
pierwotnego i wtórnego.
8
I
NAWI
ZUJ
CY
II
POST
PUJ
CY
Scenariusz 1 > Charakterystyka rynku kapitałowego
21. Słuchają wykładu dotyczącego 16. Rozdaje uczniom wydruk elementy wykładu załącznik nr 5
ceduły giełdowej oraz zasad składania przykładowej ceduły giełdowej (wydruk
zleceń kupna/sprzedaży. z www.gpw.pl) i dokonuje
interpretacji tabeli.
17. Wyjaśnia, zasady składania zleceń
kupna/sprzedaży akcji i omawia, jakie
elementy znajdują się na zleceniu
kupna i sprzedaży.
22. Otrzymują karty dydaktyczne 18. Rozdaje karty dydaktyczne praca z materiałem
z zadaniem polegającym na wypisaniu z zadaniem do wykonania. z
ródłowym
za pomocą komputera z dostępem do 19. Obserwuje pracę uczniów.
internetu i gazety  Puls Biznesu
(lub innej gazety ekonomicznej) nazw
trzech przedsiębiorstw, których akcje
w dniu wczorajszym były najwyżej
notowane na giełdzie i trzech
przedsiębiorstw, których ceny akcji
spadły.
23. Prezentują wykonane zadanie.
24. Słuchają i wykonują zadanie 20. Objaśnia wykonanie kolejnego gra dydaktyczna załącznik nr 6
polegające na zainwestowaniu zadania polegającego na prezentacja
5 000 zł w akcje spółek notowanych zainwestowaniu 5 000 zł w akcje
na giełdzie, uzasadniają swój wybór, spółek notowanych na warszawskiej
składają zlecenie kupna, ustalając giełdzie.
liczbę i cenę akcji oraz termin ważności 21. Obserwuje i analizuje pracę praca w grupie
zlecenia. uczniów.
1. Słuchają i odpowiadają na pytania: 1. Dokonuje podsumowania treści pogadanka załącznik nr 7
lekcji, zadaje pytania sprawdzające
Co to jest rynek kapitałowy, ceduła
wiedzę.
giełdowa, akcja, obligacja?
2. Dokonuje oceny pracy uczniów na
Jakie ryzyko istnieje przy zakupie
lekcji.
papierów wartościowych?
3. Wyjaśnia zadanie domowe
Jakie wskaz
niki są charakterystyczne
polegające na wyszukaniu i wypisaniu telegram
dla Giełdy Papierów Wartościowych
światowych odpowiedników indeksów
w Warszawie?
Giełdy Papierów Wartościowych
Jaka jest różnica między rynkiem w Warszawie oraz rozwiązaniu
pierwotnym a wtórnym? krzyżówki i odgadnięciu hasła.
3. Dokonuje ewaluacji
2. Na czystej kartce papieru kolejno
przeprowadzonych zajęć.
każdy z uczniów wypisuje swoje
4. Pożegnanie.
odczucia (pozytywne i negatywne)
dotyczące lekcji, a następnie zagina
kartkę tak, aby kolejna osoba nie
mogła odczytać zapisanej informacji.
9
II
POST
PUJ
CY
III
REKAPITULACJA
Scenariusz 1 > Charakterystyka rynku kapitałowego
ZAA

CZNIKI
załącznik nr 1
Rozsypanka wyrazowa
RYNEK KAPITAA
OWY
TOWAREM INSTRUMENTY FINANSOWE
RYNKIEM, KTÓRYM RÓŻNEGO
RODZAJU JEST NA S

Proponowane rozwiązanie zadania:
RYNEK KAPITAA
OWY JEST RYNKIEM, NA KTÓRYM TOWAREM S
RÓŻNEGO RODZAJU INSTRUMENTY FINANSOWE
załącznik nr 2
Zadania do wykonania dla gróp
Karta dydaktyczna nr 1
Posługując się internetem oraz wydawnictwami z serii  Poradnik Inwestora i  Anatomia Sukcesu udziel odpowiedzi
na następujące pytanie:
Co to jest giełda papierów wartościowych?
Karta dydaktyczna nr 2
Posługując się internetem oraz wydawnictwami z serii  Poradnik Inwestora i  Anatomia Sukcesu udziel odpowiedzi
na następujące pytanie:
Co to jest rynek pierwotny?
Karta dydaktyczna nr 3
Posługując się internetem oraz wydawnictwami z serii  Poradnik Inwestora i  Anatomia Sukcesu udziel odpowiedzi
na następujące pytanie:
Co to jest rynek wtórny?
Karta dydaktyczna nr 4
Posługując się internetem oraz wydawnictwami z serii  Poradnik Inwestora i  Anatomia Sukcesu udziel odpowiedzi
na następujące pytanie:
Kto to jest inwestor?
Karta dydaktyczna nr 5
Posługując się internetem oraz wydawnictwami z serii  Poradnik Inwestora i  Anatomia Sukcesu udziel odpowiedzi
na następujące pytanie:
Co to jest akcja?
Karta dydaktyczna nr 6
Posługując się internetem oraz wydawnictwami z serii  Poradnik Inwestora i  Anatomia Sukcesu udziel odpowiedzi
na następujące pytanie:
Co to jest obligacja?
10
Scenariusz 1 > Charakterystyka rynku kapitałowego
załącznik nr 3
Mapa mentalna  przykład
Przykład mapy mentalnej, do której uczniowie mogą wpisać wyjaśnienia odszukanych pojęć z kart dydaktycznych.
inwestor
?
akcja
obligacja
?
giełda papierów
?
wartościowych
?
rynek wtórny
rynek pierwotny
?
?
załącznik nr 4
Drzewko decyzyjne
Twój kolega chce zainwestować pieniądze w papiery wartościowe. Ma do dyspozycji 7 000 zł.
Posługując się metodą drzewka decyzyjnego dokonaj wyboru i wskaż, w jaki papier wartościowy (akcje
czy obligacje) ma zainwestować?
Wybór rozwiązania - decyzja

Skutki negatywne możliwych rozwiązań
1. 2.
Skutki pozytywne możliwych rozwiązań
1. 2.

Brane pod uwagę cele, wartości pierwszeństwa

Brane pod uwagę rozwiązania
1. 2.

Sytuacja wymagająca podjęcia decyzji lub rozwiązania
Wybór sposobu zainwestowania pieniędzy w papier wartościowy
11
Scenariusz 1 > Charakterystyka rynku kapitałowego
załącznik nr 5
Ceduła giełdowa  przykład
Ceduła Giełdy Warszawskiej
INDEKSY GIEA
DOWE / WSE Indices
Liczba Kurs Wartość
52 tygodnie Indeks spółek Kurs zamknięcia / closing otwarcia Kurs min. Kurs max. obrotu (tys. zł)
52 weeks
Zmiana Zmiana Zmiana w b.r.
Kurs max. Kurs min. Bieżący Poprzedni (%) w b.r. (%) w EUR (%)
Number of Change YTD in EUR Trading value
High Low Index companies Current Previous (%) YTD (%) (%) Opening Low High (PLN thous.)
3 347,83 2 198,05 WIG20 20 2 998,53 3 005,78 -0,24 12,94 12,58 3 012,77 2 981,62 3 026,34 529 940
3 000,85 1 841,81 mWIG40 40 2 898,40 2 878,94 0,68 31,28 30,86 2 882,61 2 880,60 2 900,55 102 588
45 894,89 30 548,51 WIG 142 43 609,44 43 648,70 -0,09 22,50 22,10 43 748,22 43 462,34 43 886,57 714 414
1 140,28 678,57 TECHWIG 37 1 017,27 1 017,25 0,00 20,47 20,08 1 019,24 1 012,71 1 021,04 115 005
10 309,47 4 389,00 sWIG80 78 9 077,99 9 011,51 0,74 65,92 65,38 9 047,10 9 032,02 9 077,99 40 386
AKCJE i PDA  notowania ciągłe / Shares and allotment certificates  Continuous trading
Obroty
Kurs Kurs Kurs
Turnover
zamknięcia odniesienia Zmiana otwarcia Kurs
(zł) (zł) kursu (zł) Kurs Kurs średn (zł) Wartość
Skrót Closing Reference (%) Opening min.(zł) max.(zł) Average (tys. zł)
Sektor Rynek Kod Nazwa Ticker price price Change price Low price High price price Wolumen Value (PLN
Sector Market Code Security name (PLN) (PLN) (%) (PLN) (PLN) (PLN) (PLN) Volume thous.)
PP PLNFI0100011 01NFI 01N 2,26 2,30 -1,74 2,25 2,25 2,30 2,28 5 655 26
PP PLNFI0200019 02NFI 02N 2,79 2,71 2,95 2,68 2,68 2,87 2,74 4 538 25
PP PLNFI0400015 04PRO 04N 2,92 2,93 -0,34 2,91 2,91 2,93 2,92 1 533 9
PP PLNFI0500012 05VICT 05N 3,57 3,59 -0,56 3,55 3,55 3,63 3,58 16 964 122
PP PLNFI0600010 06MAGNA 06N 8,85 8,80 0,57 8,55 8,50 8,85 8,76 5 137 90
PP PLNFI0700018 07NFI 07N 4,07 3,87 5,17 3,91 3,91 4,07 3,96 12 888 102
PP PLNFI0800016 08OCTAVA 08N 19,00 19,20 -1,04 19,00 18,55 19,30 19,11 6 834 261
PP PLNFI0900014 09KWIAT 09N 4,07 4,16 -2,16 4,08 4,06 4,16 4,11 1 278 10
PP PLNFI1000012 10FOKSAL 10N 4,40 4,31 2,09 4,31 4,30 4,45 4,31 1 780 15
PP PLNFI1200018 12PIAST 12N 1,61 1,37 17,52 1,37 1,34 1,66 1,53 1 215 563 3 716
PP PLNFI1300016 13FORTUNA 13N 2,29 2,26 1,33 2,26 2,22 2,29 2,27 9 394 43
PP PLNFI1400014 14ZACH 14N 22,00 20,80 5,77 20,60 20,60 22,40 21,89 48 918 2 142
han PP PLASMOT00030 7BULLS 7BC 5,45 5,45 0,00 5,55 5,40 5,55 5,49 20 847 229
inf PP PLSTRPR00014 ABG ABG 8,50 7,95 6,92 8,05 8,05 8,55 8,40 218 191 3 664
PP PLACTIN00026 ACTION-PDA ACTA 13,05 12,70 2,76 12,70 12,60 13,25 12,91 98 556 2 545
med PP PLAGORA00067 AGORA AGO 29,90 29,50 1,36 30,00 29,70 30,20 29,96 199 099 11 928
che PP PLGRBRN00012 ALCHEMIA ALC 42,90 42,50 0,94 41,80 41,40 43,90 43,01 55 640 4 786
han PP PLKRCHM00015 ALMA ALM 76,50 74,80 2,27 75,00 75,00 77,80 75,22 784 118
spo PP PLAMBRA00013 AMBRA AMB 14,30 14,30 0,00 14,30 14,30 14,30 14,30 42 1
ele PP PLAMICA00010 AMICA AMC 19,80 19,90 -0,50 19,70 19,50 19,85 19,69 13 738 541
han RP PLAMPLI00019 AMPLI APL 5,85 5,85 0,00 5,85 5,65 5,85 5,77 12 026 139
uin PP NL0000474351 AMREST EAT 53,00 53,10 -0,19 53,10 52,70 53,40 53,05 7 803 828
ele PP PLAPATR00018 APATOR APT 226,00 222,50 1,57 225,00 225,00 228,00 225,11 7 057 3 177
uin PP PLPEKPL00010 ARKSTEEL ASL 2,95 2,95 0,00 2,98 2,94 3,00 2,97 89 959 534
han PP PLARTMN00034 ARTMAN ART 27,40 27,60 -0,72 27,50 27,40 27,50 27,45 412 23
inf PP PLCOMP000017 ASSECOPOL ACP 240,00 220,00 9,09 221,00 220,00 240,00 234,88 3 860 1 813
han PP PLATLPL00018 ATLANTAPL ATP 20,30 20,70 -1,93 20,30 20,30 20,30 20,30 463 19
mbu PP PLATLNT00016 ATLANTIS ATS 1,03 1,03 0,00 1,05 1,01 1,05 1,02 55 412 113
inf PP PLATMSA00013 ATM ATM 93,90 94,90 -1,05 95,00 93,90 97,00 95,65 1 579 302
med PP PLATM0000021 ATMGRUPA ATG 89,50 87,90 1,82 86,50 86,50 89,50 88,16 33 585 5 922
ban PP AT0000995006 BACA BCA 394,00 400,00 -1,50 394,00 394,00 394,00 394,00 8 6
ban PP PLBPH0000019 BANKBPH BPH 797,00 795,00 0,25 798,00 786,00 805,00 795,30 38 342 60 986
med PP PLBANKR00010 BANKIER.PL BPL 8,50 8,60 -1,16 8,60 8,30 8,65 8,44 141 134 2 383
drz PP PLBRLNK00017 BARLINEK BRK 13,15 13,15 0,00 13,20 13,00 13,25 13,16 31 106 819
mbu PP PLBAUMA00017 BAUMA BMA 55,40 55,40 0,00 55,40 55,40 55,40 55,40 174 19
che PP HU0000072640 BCHEM BCH 40,30 40,30 0,00 --- --- --- --- 0 0
spo RP PLBEFSN00010 BEEFSAN BEF 2,43 2,46 -1,22 2,43 2,43 2,43 2,43 1 500 7
inf PP PLBTCOM00016 BETACOM BCM 18,90 19,20 -1,56 19,40 18,70 19,70 19,35 10 715 415
che PP PLBIOTN00029 BIOTON BIO 1,95 1,93 1,04 1,94 1,92 1,95 1,93 1 695 358 6 561
PP PLBIOTN00094 BIOTON-PDA BIOA 1,92 1,91 0,52 1,91 1,90 1,92 1,91 932 229 3 558
inf PP DE0003304200 BMPAG BMP 7,95 7,95 0,00 7,95 7,65 7,95 7,74 2 484 38
12
Scenariusz 1 > Charakterystyka rynku kapitałowego
AKCJE i PDA  notowania ciągłe / Shares and allotment certificates  Continuous trading
Obroty
Kurs Kurs Kurs
Turnover
zamknięcia odniesienia Zmiana otwarcia Kurs
(zł) (zł) kursu (zł) Kurs Kurs średn (zł) Wartość
Skrót Closing Reference (%) Opening min.(zł) max.(zł) Average (tys. zł)
Sektor Rynek Kod Nazwa Ticker price price Change price Low price High price price Wolumen Value (PLN
Sector Market Code Security name (PLN) (PLN) (%) (PLN) (PLN) (PLN) (PLN) Volume thous.)
che PP PLBRSZW00011 BORYSZEW BRS 24,90 24,60 1,22 25,00 24,40 25,30 24,71 88 486 4 373
ban PP PLBOS0000019 BOS BOS 91,00 91,20 -0,22 91,00 91,00 91,00 91,00 888 162
ban PP PLBRE0000012 BRE BRE 215,00 215,00 0,00 217,00 215,00 218,00 216,07 54 374 23 498
bud PP PLBUDMX00013 BUDIMEX BDX 67,00 67,10 -0,15 67,50 67,00 68,00 67,59 1 534 207
bud RP PLBDPWR00014 BUDOPOL BDL 3,60 3,70 -2,70 3,71 3,46 3,75 3,59 141 043 1 013
lek RP PLBYTOM00010 BYTOM BTM 23,00 22,80 0,88 23,00 22,80 23,70 23,02 2 549 117
ban PL PLBZ00000044 BZWBK BZW 189,00 189,00 0,00 189,50 189,00 192,50 190,01 65 014 24 707
uin RP PLCPTLP00015 CAPITAL CPA 14,35 16,50 -13,03 15,20 13,80 15,40 14,45 484 556 14 002
fin RP PLCASHF00018 CASHFLOW CFL 6,65 6,20 7,26 6,35 6,20 6,75 6,54 63 226 827
han PP PLCCC0000016 CCC CCC 45,10 44,90 0,45 45,00 44,00 45,10 44,77 7 640 684
han PP PLCNTSL00014 CENSTALGD CSG 6,30 4,43 42,21 5,00 5,00 6,30 5,63 370 607 4 170
mbu PP PLCRSNT00011 CERSANIT CST 26,50 26,00 1,92 26,00 25,80 27,00 26,02 138 603 7 214
che PP PLCIECH00018 CIECH CIE 49,00 47,80 2,51 48,00 47,50 49,40 47,69 192 107 18 323
inf PP PLCOMAR00012 COMARCH CMR 145,50 146,50 -0,68 147,00 142,00 147,50 145,34 13 560 3 942
inf PP PLCMP0000017 COMP CMP 79,90 79,90 0,00 79,40 79,30 80,00 79,90 540 86
inf PP PLCMPLD00016 COMPLAND CPL 98,00 98,00 0,00 98,00 96,30 98,00 97,24 2 556 497
inf PP PLCSSUP00012 CSS CSS 18,30 18,30 0,00 18,40 18,30 18,40 18,32 210 8
che PP PLDEBCA00016 DEBICA DBC 61,00 60,60 0,66 60,80 60,00 61,60 60,82 15 379 1 871
mbu PP PLDECOR00013 DECORA DCR 40,50 40,40 0,25 40,50 40,40 40,80 40,50 2 132 173
uin PP PLDGA0000019 DGA DGA 22,00 19,55 12,53 24,00 22,00 25,00 23,43 41 732 1 955
han PP PLDRZPL00032 DROZAPOL DPL 4,35 4,27 1,87 4,33 4,20 4,35 4,31 68 585 591
spo PP PLDUDA000016 DUDA DUD 11,50 11,45 0,44 11,50 11,40 11,55 11,47 9 305 213
che PP PLDWORY00019 DWORY DWR 49,00 47,10 4,03 47,00 47,00 49,20 48,09 55 097 5 299
fin PP PLECARD00012 ECARD ECD 3,38 3,04 11,18 3,04 3,04 3,53 3,33 1 161 537 7 743
bud PP PLECHPS00019 ECHO ECH 72,60 72,60 0,00 73,00 72,50 73,00 72,79 37 100 5 401
han PP PLEFEKT00018 EFEKT EFK 17,40 17,20 1,16 17,60 17,00 17,60 17,14 2 608 89
spo PP PLEKDRB00021 EKODROB EKD 4,89 4,83 1,24 4,80 4,50 4,89 4,69 9 381 88
bud PL PLELTBD00017 ELBUDOWA ELB 74,70 72,30 3,32 73,50 73,40 75,60 74,56 1 825 272
han PP PLELDRD00017 ELDORADO EDR 66,00 65,00 1,54 68,00 66,00 68,00 66,10 732 97
tel PP PLELTIM00013 ELEKTRIM ELE 6,10 6,00 1,67 6,00 5,95 6,20 6,06 316 814 3 842
bud PP PLELMEX00014 ELEKTROEX ELX 1,84 1,84 0,00 1,80 1,79 1,84 1,81 21 012 76
bud PP PLELMWS00016 ELMONTWAR ELW 1,70 1,65 3,03 1,65 1,65 1,71 1,68 2 118 7
spo PP PLELSTO00018 ELSTAROIL ELS 148,50 149,00 -0,34 151,00 147,50 151,00 149,55 2 594 776
inf PP PLELZAB00010 ELZAB ELZ 27,60 27,50 0,36 27,50 27,10 27,80 27,48 3 144 173
inf PP PLEMAX000011 EMAX EMX 118,50 119,00 -0,42 118,00 118,00 118,50 118,46 127 30
uin PP PLEMCIM00017 EMCINSMED EMC 12,60 13,20 -4,55 12,95 12,60 12,95 12,72 1 100 28
bud RP PLENAP000010 ENAP ENP 1,16 1,20 -3,33 1,22 1,14 1,23 1,17 101 194 237
bud PP PLENMPD00018 ENERGOPLD EPD 69,70 68,50 1,75 68,50 68,50 70,00 68,79 2 739 377
bud PP PLENMPN00017 ENERGOPN EPN 15,60 15,00 4,00 15,10 15,10 16,00 15,66 17 459 547
bud RP PLERGPL00014 ENERGOPOL EPL 27,00 26,90 0,37 26,50 26,20 27,80 26,98 12 370 667
han PP PLEURCH00011 EUROCASH EUR 6,60 6,70 -1,49 6,65 6,60 6,70 6,65 13 440 179
fin PP PLERFKT00010 EUROFAKTR EFR 10,90 11,00 -0,91 11,00 10,70 11,00 10,89 8 370 182
che PP PLEUFLM00017 EUROFILMS EUF 4,73 4,74 -0,21 4,75 4,69 4,79 4,74 44 200 419
met PP PLFAM0000012 FAM FAM 8,40 8,25 1,82 8,20 8,00 8,40 8,28 29 423 487
ele PP PLFAMUR00012 FAMUR FMF 340,00 339,00 0,29 339,50 338,00 340,00 339,03 6 347 4 304
PP PLFAMUR00020 FAMUR-PDA FMFA 337,00 338,00 -0,30 338,00 332,00 338,00 334,43 43 29
han PP PLFRMCL00066 FARMACOL FCL 41,00 41,00 0,00 41,00 41,00 41,00 41,00 295 24
met PP PLFERUM00014 FERRUM FER 26,90 27,50 -2,18 29,00 26,10 29,00 27,30 11 769 643
uin PP PLCASPL00019 FON FON 0,59 0,56 5,36 0,57 0,57 0,59 0,58 120 883 140
PP PLCASPL00134 FON-PDA FONA 0,53 0,52 1,92 0,53 0,52 0,53 0,53 98 624 104
drz PP PLFORTE00012 FORTE FTE 13,10 13,50 -2,96 13,40 13,00 13,40 13,11 1 415 37
ban PP PLPPAB000011 FORTISPL FTS 116,00 114,00 1,75 114,00 114,00 116,00 115,47 57 13
fin RP PLGANT000014 GANT GNT 8,95 8,85 1,13 8,95 8,80 9,05 8,93 86 174 1 540
ban PP PLGSPR000014 GETIN GTN 9,50 9,35 1,60 9,50 9,45 9,60 9,51 225 967 4 298
PP PLGSPR000170 GETIN-PDA GTNA 9,40 9,25 1,62 9,35 9,35 9,50 9,44 9 943 188
han PP PLGNRSI00015 GINOROSSI GRI 16,70 17,35 -3,75 17,35 16,40 17,35 16,73 89 392 2 990
spo PP PLGRAAL00022 GRAAL GRL 39,50 39,50 0,00 39,50 38,50 39,50 39,26 105 8
drz PP PLZPW0000017 GRAJEWO GRJ 41,40 41,00 0,98 41,90 40,40 41,90 41,01 51 542 4 228
pin PP PLINTGR00013 GROCLIN GCN 54,00 54,30 -0,55 53,30 53,10 54,40 53,76 906 97
med PP PLOPTMS00012 GRUPAONET GRO 162,50 162,50 0,00 162,50 162,50 162,50 162,50 811 264
bud PP PLGTC0000037 GTC GTC 284,00 278,00 2,16 280,00 278,00 285,00 282,11 29 333 16 550
13
Scenariusz 1 > Charakterystyka rynku kapitałowego
AKCJE i PDA  notowania ciągłe / Shares and allotment certificates  Continuous trading
Obroty
Kurs Kurs Kurs
Turnover
zamknięcia odniesienia Zmiana otwarcia Kurs
(zł) (zł) kursu (zł) Kurs Kurs średn (zł) Wartość
Skrót Closing Reference (%) Opening min.(zł) max.(zł) Average (tys. zł)
Sektor Rynek Kod Nazwa Ticker price price Change price Low price High price price Wolumen Value (PLN
Sector Market Code Security name (PLN) (PLN) (%) (PLN) (PLN) (PLN) (PLN) Volume thous.)
ban PP PLBH00000012 HANDLOWY BHW 69,00 69,40 -0,58 68,70 68,70 69,00 69,00 49 309 6 805
inf PP PLHOGA000041 HOGA.PL HGA 5,00 5,05 -0,99 5,10 4,81 5,10 4,98 7 264 72
spo PP PLHOOP000010 HOOP HOP 19,25 18,60 3,49 18,50 18,45 19,75 18,80 9 235 347
met PP PLHUTMN00017 HUTMEN HTM 54,30 50,00 8,60 49,90 48,60 54,80 53,06 152 659 16 201
bud PP PLHDBUD00015 HYDROBUD HBD 84,60 84,70 -0,12 84,50 83,60 84,60 84,46 1 498 253
ele PP PLHDRTR00013 HYDROTOR HDR 44,40 43,80 1,37 44,00 44,00 44,40 44,17 1 500 133
pin PP PLHGNKA00028 HYGIENIKA HGN 3,51 3,51 0,00 3,51 3,46 3,51 3,48 11 514 80
inf PP PLBRSTM00015 IBSYSTEM IBS 0,99 0,99 0,00 0,99 0,98 1,00 0,99 88 790 176
fin PP PLIDMSA00044 IDMSAPL IDM 55,60 58,00 -4,14 58,30 55,60 58,30 56,78 11 188 1 271
inf PP PLARIEL00046 IGROUP IGR 7,05 6,95 1,44 6,90 6,85 7,05 6,96 15 124 210
uin PP PLIMPEL00011 IMPEL IPL 18,00 17,90 0,56 17,90 17,90 18,20 18,02 23 684 854
met PP PLIMPXM00019 IMPEXMET IPX 168,50 164,50 2,43 170,00 165,50 174,00 169,38 10 859 3 679
spo PP PLINDKP00013 INDYKPOL IND 85,30 88,00 -3,07 84,60 84,50 86,60 84,87 1 378 234
ban PL PLBSK0000017 INGBSK BSK 609,00 625,00 -2,56 620,00 605,00 621,00 612,82 567 695
bud PP PLINSTL00011 INSTAL INS 3,88 3,83 1,31 3,99 3,83 3,99 3,87 1 387 11
bud PP PLINSTK00013 INSTALKRK INK 13,05 13,00 0,38 12,65 12,10 13,30 12,90 9 237 238
han PP PLINTCS00010 INTERCARS CAR 28,30 28,90 -2,08 28,60 28,20 28,90 28,47 1 020 58
med PP PLINTER00042 INTERIA.PL INT 42,00 42,00 0,00 42,00 40,90 42,00 41,98 11 915 1 000
PP PLINTSP00053 INTERSPPL-PDA IPOA 8,65 8,55 1,17 8,55 8,45 8,65 8,61 10 410 179
PP PLINCLT00023 INWESTCON-PDA INCA 12,00 11,70 2,56 12,05 11,25 12,05 11,64 33 000 768
mbu PP PLIRENA00018 IRENA IRE 11,50 10,75 6,98 10,75 10,75 11,50 11,19 1 748 39
han PP PLJAGO000015 JAGO JAG 3,05 3,08 -0,97 3,08 3,02 3,08 3,05 132 413 807
han PP PLJCAUT00045 JCAUTO JCA 26,00 27,00 -3,70 27,50 25,50 27,50 26,18 6 304 330
che PP PLJELFA00015 JELFA JLF 90,60 90,60 0,00 --- --- --- --- 0 0
PP PLNFI0300017 JUPITER JPR 2,09 2,05 1,95 2,04 2,03 2,09 2,07 34 319 142
spo PP PLJTRZN00011 JUTRZENKA JTZ 79,50 79,00 0,63 79,50 79,50 79,50 79,50 200 32
ele PP PLKABLE00012 KABLE KBL 17,00 17,25 -1,45 17,50 17,00 17,50 17,14 972 33
met PL PLKETY000011 KETY KTY 142,00 140,00 1,43 139,50 139,50 142,00 141,53 3 754 1 063
met PP PLKGHM000017 KGHM KGH 115,00 114,00 0,88 115,00 113,50 116,00 114,52 270 197 61 888
met PP PLKLNR000017 KOELNER KLR 37,20 36,30 2,48 37,80 37,10 37,80 37,29 3 018 225
uin PP PLKGNRC00015 KOGENERA KGN 49,90 50,00 -0,20 50,60 48,70 50,60 50,09 3 767 377
drz PP PLKOMPP00017 KOMPAP KMP 5,95 5,80 2,59 5,80 5,80 6,05 5,90 18 761 221
ele PP PLKOPEX00018 KOPEX KPX 20,90 20,80 0,48 21,30 20,80 21,30 20,99 18 363 771
ban PP PLKRDTB00011 KREDYTB KRB 15,55 15,55 0,00 15,70 15,55 15,70 15,56 8 387 261
mbu PP PLKROSN00015 KROSNO KRS 7,00 7,00 0,00 6,90 6,80 7,00 6,92 4 815 67
han PP PLKRUK000019 KRUK KRK 65,80 64,00 2,81 67,00 65,00 67,00 66,27 6 578 872
spo PP PLKRUSZ00016 KRUSZWICA KSW 60,90 60,00 1,50 59,50 59,50 60,90 60,71 3 687 448
ele PP PLLENAL00015 LENA LEN 11,35 11,35 0,00 11,35 11,30 11,35 11,33 12 248 278
mbu PP PLLENTX00010 LENTEX LTX 34,80 33,70 3,26 34,00 34,00 35,40 34,66 62 285 4 317
pal PP PLLOTOS00025 LOTOS LTS 49,80 48,80 2,05 49,30 49,20 49,90 49,46 149 001 14 740
han PP PLLPP0000011 LPP LPP 570,00 580,00 -1,72 586,00 569,50 592,00 585,53 1 570 1 839
lek PP PLLUBAW00013 LUBAWA LBW 3,36 3,19 5,33 3,20 3,16 3,39 3,32 597 320 3 965
lek PP PLLZPSK00019 LZPS LZP 35,20 33,60 4,76 33,80 33,80 35,20 34,80 11 568 805
inf PP PLMCSFT00018 MACROSOFT MCF 37,20 34,50 7,83 36,30 36,00 37,20 36,37 2 666 194
lek PP PLELPO000016 MASTERS MST 8,55 8,05 6,21 8,30 8,30 8,70 8,55 40 281 688
inf PP PLMCIMG00012 MCI MCI 5,65 5,45 3,67 5,50 5,45 5,80 5,69 238 454 2 714
tel PP PLSMMDA00012 MEDIATEL MTL 79,00 80,50 -1,86 80,40 79,00 82,00 79,73 824 131
met PP PLMNNCP00011 MENNICA MNC 74,80 75,10 -0,40 74,90 74,80 74,90 74,86 46 7
spo PP PLMSZKO00010 MIESZKO MSO 3,00 2,98 0,67 2,98 2,96 3,04 2,99 44 078 263
ban PP PLBIG0000016 MILLENNIUM MIL 6,00 5,95 0,84 6,00 5,90 6,00 5,96 16 002 191
met PP PLMLMET00015 MILMET MLM 26,50 26,50 0,00 --- --- --- --- 0 0
spo PP PLMISPL00011 MISPOL MIP 10,65 10,30 3,40 10,50 10,50 10,65 10,60 16 087 341
med PP PLSZPTL00010 MNI MNI 12,40 12,30 0,81 12,30 12,30 12,50 12,39 78 330 1 942
pal PP HU0000068952 MOL MOL 333,00 339,00 -1,77 339,00 330,50 340,00 334,63 2 916 1 952
bud PL PLMSTEX00017 MOSTALEXP MSX 2,54 2,55 -0,39 2,55 2,52 2,57 2,54 201 570 1 024
bud PP PLMSTPL00018 MOSTALPLC MSP 16,40 16,50 -0,61 16,50 16,30 16,50 16,39 669 22
bud PP PLMSTWS00019 MOSTALWAR MSW 23,70 23,50 0,85 23,90 23,40 23,90 23,68 6 298 298
bud PP PLMSTZB00018 MOSTALZAB MSZ 2,44 2,45 -0,41 2,45 2,40 2,45 2,42 175 966 851
med PP PLMUZA000019 MUZA MZA 7,70 7,65 0,65 7,55 7,35 7,75 7,50 5 828 87
bud PP PLNFTBD00010 NAFTA NFT 12,60 12,75 -1,18 12,75 12,30 12,75 12,49 16 598 415
tel PP PLNETIA00014 NETIA NET 4,18 4,20 -0,48 4,20 4,15 4,24 4,19 743 456 6 223
PP PLNFI1500011 NFIEMF EMF 10,30 10,30 0,00 10,10 10,10 10,30 10,20 1 510 31
14
Scenariusz 1 > Charakterystyka rynku kapitałowego
AKCJE i PDA  notowania ciągłe / Shares and allotment certificates  Continuous trading
Obroty
Kurs Kurs Kurs
Turnover
zamknięcia odniesienia Zmiana otwarcia Kurs
(zł) (zł) kursu (zł) Kurs Kurs średn (zł) Wartość
Skrót Closing Reference (%) Opening min.(zł) max.(zł) Average (tys. zł)
Sektor Rynek Kod Nazwa Ticker price price Change price Low price High price price Wolumen Value (PLN
Sector Market Code Security name (PLN) (PLN) (%) (PLN) (PLN) (PLN) (PLN) Volume thous.)
han PP PLNRTHC00014 NORTCOAST NCT 4,15 4,03 2,98 4,10 4,04 4,19 4,13 104 425 862
lek PP PLNVITA00018 NOVITA NVT 14,50 14,45 0,35 14,15 14,10 14,60 14,50 1 752 51
inf PP PLNOVTS00018 NOVITUS NVS 15,80 15,95 -0,94 15,85 15,55 15,95 15,64 7 935 248
mbu PP PLCRMNG00029 NOWAGALA CNG 5,00 5,00 0,00 5,00 4,95 5,05 5,00 6 833 68
met PP PLODLPL00013 ODLEWNIE ODL 5,90 5,95 -0,84 5,95 5,85 5,95 5,86 30 052 352
mbu PP PLOPCZN00011 OPOCZNO OPO 34,90 35,00 -0,29 34,30 34,10 35,00 34,88 8 738 610
inf PP PLOPTTC00011 OPTIMUS OPT 5,55 5,85 -5,13 5,80 5,55 5,85 5,64 90 505 1 021
uin PP PLORBIS00014 ORBIS ORB 48,40 49,50 -2,22 49,00 48,20 49,00 48,61 12 908 1 255
drz PP PLPAGED00017 PAGED PGD 27,80 27,40 1,46 27,60 27,40 27,80 27,44 7 373 405
spo PP PLPMPOL00031 PAMAPOL PMP 13,95 13,60 2,57 14,70 13,65 14,70 14,00 2 721 76
bud PP PLPBG0000029 PBG PBG 164,00 165,50 -0,91 166,50 163,50 166,50 165,17 2 233 738
inf RM PLGUARD00019 PCGUARD PCG 22,00 21,70 1,38 21,80 21,50 22,00 21,71 3 905 170
uin PP PLPEKAS00017 PEKAES PEK 13,00 13,05 -0,38 13,00 13,00 13,20 13,02 4 593 120
ban PP PLPEKAO00016 PEKAO PEO 193,50 197,00 -1,78 196,00 193,50 199,00 195,13 110 737 43 217
uin PP PLPLSEP00013 PEP PEP 10,80 11,00 -1,82 11,00 10,80 11,10 10,99 10 271 226
spo PP PLPEPES00018 PEPEES PPS 119,00 121,00 -1,65 119,00 119,00 119,00 119,00 118 28
che PP PLPERMD00019 PERMEDIA PMD 38,10 37,40 1,87 37,80 37,60 38,10 37,84 2 529 191
han PP PLMEDCS00015 PGF PGF 62,40 61,70 1,13 62,00 61,20 62,50 61,55 1 238 152
pal PP PLPGNIG00014 PGNIG PGN 3,23 3,28 -1,52 3,28 3,22 3,30 3,25 8 311 321 53 983
pal PP PLPKN0000018 PKNORLEN PKN 53,10 53,10 0,00 53,20 53,10 54,30 53,59 773 704 82 921
ban PP PLPKO0000016 PKOBP PKO 38,40 38,40 0,00 38,00 37,70 38,40 38,03 574 190 43 676
che PP PLPSTBX00016 PLASTBOX PLX 14,30 14,10 1,42 14,30 14,30 14,80 14,35 8 329 239
mbu PP PLPCLRT00029 POLCOLOR PLT 2,84 2,82 0,71 2,81 2,81 2,84 2,83 3 159 18
che PP PLZCPLC00036 POLICE PCE 7,60 7,25 4,83 7,25 7,15 7,95 7,62 247 549 3 771
bud PP PLMSTSD00019 POLIMEXMS PXM 113,00 112,00 0,89 113,00 113,00 115,00 113,62 811 184
che PP PLFKPEW00018 POLLENAE PLE 17,00 17,00 0,00 17,00 17,00 17,00 17,00 330 11
spo PP PLPLMSB00016 POLMOSBIA PLB 83,00 83,00 0,00 82,10 82,00 84,20 83,63 1 170 196
spo PP PLPLMSL00015 POLMOSLBN PLS 47,90 47,10 1,70 46,70 46,70 48,00 47,82 3 945 377
ele PP PLPOLNA00015 POLNA PLA 18,40 19,00 -3,16 18,90 18,00 19,90 18,53 33 153 1 229
bud PP PLPOLND00019 POLNORD PND 27,10 27,00 0,37 27,10 26,80 28,10 27,39 165 712 9 077
ele PP PLPONAR00012 PONARFEH PNF 36,70 37,80 -2,91 37,50 36,50 38,50 37,85 1 275 97
med PP PLPPWK000014 PPWK PWK 7,70 7,70 0,00 7,50 7,40 7,75 7,50 16 379 246
uin PP PLPRTRM00017 PRATERM PTM 32,30 31,90 1,25 31,10 31,10 32,30 31,88 3 183 203
bud PP PLPRCHM00014 PROCHEM PRM 55,10 54,40 1,29 55,00 54,60 55,10 54,63 33 760 3 688
lek PP PLPRCHK00018 PROCHNIK PRC 0,77 0,78 -1,28 0,77 0,75 0,78 0,77 967 841 1 482
bud PP PLPROJP00018 PROJPRZEM PJP 30,40 29,80 2,01 29,80 29,80 30,80 30,23 11 613 702
inf PP PLPROKM00013 PROKOM PKM 135,50 133,50 1,50 133,50 133,00 137,00 135,04 16 547 4 469
han PP PLPRSPR00046 PROSPER PSP 16,50 16,70 -1,20 16,50 16,40 16,50 16,48 2 969 98
spo PP PLRLMPX00012 PROVIMROL PRX 19,20 19,20 0,00 19,20 19,20 19,20 19,20 43 2
ele PP PLZPUE000012 PUE PUE 195,00 188,00 3,72 194,50 194,00 196,00 194,94 1 923 750
che PP PLZAPUL00057 PULAWY ZAP 54,50 54,00 0,93 54,00 54,00 55,00 54,66 16 870 1 844
inf PP PLQMKSK00017 QUMAKSEK QSM 8,90 8,90 0,00 9,00 8,80 9,00 8,92 66 662 1 189
PP PLQMKSK00025 QUMAKSEK-PDA QSMA 8,85 8,75 1,14 8,80 8,70 8,95 8,84 28 872 511
ele PP PLRAFAK00018 RAFAKO RFK 28,30 28,10 0,71 28,00 27,60 28,50 27,98 8 889 497
han PP PLREDAN00019 REDAN RDN 4,42 4,34 1,84 4,35 4,28 4,44 4,35 11 510 100
ele PP PLRELPL00014 RELPOL RLP 61,00 60,30 1,16 61,40 60,50 61,40 60,97 568 69
ele PP PLREMAK00016 REMAK RMK 22,40 23,00 -2,61 22,40 21,60 22,40 22,14 2 080 92
med PP PLBKRFM00037 RMFFM RMF 132,00 132,00 0,00 130,00 130,00 132,00 131,94 3 448 910
che PP PLROPCE00017 ROPCZYCE RPC 29,40 28,80 2,08 29,00 29,00 30,40 29,46 17 223 1 015
che PP PLSTLSK00016 SANOK SNK 148,00 148,00 0,00 148,00 148,00 148,00 148,00 36 11
lek PP PLSANWL00012 SANWIL SNW 0,85 0,86 -1,16 0,86 0,83 0,86 0,85 268 918 455
uin PP PLSFNKS00011 SFINKS SFS 31,80 31,80 0,00 31,90 31,50 32,00 31,84 10 564 673
PP PLSFNKS00037 SFINKS-PDA SFSA 31,90 31,60 0,95 31,20 31,20 31,90 31,29 16 1
inf PP PLSIMPL00011 SIMPLE SME 6,95 7,05 -1,42 6,85 6,85 7,10 6,97 3 902 54
lek PP PLSKTAN00010 SKOTAN SKT 40,50 40,90 -0,98 41,00 40,40 41,00 40,73 6 831 556
uin PP AT0000497003 SKYEUROPE SKY 7,10 6,90 2,90 7,05 6,90 7,20 7,08 38 260 542
che PP PLSNZKA00033 SNIEZKA SKA 35,40 35,40 0,00 35,00 35,00 35,40 35,30 322 23
inf PP PLSOFTB00016 SOFTBANK SFT 41,00 40,50 1,23 41,00 40,40 41,50 40,76 66 942 5 457
spo PP PLSOKLW00019 SOKOLOW SKW 5,65 5,65 0,00 --- --- --- --- 0 0
inf PP PLTLMAX00010 SPIN SPN 32,90 34,60 -4,91 33,50 32,90 33,50 33,11 988 65
tel PP PLSPRAY00010 SPRAY SPY 20,30 20,60 -1,46 20,40 20,30 20,40 20,31 425 17
met PP PLSRBEX00014 SRUBEX SRX 28,00 27,90 0,36 27,40 27,40 28,30 27,97 4 256 238
15
Scenariusz 1 > Charakterystyka rynku kapitałowego
AKCJE i PDA  notowania ciągłe / Shares and allotment certificates  Continuous trading
Obroty
Kurs Kurs Kurs
Turnover
zamknięcia odniesienia Zmiana otwarcia Kurs
(zł) (zł) kursu (zł) Kurs Kurs średn (zł) Wartość
Skrót Closing Reference (%) Opening min.(zł) max.(zł) Average (tys. zł)
Sektor Rynek Kod Nazwa Ticker price price Change price Low price High price price Wolumen Value (PLN
Sector Market Code Security name (PLN) (PLN) (%) (PLN) (PLN) (PLN) (PLN) Volume thous.)
met PL PLSTLEX00019 STALEXP STX 2,61 2,53 3,16 2,55 2,53 2,68 2,62 819 461 4 294
met PP PLSTLPD00017 STALPROD STP 296,00 291,50 1,54 293,00 289,00 297,00 294,90 11 074 6 531
han PP PLSTLPF00012 STALPROFI STF 14,05 14,30 -1,75 14,25 13,90 14,30 14,07 16 704 470
spo PP PLMBRST00015 STRZELEC STC 1,07 1,07 0,00 1,07 1,06 1,11 1,08 360 661 778
che PP PLSUWAR00014 SUWARY SUW 39,70 40,00 -0,75 40,00 39,60 40,10 39,98 4 299 344
drz PP PLSWRZD00017 SWARZEDZ SWZ 0,92 0,92 0,00 0,92 0,91 0,93 0,92 294 221 542
drz PP PLCELZA00018 SWIECIE MPP 79,30 80,40 -1,37 80,00 79,00 80,00 79,63 4 969 791
uin PP PLSWMED00013 SWISSMED SWD 3,80 3,85 -1,30 3,83 3,75 3,85 3,79 26 480 201
inf PP PLTALEX00017 TALEX TLX 10,20 10,20 0,00 10,20 10,20 10,20 10,20 100 2
inf PP PLTECMX00011 TECHMEX TEX 16,00 15,90 0,63 15,70 15,70 16,10 15,78 1 774 56
han PP PLTELL000023 TELL TEL 71,80 71,90 -0,14 71,10 71,00 71,80 71,04 47 7
inf PP PLTETA000010 TETA TET 15,45 15,30 0,98 15,25 15,25 15,55 15,36 6 777 208
han PP PLTIM0000016 TIM TIM 18,25 18,50 -1,35 18,50 18,00 18,50 18,29 32 416 1 186
met PP PLTOORA00012 TOORA TOR 28,10 27,10 3,69 27,10 27,10 28,40 27,91 4 592 256
han PP PLTRFRM00018 TORFARM TFM 60,00 60,90 -1,48 60,00 59,10 60,50 60,18 92 11
tel PP PLTLKPL00017 TPSA TPS 20,40 20,90 -2,39 21,00 20,40 21,00 20,71 1 381 910 57 252
mbu PP PLTRAST00020 TRASINTUR TIN 2,99 2,98 0,34 3,00 2,96 3,02 2,99 167 641 1 003
uin PP PLTRVPL00011 TRAVELPL TVL 36,60 36,90 -0,81 36,90 35,30 36,90 36,26 7 354 533
ube PP PLEUROP00019 TUEUROPA ERP 71,80 73,00 -1,64 72,80 70,00 72,80 70,86 581 82
uin RP PLTRNSU00013 TUP TUP 7,40 7,30 1,37 7,30 7,30 7,80 7,38 4 161 61
med PP PLTVN0000017 TVN TVN 105,50 106,50 -0,94 106,50 104,50 106,50 105,60 41 192 8 700
che PP PLUNIML00012 UNIMIL UML 53,70 53,10 1,13 53,00 53,00 53,70 53,15 1 312 139
han PP PLVARNT00019 VARIANT VRT 18,10 18,00 0,56 18,10 18,00 18,10 18,00 3 835 138
lek PP PLVSTLA00011 VISTULA VST 54,00 53,40 1,12 54,00 53,40 54,00 53,93 5 050 545
han PP PLWNDLX00024 WANDALEX WDX 6,65 6,60 0,76 6,55 6,50 6,70 6,54 4 617 60
spo PP PLWAWEL00013 WAWEL WWL 270,00 270,50 -0,18 270,50 266,00 270,50 267,07 87 46
spo PP PLWILBO00019 WILBO WLB 3,37 3,31 1,81 3,31 3,30 3,41 3,38 85 403 578
lek PP PLWLCZN00013 WOLCZANKA WLC 65,10 65,00 0,15 65,10 64,60 66,90 65,08 110 14
med PP PLWSIP000015 WSIP WSP 10,25 10,25 0,00 10,15 10,15 10,25 10,22 6 336 129
mbu PP PLYAWAL00058 YAWAL YWL 21,80 21,50 1,40 22,00 21,50 22,00 21,67 1 867 81
ele PP PLZEG0000014 ZEG ZEG 27,90 27,80 0,36 27,90 27,60 27,90 27,77 305 17
ele PP PLZELMR00011 ZELMER ZLR 44,50 43,90 1,37 44,00 44,00 45,00 44,37 1 620 144
met PP PLZTKMA00017 ZETKAMA ZKA 20,30 20,30 0,00 --- --- --- --- 0 0
ele PP PLZREW000018 ZREW ZRW 286,00 285,00 0,35 294,00 282,00 294,00 287,37 121 70
che PP PLERGZB00014 ZTSERG ERG 10,25 10,00 2,50 10,00 9,85 10,30 9,96 11 786 235
spo PP PLZYWIC00016 ZYWIEC ZWC 484,00 485,00 -0,21 485,00 484,00 490,00 484,65 100 97
28 194 002 790 428
16
Scenariusz 1 > Charakterystyka rynku kapitałowego
załącznik nr 6
Gra dydaktyczna  inwestycje w akcje spółek giełdowych
Otrzymałeś czek o wartości 5 000 zł. Zainwestuj pieniądze w akcje spółek notowanych na warszawskiej Giełdzie
Papierów Wartościowych. Uzasadn3
swój wybór. Złóż zlecenie kupna ustalając liczbę akcji i cenę oraz termin ważności
zlecenia.
ZLECENIE KUPNA/SPRZEDAŻY* AKCJI
IMI
I NAZWISKO
NAZWA FIRMY
RODZAJ ZLECENIA
KUPNO
SPRZEDAŻ
LICZBA AKCJI:
LIMIT CENY:
PCR:.
DATA WAŻNOŚCI ZLECENIA:
WARTOŚĆ:
DATA ZREALIZOWANIA ZLECENIA:
UWAGI:
* niepotrzebne skreślić
17
Scenariusz 1 > Charakterystyka rynku kapitałowego
załącznik nr 7
Zadanie domowe:
I. Rozwiąż krzyżówkę:
1. Jest to segment rynku kapitałowego, na którym dokonuje się obrotu wyemitowanym i sprzedanym pierwszemu
posiadaczowi instrumentem finansowym.
2. Przeznaczony dla papierów wartościowych o najwyższej płynności, których emitenci charakteryzują się m.in. dużym
kapitałem i długim okresem działalności.
3. Indeks cenowy obejmujący spółki zakwalifikowane do Segmentu Innowacyjnych Technologii (SiTech).
4. Długotrwały, duży wzrost cen akcji na giełdzie, tzw. rynek byka.
5. Uwzględnia zmiany cen akcji największych i średnich spółek (także zagranicznych) notowanych na na rynku podsta-
wowym i równoległym, których łączna wartość rynkowa stanowi 99% kapitalizacji giełdy .
6. Długotrwały, duży spadek cen akcji na giełdzie, tzw. rynek niedz
wiedzia.
7. Przeznaczony dla papierów wartościowych o niższej płynności, których emitenci charakteryzują się m.in. mniejszym
kapitałem i krótszym okresem działalności.
8. Odzwierciedla zmiany cen grupy spółek tzw. średniej wielkości.
9. Handluje się na niej papierami wartościowymi.
10. Szkolna Internetowa & ................... Giełdowa.
11. Uwzględnia zmiany cen akcji dwudziestu spółek o największej wartości rynkowej (kapitalizacji) i największych obro-
tach na giełdzie, tzw. blue chipów.
12. Osoba, która zajmuje się zawodowo pośrednictwem przy zawieraniu transakcji papierami wartościowymi.
13. Oficjalny wykaz cen i kursów papierów wartościowych notowanych na giełdzie w ciągu dnia.
14. Pozagiełdowy, regulowany rynek akcji w Stanach Zjednoczonych, uruchomiony w 1971 r., pierwszy, całkowicie elek-
troniczny system obrotu papierami wartościowymi na świecie.
15. Jest związane z każdą inwestycją.
16. Warszawski indeks giełdowy najmniejszych spółek.
17. Jedna z większych spółek notowanych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych.
Rozwiązanie krzyżówki:
R Y N E K W T Ó R N Y
R Y N E K P O D S T A W O W Y
T E C H W I G
H O S S A
W I G
B E S S A
R Y N E K R Ó W N O L E G A
Y
M W I G 4 0
G I E A
D A
G R A
W I G 2 0
M A K L E R
C E D U A
A
N A S D A Q
R Y Z Y K O
S W I G 8 0
N E T I A
18
Barbara Trybuchowska
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Józefa Nojego w Czarnkowie
TEMAT JEDNOSTKI METODYCZNEJ:
DROGA SPÓA
KI
NA GIEA
D
PAPIERÓW
WARTOŚCIOWYCH
19
Scenariusz 2 > Droga spółki na Giełdę Papierów Wartościowych
WPROWADZENIE
TYP LEKCJI: lekcja powtórzeniowo-ćwiczeniowa
CZAS REALIZACJI: 1-3 godziny lekcyjne
METODY PRACY
elementy wykładu
prezentacja
gra symulacyjna
metoda projektu
pokaz
telegram
FORMY PRACY
praca indywidualna
praca w grupie
ŚRODKI DYDAKTYCZNE: karty z zadaniami do wykonania, pracownia komputerowa z dostępem do internetu, projektor
multimedialny, prezentacja multimedialna w MS Power Point, ekran, tablica, kolorowe kartki papieru, brystol, pisaki,
nożyczki, klej
CEL OGÓLNY: doskonalenie umiejętności kojarzenia poznanej teorii z rzeczywistością, kształtowanie postawy logicznego
myślenia, wyciągania wniosków, rozw3
anie umiejętności pracy w zespole, dbałość o poprawny język ekonomiczny,
kształcenie umiejętności autoprezentacji i prezentacji pracy grupy
CELE SZCZEGÓA
OWE (operacyjne):
po zajęciach uczeń powinien:
umieć wyjaśnić pojęcia: prospekt emisyjny, dom maklerski, spółka akcyjna, biegły rewident, KDPW, KNF,
debiut spółki,
umieć korzystać z różnych z
ródeł informacji,
znać warunki dopuszczenia akcji do obrotu na giełdzie,
znać etapy, które należy pokonać, aby spółka była notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych
w Warszawie SA,
umieć wybrać dom maklerski i biegłego rewidenta,
znać zasady przygotowania oferty papierów wartościowych,
wiedzieć, jaką rolę spełnia Komisja Nadzoru Finansowego i Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych
w drodze spółki na giełdę.
OCENIE PODLEGAĆ B
D
: aktywność ucznia na lekcji, poprawność wykonania zadań, aktywność pracy w grupie (zaan-
gażowanie uczniów w pracę grupy).
20
Scenariusz 2 > Droga spółki na Giełdę Papierów Wartościowych
ISTOTA LEKCJI:
Istotą lekcji jest przeprowadzenie gry symulacyjnej dla spółki, która chce być notowana na Giełdzie Papierów Wartoś-
ciowych.
Przed przeprowadzeniem gry, nauczyciel wyświetla uczniom prezentację w programie Power Point oraz omawia etapy,
które musi pokonać spółka, aby stała się spółką giełdową. Następnie nauczyciel przydziela (uczniowie losują) stanowiska
i zadania do wykonania przez uczniów. Wśród przydzielanych stanowisk są:
prezes spółki,
pracownicy spółki,
zarząd Giełdy Papierów Wartościowych,
pracownik Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych,
pracownik Komisji Nadzoru Finansowego,
pracownicy domu maklerskiego,
biegły rewident,
pracownicy Giełdy Papierów Wartościowych (Biuro Promocji i Informacji Publicznej, Dział Planowania i Rozwoju
Biznesu, Dział Emitentów).
Każdy uczeń otrzymuje identyfikator z nazwą stanowiska, które zajmuje. Nauczyciel powinien szczególną uwagę zwrócić
na wybór ucznia, któremu powierzy stanowisko prezesa spółki. Prezes otrzymuje od nauczyciela zadania do wykonania
dla większego zespołu (wszystkich pracowników spółki). Uczniowie mają do dyspozycji komputery z dostępem do inter-
netu, drukarkę oraz podręczniki i poradniki inwestora. Zakończeniem gry jest uroczystość debiutu spółki na fikcyjnej
Giełdzie Papierów Wartościowych.
21
Scenariusz 2 > Droga spółki na Giełdę Papierów Wartościowych
PLAN LEKCJI
ETAP PLANOWANE AKTYWNOŚCI UCZNIÓW UWAGI METODYCZNE INNE UWAGI
1. Sprawy organizacyjno-porządkowe.
2. Zapisanie tematu lekcji na tablicy i w zeszytach przedmiotowych.
3. Przypomnienie wiadomości. Nauczyciel wyświetla krótką prezentację elementy wykładu załącznik nr 1
dotyczącą etapów, jakie powinna przejść spółka, która chce być notowana na prezentacja
Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
4. Uczniowie sporządzają notatkę w zeszytach przedmiotowych.
5. Nauczyciel przydziela uczniom stanowiska, które będą zajmowali w grze.
prezes spółki  1 uczeń
pracownicy spółki  2 uczniów
zarząd Giełdy Papierów Wartościowych  1 uczeń
pracownik Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych  1 uczeń odgrywanie ról
pracownik Komisji Nadzoru Finansowego  1 uczeń
pracownicy domu maklerskiego  6 uczniów
biegły rewident  1 uczeń
pracownicy Giełdy Papierów Wartościowych  6 osób, w tym 3 uczniów, którzy
przedstawiają w formie rebusu drogę spółki na giełdę
6. Nauczyciel przekazuje prezesowi spółki i pozostałym pracownikom rynku karty z zadaniami do załącznik nr 2
kapitałowego zadania do wykonania. wykonania
7. Uczniowie wykonują zadania: metoda projektu
prezes spółki rozdziela zadania pomiędzy pracowników spółki,
pracownicy spółki wybierają dom maklerski i biegłego rewidenta,
zarząd Giełdy Papierów Wartościowych rozpatruje wnioski spółki
o dopuszczenie oraz wprowadzenie akcji do obrotu giełdowego,
określa rynek notowań, system notowań, przynależność sektorową, a także
ustala datę pierwszego notowania,
pracownik Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych przygotowuje
umowę w sprawie rejestracji w depozycie akcji objętych ofertą publiczną
i zawiera umowę ze spółką,
pracownik Komisji Nadzoru Finansowego otrzymuje od emitenta prospekt
emisyjny. Przekazuje spółce ewentualne uwagi do prospektu; po ich
uwzględnieniu zatwierdza prospekt,
pracownicy domu maklerskiego sporządzają prospekt emisyjny
(każdy z uczniów przygotowuje jeden rozdział),
biegły rewident współpracuje z domem maklerskim przy tworzeniu
prospektu emisyjnego  sporządza sprawozdanie finansowe,
pracownicy Giełdy Papierów Wartościowych przygotowują uroczystość
debiutu spółki, na której przedstawiają w formie rebusu drogę spółki na
giełdę.
8. Każde wykonanie zadania uczniowie prezentują prezesowi spółki.
22
I
NAWI
ZUJ
CY
II
POST
PUJ
CY
Scenariusz 2 > Droga spółki na Giełdę Papierów Wartościowych
ETAP PLANOWANE AKTYWNOŚCI UCZNIÓW UWAGI METODYCZNE INNE UWAGI
9. Podsumowaniem treści lekcji jest przemówienie prezesa spółki na uroczystości pokaz
debiutu spółki na Giełdzie Papierów Wartościowych.
10. Na czystej kartce papieru każdy z uczniów wypisuje swoje odczucia (pozy-
tywne i negatywne) dotyczące lekcji, a następnie zagina kartkę, tak, aby kolejna
osoba nie mogła odczytać zapisanej informacji.
11. Zadanie domowe. telegram
Spośród spółek WIG20 wybierz tę, która według Ciebie zasługuje na największe
uznanie. Uzasadniając swój wybór powiedz, czym się kierowałeś.
23
III
REKAPITULACJA
Scenariusz 2 > Droga spółki na Giełdę Papierów Wartościowych
ZAA

CZNIKI
załącznik nr 1
Prezentacja  Droga spółki na giełdę
Plik z prezentacją  Droga spółki na giełdę , umieszczono na płycie CD (w programie Power Point).
KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO
Droga spółki na giełdę
24
Scenariusz 2 > Droga spółki na Giełdę Papierów Wartościowych
FORMY ORGANIZACYJNO-PRAWNE PRZEDSI
BIORSTW
PRZEDSI
BIORSTWA
firmy przedsiębiorstwa
SPÓA
KI spółdzielnie
jednoosobowe państwowe
OSOBOWE KAPITAA
OWE
cywilne z ograniczoną odpowiedzialnością
jawne akcyjne
komandytowe
partnerskie
KOMISJA
komandytowo-akcyjne
NADZORU
FINANSOWEGO
Decyzja właścicieli spółki o wejściu na GPW
NAJWAŻNIEJSZE ETAPY, KTÓRE
Przekształcenie w spółkę akcyjną
(jeśli funkcjonuje w innej formie)
NALEŻY POKONAĆ (1)
Uchwala WZ o zamiarze wprowadzenia akcji do obrotu
giełdowego (i ewentualnie nowej emisji akcji)
Emitentem akcji notowanych na Giełdzie
Ewentualna restrukturyzacja
może być jedynie podmiot będący spółką
akcyjną.
Wybór domu maklerskiego i doradców
Walne Zgromadzenie spółki podejmuje
Sporządzenie odpowiedniego dokumentu
uchwałę o emisji akcji.
informacyjnego
Sporządzenie odpowiedniego dokumentu
Zatwierdzenie prospektu przez jeden
informacyjnego (prospektu emisyjnego lub
z europejskich organów nadzoru
memorandum informacyjnego), co wymaga
(w Polsce  Komisja Nadzoru Finansowego)
nawiązania przez spółkę współpracy z innymi
Rejestracja akcji w KDPW
podmiotami  biegłym rewidentem, biurem
maklerskim. W zależności od indywidualnych
Dopuszczenie akcji na Giełdę
potrzeb emitenta istnieje także praktyka
Pierwsze notowanie akcji na Giełdzie
angażowania doradców prawnych oraz
finansowych.
KOMISJA
z
ródło: www.gpw.pl
NADZORU
FINANSOWEGO
25
Scenariusz 2 > Droga spółki na Giełdę Papierów Wartościowych
Decyzja właścicieli spółki o wejściu na GPW
NAJWAŻNIEJSZE ETAPY,
Przekształcenie w spółkę akcyjną
(jeśli funkcjonuje w innej formie)
KTÓRE NALEŻY POKONAĆ (2)
Uchwala WZ o zamiarze wprowadzenia akcji do obrotu
giełdowego (i ewentualnie nowej emisji akcji)
Złożenie do Komisji Nadzoru Finansowego
Ewentualna restrukturyzacja
(KNF) prospektu emisyjnego.
KNF (po przekazaniu emitentowi
Wybór domu maklerskiego i doradców
ewentualnych uwag do prospektu oraz ich
Sporządzenie odpowiedniego dokumentu
uwzględnieniu przez spółkę w ostatecznej
informacyjnego
wersji prospektu emisyjnego) podejmuje
Zatwierdzenie prospektu przez jeden
decyzje w kwestii zatwierdzenia prospektu
z europejskich organów nadzoru
emisyjnego.
(w Polsce  Komisja Nadzoru Finansowego)
Przed rozpoczęciem oferty publicznej emitent
Rejestracja akcji w KDPW
jest obowiązany do zawarcia z Krajowym
Depozytem Papierów Wartościowych (KDPW)
Dopuszczenie akcji na Giełdę
umowy, której przedmiotem jest rejestracja
Pierwsze notowanie akcji na Giełdzie
w KDPW papierów wartościowych objętych
ofertą publiczną.
KOMISJA
z
ródło: www.gpw.pl
NADZORU
FINANSOWEGO
Decyzja właścicieli spółki o wejściu na GPW
NAJWAŻNIEJSZE ETAPY, KTÓRE
Przekształcenie w spółkę akcyjną
(jeśli funkcjonuje w innej formie)
NALEŻY POKONAĆ (3)
Uchwala WZ o zamiarze wprowadzenia akcji do obrotu
giełdowego (i ewentualnie nowej emisji akcji)
Przeprowadzenie publicznej oferty.
Ewentualna restrukturyzacja
Po zdeponowaniu w Krajowym Depozycie
Papierów Wartościowych wszystkich akcji
Wybór domu maklerskiego i doradców
wprowadzanych do obrotu, zakończeniu
Sporządzenie odpowiedniego dokumentu
publicznej oferty oraz rejestracji akcji nowej
informacyjnego
emisji przez sąd spółka składa do Zarządu
Zatwierdzenie prospektu przez jeden
Giełdy wniosek o wprowadzenie akcji
z europejskich organów nadzoru
do obrotu na rynku podstawowym lub
(w Polsce  Komisja Nadzoru Finansowego)
równoległym.
Rejestracja akcji w KDPW
Zarząd Giełdy określa m.in. system notowań,
a także datę sesji giełdowej, na której nastąpi
Dopuszczenie akcji na Giełdę
pierwsze notowanie.
Pierwsze notowanie akcji na Giełdzie
z
ródło: www.gpw.pl
KOMISJA
NADZORU
FINANSOWEGO
26
Scenariusz 2 > Droga spółki na Giełdę Papierów Wartościowych
PROSPEKT EMISYJNY
Wstęp
Dane o emisji
Dane o emitencie
Dane o działalności emitenta
Oceny i prognozy
Dane o organizacji emitenta
Sprawozdania finansowe
Informacje dodatkowe
Szczegółowy opis zawartości prospektu emisyjnego zawiera Rozporządzenie
Komisji (WE) nr 809/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie informacji zawartych
w prospektach emisyjnych.
KOMISJA
NADZORU
FINANSOWEGO
WARUNKI DOPUSZCZENIA AKCJI DO OBROTU NA RYNKU
PODSTAWOWYM (1)
Warunki dopuszczenia akcji do obrotu na rynek podstawowy określone są
w Regulaminie Giełdy i Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 14 paz
dziernika 2005 r.
w sprawie określenia warunków, jakie musi spełniać rynek oficjalnych notowań giełdowych
oraz emitenci papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na tym rynku
(Dz. U. nr. 206, poz. 1712).
KOMISJA
NADZORU
FINANSOWEGO
27
Scenariusz 2 > Droga spółki na Giełdę Papierów Wartościowych
WARUNKI DOPUSZCZENIA AKCJI DO OBROTU NA RYNKU
PODSTAWOWYM (2)
Sporządzenie odpowiedniego dokumentu informacyjnego (prospektu emisyjnego,
memorandum) oraz zatwierdzenie go przez właściwy organ nadzoru chyba,
że sporządzenie i zatwierdzenie dokumentu informacyjnego nie jest wymagane.
W stosunku do emitenta nie toczy się postępowanie upadłościowe lub likwidacyjne.
Zbywalność akcji nie jest ograniczona.
Wszystkie wyemitowane akcje danego rodzaju zostały objęte wnioskiem
o dopuszczenie do obrotu giełdowego.
Wartość akcji objętych wnioskiem lub wartość kapitałów własnych emitenta wynosi
równowartość w złotych co najmniej 1 000 000 euro.
KOMISJA
NADZORU
FINANSOWEGO
WARUNKI DOPUSZCZENIA AKCJI DO OBROTU NA RYNKU
PODSTAWOWYM (3)
Akcje objęte wnioskiem znajdujące się w posiadaniu akcjonariuszy,
z których każdy posiada nie więcej niż 5% ogólnej liczby głosów na walnym
zgromadzeniu, stanowią co najmniej 25% wszystkich akcji spółki objętych
wnioskiem, lub w posiadaniu akcjonariuszy, z których każdy posiada nie więcej niż
5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu, znajduje się co najmniej
500 000 akcji spółki o łącznej wartości wynoszącej równowartość w złotych
co najmniej 17 000 000 euro.
KOMISJA
NADZORU
FINANSOWEGO
28
Scenariusz 2 > Droga spółki na Giełdę Papierów Wartościowych
WARUNKI DOPUSZCZENIA AKCJI DO OBROTU NA RYNKU
PODSTAWOWYM (4)
Emitent publikował sprawozdania finansowe wraz z opinią podmiotu uprawnionego
do ich badania przez co najmniej trzy kolejne lata obrotowe poprzedzające złożenie
wniosku o dopuszczenie lub spółka podała do publicznej wiadomości, w sposób
określony w odrębnych przepisach, informacje umożliwiające inwestorom ocenę
jej sytuacji finansowej i gospodarczej oraz ryzyka związanego z nabywaniem akcji
objętych wnioskiem, w przypadku gdy za dopuszczeniem do obrotu na rynku
oficjalnych notowań przemawia uzasadniony interes spółki lub inwestorów.
z
ródło: www.gpw.pl
KOMISJA
NADZORU
FINANSOWEGO
DEBIUT NA GPW
Dzień debiutu jest uwieńczeniem długiej drogi, jaką Spółka przeszła, aby jej akcje mogły
być notowane na Giełdzie. Uroczystość debiutu jest doskonałą okazją do podsumowania
i podziękowania wszystkim zaangażowanym w proces osobom, zaprezentowania spółki
i jej działalności przybyłym gościom oraz inwestorom.
Uroczystość debiutu posiada kilka stałych elementów:
powitanie spółki na GPW przez Członka Zarządu Giełdy,
przemówienie prezesa Spółki,
wręczenie pamiątkowej statuetki dla debiutującej spółki,
 pierwszy dzwonek i pamiątkowe zdjęcia pod dzwonem giełdowym.
z
ródło: www.gpw.pl
KOMISJA
NADZORU
FINANSOWEGO
29
Scenariusz 2 > Droga spółki na Giełdę Papierów Wartościowych
załącznik nr 2
Zadania do wykonania dla przedstawicieli spółki oraz członków rynku kapitałowego
ZADANIA DLA SPÓA
KI
ZADANIA DLA PREZESA SPÓA
KI
Prezes spółki otrzymuje od nauczyciela identyfikatory oraz zadania i rozdziela je między pracowników.
Po wykonaniu każdego zadania uczniowie prezentują prezesowi spółki zrealizowane zadania uzasadniając swoje wypo-
wiedzi. Prezes spółki bierze udział w opracowywaniu prospektu emisyjnego. Na uroczystości debiutu spółki prezes
dokonuje posumowania wykonanych działań przez pracowników spółki (uczniów).
ZADANIA DLA PRACOWNIKÓW SPÓA
KI
1) Korzystając z internetu, uczniowie wybierają najlepszy dom maklerski (strona Izby Domów Maklerskich:
www.idm.com.pl) i podpisują z nim umowę na przygotowanie prospektu emisyjnego i przeprowadzenie oferty publicznej
akcji. Wybór uzasadniają prezesowi.
2) Korzystając z internetu, uczniowie wybierają najlepszą firmę z tzw. wielkiej czwórki oferującą usługi biegłego rewidenta
i podpisują z nią umowę na sporządzenie sprawozdania finansowego. Wybór uzasadniają prezesowi.
Firmy oferujące usługi biegłego rewidenta:
KPMG AUDYT Sp. z o.o.
www.kpmg.pl
Deloitte & Touche Eastern Europe
www.deloitte.com
PricewaterhouseCoopers
www.pwc.com/pl
Ernst & Young
www.ey.com/pl
3) Składają wnioski do Zarządu Giełdy o dopuszczenie oraz wprowadzenie akcji spółki do obrotu giełdowego.
30
Scenariusz 2 > Droga spółki na Giełdę Papierów Wartościowych
ZADANIA DLA POZOSTAA
YCH CZA
ONKÓW RYNKU KAPITAA
OWEGO
1. Zadania dla zarządu Giełdy Papierów Wartościowych
Zarząd Giełdy rozpatruje wnioski spółki o dopuszczenie oraz wprowadzenie akcji do obrotu giełdowego. Określa
rynek i system notowań, przynależność sektorową, a także ustala datę pierwszego notowania.
2. Zadania dla pracownika Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych (KDPW)
Pracownik KDPW przygotowuje umowę w sprawie rejestracji w depozycie akcji objętych ofertą publiczną,
a następnie zawiera ją ze spółką.
3. Zadania dla pracownika Komisji Nadzoru Finansowego
Korzystając z internetu pracownik Komisji Nadzoru Finansowego sprawdza, jakie elementy powinien zawierać
prospekt emisyjny. Otrzymuje od emitenta prospekt emisyjny. Przekazuje spółce ewentualne uwagi do prospektu.
Po ich uwzględnieniu zatwierdza go.
4. Zadania dla pracowników domu maklerskiego
Korzystając ze strony internetowej Giełdy Papierów Wartościowych (www.gpw.pl) lub innej uczniowie sprawdzają
jakie elementy zawiera prospekt emisyjny.
We współpracy z biegłym rewidentem sporządzają prospekt emisyjny.
Nauczyciel informuje uczniów, że sporządzany przez nich prospekt ma być bardzo ogólny. Każdy z członków
zespołu opracowuje i drukuje w programie MS Word jeden rozdział prospektu emisyjnego.
5. Zadania dla biegłego rewidenta
Współpracuje z domem maklerskim przy tworzeniu prospektu emisyjnego. Korzystając z internetu biegły rewident
sprawdza, jakie elementy powinno zawierać sprawozdanie finansowe. Sporządza sprawozdanie finansowe spółki.
6. Zadania dla pracowników Giełdy Papierów Wartościowych
Pracownicy GPW przygotowują uroczystość debiutu spółki, dbając o odpowiedni wystrój parkietu giełdowego,
przedstawiają w formie rebusu drogę, jaką musi przejść spółka, aby być notowana na giełdzie.
IDENTYFIKATORY
PRACOWNIK
KOMISJA NADZORU
PREZES SPÓA
KI BIEGA
Y REWIDENT DOMU MAKLERSKIEGO
FINANSOWEGO
PRACOWNIK
PREZES KRAJOWY DEPOZYT
GIEA
DY PAPIERÓW
PRACOWNIK SPÓA
KI GIEA
DY PAPIERÓW PAPIERÓW
WARTOŚCIOWYCH
WARTOŚCIOWYCH WARTOŚCIOWYCH
31
Małgorzata Bałazy-Kucza, Urszula Surowiec
Zespół Szkół Ekonomicznych w Sosnowcu
TEMAT JEDNOSTKI METODYCZNEJ:
ZABAWA W GIEA
D
.
ZAWIERANIE
TRANSAKCJI
GIEA
DOWYCH
33
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
WPROWADZENIE
Scenariusz lekcji przewidziany jest na 3 godziny lekcyjne.
Ze względu na obszerną tematykę przebieg zajęć w scenariuszu podzielono na moduły, a moduły na etapy, które
nauczyciel realizuje w dowolnie wybranym czasie. Każdy etap w module obejmuje: czas niezbędny do realizacji celów
spotkania, cele zajęć, metody nauczania, środki dydaktyczne, sposób realizacji.
Zwrócono uwagę na praktyczne wykorzystanie wiedzy o giełdzie. Zastosowano metody aktywizujące: ćwiczenia, pracę
w grupach, grę dydaktyczną  symulację zawierania transakcji giełdowych.
Ograniczono jednocześnie werbalne przekazywanie wiedzy z zakresu organizacji i funkcjonowania giełdy, mobilizując
tym samym uczniów do aktywnego poszukiwania i porządkowania zdobytej już wiedzy.
Zastosowano różnorodne metody i sposoby pracy z uczniem: krzyżówki, układanie rozsypanki, praca z komputerem,
mapa myśli, praca indywidualna.
Zastosowano środki dydaktyczne: karty pracy ucznia i karty samooceny.
Zajęcia odbywają się w grupach 2-, 3-, 4-osobowych (wielkość grupy zależna od liczebności klasy).
Zaplanowane zajęcia mogą być realizowane w pracowni komputerowej, w przypadku braku pracowni  wymagany
dostęp do jednego komputera.
Scenariusz lekcji do wykorzystania najlepiej w liceum ekonomicznym ze specjalizacją: bankowość. Na pozostałych
kierunkach możliwy do realizacji przez odpowiedni dobór modułu przez nauczyciela.
CELE SZCZEGÓA
OWE (operacyjne):
uczeń zna podstawowe pojęcia z zakresu funkcjonowania giełdy i rynku kapitałowego;
uczeń zna instrumenty finansowe, którymi dokonuje się obrotu na GPW w Warszawie;
uczeń rozumie pojęcia związane z transakcjami giełdowymi;
uczeń potrafi wymienić i scharakteryzować zlecenia giełdowe;
uczeń zna sposoby ustalania cen akcji na GPW;
uczeń zna różnice pomiędzy systemem kursu jednolitego a systemem notowań ciągłych;
uczeń zna typy zleceń, jakie mogą być składane w trakcie notowań ciągłych oraz ich cechy;
uczeń potrafi dokonać interpretacji sytuacji po wprowadzeniu zlecenia do arkusza zleceń.
35
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
MODUA
1  PODSTAWOWE KATEGORIE I INSTRUMENTY GIEA
DOWE
Przebieg zajęć
ETAP 1
Charakterystyka podstawowych instrumentów finansowych
Czas: 10 15 minut
Cele zajęć
Uczeń zna podstawowe pojęcia charakteryzujące instrumenty giełdowe.
Uczeń zna papiery wartościowe, którymi dokonuje się obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
Metody pracy
pogadanka
praca w grupach
Środki dydaktyczne
krzyżówka 1 (załącznik nr 1)
rozsypanka (załącznik nr 2)
Sposoby realizacji (do wyboru)
I sposób
Nauczyciel rozdaje uczniom przygotowaną krzyżówkę 1 z hasłem  hasło i określenia do odgadnięcia
(załącznik nr 1).
Uczniowie samodzielnie rozwiązują krzyżówkę 1.
Uczniowie podają rozwiązania.
Nauczyciel sprawdza i ewentualnie koryguje.
II sposób
Nauczyciel rozdaje grupom 2-, 3-osobowym przygotowaną rozsypankę z definicjami dotyczącymi rynku
kapitałowego (załącznik nr 2).
Uczniowie łączą pasujące elementy.
Nauczyciel sprawdza i ewentualnie koryguje.
Rozwiązanie krzyżówki
1) MiniWIG20 6) poboru 10) warranty 14) akcje
2) inwestycyjne 7) terminowe 11) indeksy 15) stałe
3) indeksowe 8) opcje 12) obligacje 16) KDPW
4) pierwszeństwa 9) NIK 13) WIG20 17) kursy
5) prawa
Rozwiązanie rozsypanki  załącznik nr 2
Klasyfikacja i podział według różnych kryteriów (lokacyjne, wierzytelnościowe itd.) papierów wartościowych została
przedstawiona na lekcjach spoza scenariusza.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wytyczne do przeprowadzenia następnej lekcji
Uczniowie rozszerzają wiadomości na temat rodzajów zleceń giełdowych z podanych przez nauczyciela z
ródeł (prace
dyplomowe, internet, materiały dydaktyczne giełdy).
36
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
ETAP 2
Wyjaśnienie pojęć z zakresu rynku kapitałowego i giełdy
Czas: 20 minut
Cele zajęć
Uczeń zna podstawowe pojęcia z zakresu funkcjonowania giełdy i rynku kapitałowego.
Uczeń potrafi posługiwać się podstawowymi określeniami dotyczącymi lokowania papierów wartościowych.
Uczeń potrafi wymienić rodzaje notowań funkcjonujących na giełdzie warszawskiej.
Metody pracy
praca w grupach
burza mózgów
pogadanka
dyskusja
mapa myśli
Środki dydaktyczne
schemat mapy myśli (plakat)
prospekty emisyjne spółek giełdowych
arkusze papieru, pisaki
Sposób realizacji
Uczniowie w zespołach 3-, 4-osobowych pracują nad określeniem elementów niezbędnych przy podejmowaniu
decyzji w zakresie inwestowania na giełdzie papierów wartościowych, przedstawiają na plakacie w postaci mapy
myśli (załącznik nr 3).
Nauczyciel wybiera zespoły w taki sposób, aby w każdym zespole znalazł się uczeń zdolniejszy, który będzie liderem
grupy.
Każdy z zespołów przez 2-3 minuty prezentuje uwzględnione elementy.
Nauczyciel inicjuje dyskusję po każdej prezentacji.
Nauczyciel wyjaśnia trudniejsze pojęcia i podsumowuje zaprezentowaną mapę myśli.
ETAP 3
Prezentacja systemu WARSET oraz harmonogramu sesji giełdowej
Czas: 20 minut
Cele zajęć
Uczeń zna system WARSET.
Uczeń potrafi wymienić i scharakteryzować podstawowe typy zleceń giełdowych.
Uczeń zna zasady zawierania transakcji giełdowych.
Metody pracy
pogadanka
wykład wizualizowany
37
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
Środki dydaktyczne
internet: strona www.gpw.pl
wydawnictwa edukacyjne
Sposób realizacji
Nauczyciel omawia wybrane podstrony z www.gpw.pl (np. podstrona System Warset w dziale  O Giełdzie ),
zwracając uwagę na cele lekcji.
Nauczyciel wyjaśnia trudniejsze terminy i skróty w prezentowanych arkuszach zleceń.
Nauczyciel wyjaśnia cechy podstawowych zleceń giełdowych, przykłady ich użycia oraz sytuację po realizacji
zlecenia.
Uczniowie sporządzają notatkę.
ETAP 4
Podsumowanie wiadomości z poprzednich zajęć za pomocą krzyżówki
Czas: 15 minut
Cele zajęć
Uczeń potrafi posługiwać się pojęciami niezbędnymi w grze giełdowej.
Metody pracy
praca indywidualna
Środki dydaktyczne
krzyżówka 2 dla każdego ucznia (załącznik nr 4)
Sposób realizacji
Nauczyciel rozdaje uczniom krzyżówkę 2.
Uczniowie indywidualnie rozwiązują krzyżówkę 2.
Uczniowie podają rozwiązanie.
Nauczyciel sprawdza i ewentualnie koryguje.
Rozwiązanie krzyżówki 2:
hasło: transakcje giełdowe
1) prospekt 7) PKC 13) WARSET
2) interwencji 8) akcje 14) ciągłe
3) ceduła 9) obligacje 15) dogrywka
4) nominalna 10) emitent 16) animator
5) hossa 11) giełda 17) Win
6) makler 12) fixing 18) sesje
38
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
MODUA
2  GRA SYMULACYJNA. ZAWIERANIE TRANSAKCJI GIEA
DOWYCH
Przebieg zajęć
ETAP 1
Umieszczanie zleceń w arkuszu zleceń i prezentacja sytuacji po zawarciu transakcji
Czas: 30-40 minut
Cele zajęć
Uczeń zna typy zleceń, jakie mogą być składane w trakcie notowań ciągłych oraz ich cechy.
Uczeń potrafi określić podstawowe warunki realizacji transakcji giełdowej.
Uczeń potrafi przedstawić sposoby realizacji transakcji giełdowej.
Uczeń potrafi dokonać interpretacji po wprowadzeniu zlecenia do arkusza zleceń.
Metody pracy
pogadanka
gra symulacyjna
praca w grupach
Środki dydaktyczne
arkusze zleceń maklerskich (załączniki nr 5-12 ); w załączniku 5 przykład prawidłowo wypełnionego arkusza dla
zlecenia PCR
zlecenia giełdowe
karta pracy ucznia
Sposób realizacji
Uczniowie w zespołach 3-, 4-osobowych przygotowują w arkuszu zleceń symulowaną sytuację na rynku.
Nauczyciel losowo przydziela dany typ zlecenia grupie.
Uczniowie umieszczają go w arkuszu zleceń.
Nauczyciel wybiera losowo uczniów z grupy, którzy:
 umieszczają zlecenie w maklerskim arkuszu zleceń i zawierają transakcje,
 omawiają warunki złożenia zlecenia w systemie informatycznym giełdy,
 dokonują interpretacji wyników oraz przedstawiają konsekwencje przeprowadzonej transakcji.
Uwagi:
1. O skuteczności pracy w grupie decyduje jej liczebność  im mniejsze zespoły, tym bardziej wymierne wyniki (efekty)
pracy członków grupy.
2. Nauczyciel według uznania realizuje wszystkie lub wybrane typy zleceń.
3. Nauczyciel przydziela konkretne zadania każdemu członkowi grupy w celu zmierzenia efektów jego pracy, zgodnie
z wymogami hospitacji diagnozującej.
39
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
ETAP 2
Odszukiwanie poszczególnych cech zleceń na Karcie pracy ucznia
Czas: 10-15 minut
Cele zajęć
Uczeń potrafi określać wspólne cechy różnych zleceń giełdowych.
Uczeń potrafi rozróżniać cechy poznanych zleceń giełdowych.
Metody pracy
praca w grupach
pogadanka
Środki dydaktyczne
Karta pracy ucznia
Sposób realizacji
Uczniowie indywidualnie wypełniają Kartę pracy ucznia (załącznik nr 13) poprzez postawienie znaku X przy danym
typie zlecenia.
Uczniowie podają wspólne cechy zleceń.
Nauczyciel sprawdza i ewentualnie koryguje.
ETAP 3
Samoocena dokonana przez ucznia i ocena efektów pracy przez nauczyciela
Czas: 5-10 minut
Cele zajęć
Uczeń potrafi ocenić obiektywnie swoją pracę.
Uczeń potrafi wskazać błędy i dokonać ich korekty.
Metody pracy
pogadanka
Środki dydaktyczne
Karta samooceny ucznia
Karta oceny efektów pracy uczniów
Sposób realizacji
Uczniowie dokonują samooceny na Kartach samooceny przygotowanych przez nauczyciela (załącznik nr 14).
Nauczyciel dokonuje bieżącego podsumowania efektów pracy ucznia na Karcie oceny efektów pracy uczniów
(załącznik nr 15).
40
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
EWALUACJA
Uczniowie komentują wyświetlany na ekranie schemat blokowy w postaci foliogramów odzwierciedlających przed-
stawiony w scenariuszu zakres materiału oraz odpowiadają na wybrane pytania. Wykorzystując schemat blokowy
w ewaluacji, proponujemy swobodę w doborze treści foliogramów. Do prezentacji foliogramów nauczyciel wykorzy-
stuje rzutnik.
O doborze zakresu materiału
Do scenariusza wprowadzono zagadnienia systemu obrotu WARSET, aby ułatwić zrozumienie komputerowego sposobu
składania zleceń giełdowych. Na poprzednich lekcjach uczniowie poznali charakterystykę i rodzaje rynku kapitałowego,
rodzaje instrumentów finansowych, systemy ustalania cen (kursu) na giełdzie, cechy i rodzaje zleceń giełdowych. Na
bieżących zajęciach wiedza ta znalazła praktyczne zastosowanie.
W przypadku wykorzystania kilku jednostek lekcyjnych na prezentację tych zagadnień można powiązać definicje i cha-
rakterystykę zleceń z ich praktycznym zastosowaniem. W przypadku odbywania się zajęć w pracowni komputerowej  na
lekcjach poprzedzających zajęcia według niniejszego scenariusza  można wykorzystać dostęp do informacji o giełdzie
na stronie www.gpw.pl
O z
ródłach informacyjnych
Wycieczka na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie połączona z wykładem  wcześniejsza rezerwacja
terminu na stronie internetowej Fundacji Edukacji Rynku Kapitałowego www.ferk.pl.
Materiały edukacyjne z Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie oraz z Fundacji Edukacji Rynku Kapitałowego
(seria poradników, ulotki i prospekty zgromadzone przez nauczyciela, znajdujące się w bibliotece szkolnej).
Wirtualna Akademia Giełdowa na www.gpw.pl  wykład 1: Rynek kapitałowy i papiery wartościowe.
Strona internetowa Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie: www.gpw.pl, Fundacji Edukacji Rynku Kapitało-
wego: www.ferk.pl oraz Komisji Nadzoru Finansowego: www.knf.gov.pl.
Prasa z aktualnościami giełdowymi.
41
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
ZAA

CZNIKI
załącznik nr 1
Krzyżówka 1 z hasłem
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
1. Jednostki indeksowe notowane na warszawskiej giełdzie.
2. Certyfikaty ......................................... to papiery wartościowe emitowane przez zamknięte lub mieszane fundusze
inwestycyjne.
3. Jednostki ..................................., to papiery wartościowe, których cena odzwierciedla zmiany wartości danego
indeksu.
4. Prawa ...................................... z obligacji.
5. ....................do akcji (PDA).
6. Prawo ............................... to prawo pierwszeństwa nabycia akcji nowej emisji, przysługujące dotychczasowym
akcjonariuszom spółki.
7. Kontrakty .................................... (transakcje terminowe ang. futures contract)
8. W obrocie na giełdzie znajdują się ............................... kupna i sprzedaży o europejskim stylu wykonania na indeks
WIG20.
9. ............................ (skrót numeru identyfikacyjnego klienta w biurze maklerskim, nadawany przez KDPW).
10. .......................... opcyjne.
11. Kontrakty terminowe na ......................................WIG20, mWIG40 i TechWIG.
12. Papier wartościowy za pośrednictwem którego podmiot emitujący (np. Skarb Państwa, przedsiębiorstwo) zaciąga
pożyczkę.
13. Opcje kupna i sprzedaży na indeks & ..............................................
14. & & & & & & ........& & & .  papiery wartościowe, potwierdzające, że ich posiadacz jest właścicielem części majątku
spółki akcyjnej.
15. ............................................. lub zmienne oprocentowanie obligacji.
16. & & & & ........& & ......  instytucja rozliczająca wszystkie transakcje zawarte na giełdzie papierów wartościowych.
17. Kontrakty terminowe na & & & & .....................walut.
42
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 2
Rozsypanka z definicjami dotyczącymi rynku kapitałowego
RYNEK KAPITAA
OWY segment rynku finansowego, na którym przedmiotem obrotu są instrumenty finansowe
KONTRAKT TERMINOWY umowa między dwoma uczestnikami rynku, w której sprzedający zobowiązuje się sprzedać,
a kupujący kupić określoną liczbę jednostek instrumentu bazowego, w ściśle określonym czasie
w przyszłości po cenie ustalonej z góry
OPCJE prawo jakie uzyskuje nabywca do zakupu lub sprzedaży instrumentu bazowego po ustalonej
z góry cenie i w ustalonym terminie
INDEKS GIEA
DOWY wskaz
nik sytuacji rynkowej; obejmuje instrumenty danego typu lub ich grupę.
mWIG40 indeks 40 średnich spółek notowanych na GPW
INWESTYCJE w AKCJE inwestycje z których zysk może być wysoki, strata także; ryzyko zależy od tego, w jaki sposób
inwestujesz i od czynników rynkowych
INWESTYCJE w OBLIGACJE inwestycje z których zysk i ryzyko są niewielkie
RYNEK WTÓRNY segment rynku kapitałowego, na którym kupuje się papiery wartościowe odsprzedawane
przez innych inwestorów.
RYNEK PIERWOTNY segment rynku kapitałowego, na którym kupuje się papiery wartościowe od ich emitenta
WIG najstarszy indeks giełdy warszawskiej; obejmuje spółki spełniające kryteria bazowe
AKCJE kupując je stajesz się współwłaścicielem przedsiębiorstwa  spółki akcyjnej; mogą być np.:
zwykłe, uprzywilejowane; są udziałowymi papierami wartościowymi
OBLIGACJE kupując je pożyczasz pieniądze emitującemu; mogą być np.: indeksowane, zerokuponowe, o stałym
oprocentowaniu, o zmiennym oprocentowaniu; są wierzycielskimi papierami wartościowymi
43
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 3
Plakat  mapa myśli dotycząca inwestowania na giełdzie papierów wartościowych
Lokowanie
w papiery
wartościowe
44
wybór spó
dowego
ł
ł
ki
wybór zlecenia
gie
rynek kapita
ń
ł
owy
realizacja zlece
instytucje
ciowe
ś
notowania
papiery warto
przebieg sesji
(harmonogram)
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 4
Krzyżówka 2 z hasłem (podsumowanie wiadomości)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
1. ..........................emisyjny jest podstawowym z
ródłem informacji o spółce starającej się o dopuszczenie do obrotu
na rynku regulowanym.
2. Faza .............................. , w której uczestnicy mogą dokonywać modyfikacji wcześniej wprowadzonych przez siebie
zleceń przy ustalonym teoretycznym kursie otwarcia.
3. ..............................Giełdy Warszawskiej zawiera oficjalne informacje dotyczące sesji
4. Wartość .................. akcji określona jest w dokumencie, który poświadcza wyemitowanie akcji; można ją zmniejszyć
np. poprzez podział akcji.
5. Sytuacja na giełdzie polegająca na długotrwałym wzroście cen akcji.
6. Osoba pośrednicząca w obrocie papierami wartościowymi.
7. Skrót zlecenia po każdej cenie.
8. Kupując je stajesz się współwłaścicielem spółki akcyjnej.
9. Kupując je pożyczasz pieniądze emitującemu z gwarancją, że pieniądze będą zwrócone Ci z procentem.
10. Osoba prawna  wypuszczająca papiery wartościowe w celu pozyskania pieniędzy na konkretne cele.
11. Miejsce regularnych  spotkań kupujących i sprzedających papiery wartościowe.
12. Ustalenie kursu papierów wartościowych w systemie kursu jednolitego.
13. Nowoczesny i bezpieczny system notowań na warszawskiej Giełdzie.
14. Notowania papierów wartościowych na giełdzie, które oznaczają ciągły, trwający kilka godzin dziennie handel
instrumentami finansowymi, podczas którego kurs może się zmienić z transakcji na transakcje.
15. Faza sesji, w której inwestorzy mogą składać zlecenia i zawierać transakcje po kursie określonym na fixingu.
16. ................................... emitenta to członek giełdy, który zawarł umowę z emitentem zobowiązującą go do podtrzy-
mywania płynności danego papieru wartościowego.
17. .................................. to skrót zlecenia ważne do pierwszego wykonania.
18. .................................. giełdowe odbywają się od poniedziałku do piątku.
45
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 5
Arkusze zleceń maklerskich
Przykład prawidłowo wypełnionego arkusza zleceń i opisu cech zlecenia PCR
Zlecenie kupna PCR (po cenie rynkowej)  notowania ciągłe
Arkusz zleceń przedstawia symulowaną sytuację na rynku
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
20 100 102 40
20 99 103 35
35 97 104 32
POLECENIE: Składamy zlecenie kupna PCR na 70 akcji.
Cechy zlecenia PCR:
jest stosowane, gdy inwestor chce kupić/sprzedać instrument finansowy po najlepszej cenie, jaka jest w danym
momencie na rynku i zgadza się, że jego zlecenie może nie zostać zrealizowane w całości,
jest wykonywane natychmiast po wprowadzeniu (pod uwagę brany jest najlepszy limit ceny z drugiej strony arkusza
zleceń),
może być przyjęte wtedy, kiedy na realizację oczekuje przeciwstawne zlecenie z limitem ceny,
nie musi być zrealizowane w całości (niezrealizowana część zlecenia staje się zleceniem z limitem ceny równym cenie
ostatnio zrealizowanej transakcji),
może być składane wyłącznie w fazie notowań ciągłych (poza równoważeniem rynku).
Po wprowadzeniu zlecenia mamy następującą sytuację w arkuszu zleceń:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
70 PCR 102 40
20 100 103 35
20 99 104 32
35 97
Uwaga: zlecenia PCR (PKC również) w rzeczywistości nie widać w arkuszu  po prostu jest składane i realizowane lub nie.
Przedstaw sposób realizacji transakcji.
Sposób realizacji transakcji
Zostanie zawarta transakcja na 40 akcji po cenie 102.
Pozostała część zlecenia na 30 akcji stanie się zleceniem kupna z limitem ceny 102.
Sytuacja w arkuszu zleceń po realizacji zlecenia przedstawia się następująco:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
30 102 103 35
20 100 104 32
20 99
35 97
46
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 6
Grupa I
Zlecenie kupna PKC (po każdej cenie)
Arkusz zleceń przedstawia symulowaną sytuację na rynku
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
39 70 72 50
12 69 74 25
26 68 75 35
POLECENIE: Składamy zlecenie kupna PKC na 60 sztuk akcji.
Cechy zlecenia:
Po wprowadzeniu zlecenia mamy następującą sytuację w arkuszu zleceń:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
60 PKC 72 50
39 70 74 25
12 69 75 35
26 68
Przedstaw sposób realizacji transakcji.
Sposób realizacji transakcji
Sytuacja w arkuszu zleceń po realizacji zlecenia przedstawia się następująco:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
47
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 7
Grupa II
Zlecenie kupna z minimalną wielkością wykonania (Wmin)
Arkusz zleceń przedstawia symulowaną sytuację na rynku
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
100 20
POLECENIE: Składamy zlecenie kupna na 100 sztuk akcji po kursie 101 z liczbą minimalną 10 sztuk.
Cechy zlecenia:
Po wprowadzeniu zlecenia mamy następującą sytuację w arkuszu zleceń:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
100(10) 101 100 20
Przedstaw sposób realizacji transakcji.
Sposób realizacji transakcji
Sytuacja w arkuszu zleceń po realizacji zlecenia przedstawia się następująco:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
48
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 8
Grupa III
Zlecenie kupna stop limit
POLECENIE: Składamy zlecenie kupna na 110 sztuk akcji z limitem aktywacji 101 i limitem realizacji 103.
Cechy zlecenia:
Podaj warunek realizacji transakcji
kurs ostatniej transakcji ................................ limit aktywacji ..............................limit realizacji ...................................
Złożone zlecenie czeka na uaktywnienie.
Po pewnym czasie zawarto transakcje po kursie 101.
Zlecenie stop limit zostało uaktywnione i umieszczone w arkuszu.
Po wprowadzeniu zlecenia mamy następującą sytuację w arkuszu zleceń:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
110 103 102 35
27 101 103 41
99 100 104 80
Przedstaw sposób realizacji transakcji.
Sposób realizcji transakcji
Sytuacja w arkuszu zleceń po realizacji zlecenia przedstawia się następująco:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
49
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 9
Grupa IV
Zlecenie sprzedaży stop loss
POLECENIE: Składamy zlecenie sprzedaży na 110 sztuk akcji z limitem aktywacji 102 i limitem realizacji PKC.
Cechy zlecenia:
Podaj warunek realizacji transakcji ( <,>):
kurs ostatniej transakcji .....................limit aktywacji...................
Złożone zlecenie czeka na uaktywnienie.
Po pewnym czasie zawarto transakcje po kursie 102.
Zlecenie stop loss zostało uaktywnione i umieszczone w arkuszu.
Po wprowadzeniu zlecenia mamy następującą sytuację w arkuszu zleceń:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
30 102 PKC 100
45 101 103 49
35 100 104 17
11 99
Przedstaw sposób realizacji transakcji.
Sposób realizacji transakcji
Sytuacja w arkuszu zleceń po realizacji zlecenia przedstawia się następująco :
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
50
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 10
Grupa V
Zlecenie kupna z warunkiem wielkości ujawnienia (WUJ)
POLECENIE: Składamy zlecenie kupna na 500 sztuk akcji z liczbą ujawnienia 100 sztuk.
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
100 (500) 100 - -
Cechy zlecenia:
Napływa zlecenie sprzedaży na 100 sztuk z kursem 97.
Po wprowadzeniu zlecenia mamy następującą sytuację w arkuszu zleceń:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
100 (500) 100 97 100
Przedstaw sposób realizacji transakcji.
Sposób realizacji transakcji
Sytuacja w arkuszu zleceń po realizacji zlecenia przedstawia się następująco :
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
51
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 11
Grupa VI
Zlecenie sprzedaży ważne do pierwszego wykonania  WiN (Wykonaj i Anuluj).
POLECENIE: Składamy zlecenie sprzedaży z limitem 101 na 80 sztuk z warunkiem WiN.
Po wprowadzeniu zlecenia mamy następującą sytuację w arkuszu zleceń:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
50 101 101 80 (WiN)
20 100 105 40
40 99
Cechy zlecenia:
Przedstaw sposób realizacji transakcji.
Sposób realizacji transakcji
Sytuacja w arkuszu zleceń po realizacji zlecenia przedstawia się następująco:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
52
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 12
Grupa VII
Zlecenie kupna WUA (wykonaj lub anuluj)
Arkusz zleceń przedstawia symulowaną sytuację na rynku
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
40 100 101 47
31 98 102 33
103 21
POLECENIE: Składamy zlecenie kupna na 60 akcji z limitem 102 i warunkiem WuA.
Cechy zlecenia:
Po wprowadzeniu zlecenia mamy następującą sytuację w arkuszu zleceń:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
60 (WuA) 102 101 47
40 100 102 33
31 98 103 21
Przedstaw sposób realizacji transakcji.
Sposób realizacji transakcji
Sytuacja w arkuszu zleceń po realizacji zlecenia przedstawia się następująco:
KUPNO SPRZEDAŻ
Liczba Cena Cena Liczba
53
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 13
KARTA PRACY UCZNIA
Cechy zlecenia PCR PKC Wmin WiN WuA Stop Stop WUJ
limit loss
Zawsze realizowane
w całości
Realizowane natychmiast
po wprowadzeniu
Po uaktywnieniu realizowane
jako zlecenie PKC
Po uaktywnieniu realizowane
jako zlecenie z limitem ceny
Może być realizowane
częściowo
Jeśli niezrealizowane zlecenie,
to traci ważność
Niezrealizowana część tego
zlecenia staje się zleceniem
z limitem ceny ostatnio
zrealizowanej transakcji
Realizacja tego zlecenia po
kursie najlepszego zlecenia
przeciwstawnego
Zlecenie, które musi być wykonane
w minimalnej liczbie
Składając to zlecenie musimy
określić dokładnie dwa limity:
realizacji i aktywacji
54
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 14
KARTA SAMOOCENY UCZNIA
Skala ocen (od 1 do 6)
Lp. Wyszczególnienie
123456
1 Sposób prezentacji przebiegu
transakcji
2 Argumentowanie podjętych decyzji
3 Selekcjonowanie informacji
4 Formułowanie wniosków
5 Dostrzeganie współzależności
pomiędzy zleceniami
6 Współdziałanie w zespole
7 Udział w przygotowaniu materiałów
do realizacji tematu
55
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
załącznik nr 15
KARTA OCENY EFEKTÓW PRACY UCZNIÓW
Sposób prezentacji
Argumentowanie Selekcjonowanie
Wyszczególnienie przebiegu
podjętych decyzji informacji
transakcji
Grupa I
1
2
3
4
Grupa II
1
2
3
4
Grupa III
1
2
3
4
Grupa IV
1
2
3
4
Grupa V
1
2
3
4
Grupa VI
1
2
3
4
Grupa VII
1
2
3
4
56
Scenariusz 3 > Zabawa w Giełdę. Zawieranie transakcji giełdowych
Udział w przygo-
Dostrzeganie Procentowy udział
Formułowanie Współdziałanie towaniu mate-
współzależności w wykonaniu
wniosków w zespole riałów do realizacji
między zleceniami zadania
tematu
57
www.ferk.pl
www.knf.gov.pl
ISBN 83-89465-19-1