Główny Rynek GPW
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
Polski rynek kapitałowy
Głównymi instytucjami polskiego rynku ka- nad rynkiem. Regulacje ustawowe są zgod-
pitałowego są Giełda Papierów Wartościo- ne ze standardami obwiązującymi na jedno-
wych w Warszawie, która organizuje giełdo- litym europejskim rynku finansowym wyni-
wy obrót instrumentami finansowymi, Kra- kającymi z dyrektyw Rady i Parlamentu Eu-
jowy Depozyt Papierów Wartościowych, któ- ropejskiego oraz rozporządzeń Komisji Eu-
ry dokonuje rozliczeń transakcji, realizuje ropejskiej.
zobowiązania emitentów wobec właścicieli
papierów wartościowych i przechowuje in- Inne aspekty działania rynku regulują usta-
strumenty finansowe oraz biura maklerskie, wy między innymi o funduszach inwestycyj-
które pośredniczą w zawieraniu transakcji. nych (z 27 maja 2004 r. z póz
niejszymi zmia-
Bankiem rozliczeniowym, w którym KDPW nami) oraz o obligacjach (z 29 czerwca
dokonuje rozliczeń pieniężnych, jest Naro- 1995 r. z póz
niejszymi zmianami).
dowy Bank Polski.
Komisja Nadzoru Finansowego jest organem
Regulowany rynek pozagiełdowy, organizo- administracji państwowej sprawującym nad-
wany jest przez spółkę MTS-CeTO, gdzie zór nad rynkiem kapitałowym. Ponadto Ko-
dokonywane są przede wszystkim hurtowe misja nadzoruje działalność banków, firm
transakcje instrumentami dłużnymi. Spółka inwestycyjnych, firm ubezpieczeniowych
MTS-CeTO należy do grupy kapitałowej i funduszy emerytalnych. Wśród nadzorowa-
GPW. Na koniec 2008 roku udział Giełdy nych przez KNF instytucji są m.in.: GPW,
w jej akcjonariacie wynosił 31,15%. KDPW, firmy inwestycyjne, towarzystwa fun-
duszy inwestycyjnych, maklerzy, doradcy in-
Nadzór nad rynkiem kapitałowym sprawuje westycyjni i emitenci instrumentów finanso-
Komisja Nadzoru Finansowego. wych notowanych na GPW. Nadzór nad ryn-
kiem kapitałowym ma zapewnić powszech-
Regulacje prawne ny dostęp do rzetelnych informacji na rynku
papierów wartościowych oraz przestrzega-
Zasady funkcjonowania rynku kapitałowego
nie zasad uczciwego obrotu i konkurencji
w Polsce regulują następujące ustawy:
przez podmioty działające na rynku. KNF
O ofercie publicznej i warunkach wpro-
współdziała z organami administracji rządo-
wadzania instrumentów finansowych do
wej, Narodowym Bankiem Polskim oraz in-
zorganizowanego systemu obrotu oraz
stytucjami i uczestnikami rynku kapitałowe-
o spółkach publicznych;
go. Zadaniem Komisji jest także przygoto-
O obrocie instrumentami finansowymi;
wywanie projektów aktów prawnych zwią-
O nadzorze nad rynkiem kapitałowym.
zanych z funkcjonowaniem rynku kapitało-
wego oraz upowszechnianie wiedzy o nim.
Ustawy odnoszą się do trzech głównych as-
pektów funkcjonowania rynku kapitałowego:
rynku pierwotnego, wtórnego oraz nadzoru
9
Rocznik Giełdowy 2009
Uczestnicy rynku kapitałowego
KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO
Krajowy Depozyt Giełda
Papierów Papierów
Wartościowych Wartościowych
Bank
Rozliczeniowy
(NBP)
Członkowie
Inwestorzy
Emitenci
Giełdy
Instytucjonalni
Inwestorzy
MTS-Ceto
Indywidualni
Uprawnienia regulacyjne a nawet ich wykluczeniem z obrotu giełdo-
Giełdy wego. Zasady organizacji obrotu, tryb skła-
dania zleceń i zawierania transakcji określo-
Na Giełdzie mogą działać jedynie członko-
ne są w Regulaminie Giełdy oraz w doku-
wie Giełdy. GPW określa warunki, które musi
mencie Szczegółowe Zasady Obrotu Giełdo-
spełnić podmiot, aby uzyskać status człon-
wego.
ka Giełdy. Członkowie Giełdy podlegają nad-
Dokumenty te dostępne są na stronie inter-
zorowi Giełdy w zakresie ich działania na
netowej www.gpw.pl.
Giełdzie. Jednym z warunków uzyskania
członkostwa Giełdy jest deklaracja o prze-
strzeganiu Regulaminu Giełdy.
Działania niezgodne z Regulaminem Giełdy
karane są upomnieniami oraz karami pienięż-
nymi. Sprawy sporne pomiędzy podmiota-
mi prowadzącymi działalność maklerską,
a także między Giełdą a jej akcjonariuszami,
rozstrzyga Sąd Giełdowy. Giełda nadzoruje
również emitentów papierów wartościowych
notowanych na Giełdzie.
Nienależyte wykonywanie przez emitenta
obowiązków wynikających z regulacji Gieł-
dy karane jest upomnieniami oraz karami
pieniężnymi. W szczególnych przypadkach
emitent może zostać ukarany zawieszeniem
notowania jego papierów wartościowych,
10