plik


ÿþMINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Tadeusz Skóra Projektowanie i wykonywanie prostych obwodów drukowanych 725[02].Z1.02 Poradnik dla nauczyciela Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji  PaDstwowy Instytut Badawczy Radom 2006  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego Recenzenci: mgr in|. StanisBaw Górniak dr in|. Grzegorz {egliDski Opracowanie redakcyjne: mgr Tadeusz Skóra Konsultacja: mgr in|. Andrzej Zych Korekta: Poradnik stanowi obudow dydaktyczn programu jednostki moduBowej 725[02]Z1.02 zawartego w moduBowym programie nauczania dla zawodu monter sieci i urzdzeD telekomunikacyjnych Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji  PaDstwowy Instytut Badawczy, Radom 2006  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 1 SPIS TREZCI 1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstpne 4 3. Cele ksztaBcenia 5 4. PrzykBadowe scenariusze zaj 6 5. wiczenia 11 5.1. Konstrukcje no[ne 11 5.1.1. wiczenia 11 5.2. Projektowanie obwodów drukowanych  moduB schematu 13 5.2.1. wiczenia 13 5.3. Projektowanie obwodów drukowanych  moduB pBytki 16 5.3.1. wiczenia 16 5.4. Wytwarzanie obwodów drukowanych. 19 5.4.1. wiczenia 19 5.5. BezpieczeDstwo i higiena pracy przy wykonywaniu obwodów drukowanych 20 5.5.1. wiczenia 20 6. Ewaluacja osigni ucznia 22 7. Literatura 33  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 2 1. WPROWADZENIE Przekazuj PaDstwu Poradnik dla nauczyciela, który bdzie pomocny w prowadzeniu zaj dydaktycznych w szkole zawodowej, ksztaBccej w zawodach elektronicznych W poradniku zamieszczono: - wykaz literatury, z jakiej uczniowie mog korzysta podczas nauki, - wykaz umiejtno[ci, jakie uczeD uksztaBtuje podczas zaj, - propozycje wiczeD, które maj na celu wyksztaBcenie u uczniów umiejtno[ci praktycznych. Wskazane jest, aby zajcia dydaktyczne byBy prowadzone ró|nymi metodami aktywizujcymi ze szczególnym uwzgldnieniem: - wykonywania wiczeD laboratoryjnych, - samoksztaBcenia kierowanego, - metody tekstu przewodniego, - metody projektu. Forma organizacyjna pracy uczniów mo|e równie| by zró|nicowana, poczwszy od samodzielnej pracy jednolitej lub zró|nicowanej, przez grupow jednolit i zró|nicowan, do pracy jednolitej w wikszym zespole uczniowskim. W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomo[ci i umiejtno[ci ucznia nauczyciel mo|e posBu|y si zamieszczonymi w rozdziale 6 zestawem zadaD testowych, zawierajcym ró|nego rodzaju zadania lub wykorzysta metod projektów. W tym rozdziale podano równie|: - plan testu w formie tabelarycznej, - propozycje norm wymagaD, - klucz odpowiedzi, - instrukcj dla nauczyciela, - instrukcj dla ucznia, - przykBadow kart odpowiedzi. 725(02).Z1 Monta| elementów i ukBadów telekomunikacyjnych 725(02).Z1.01 Monta| elementów i podzespoBów elektronicznych oraz telekomunikacyjnych 725(02).Z1.02 Projektowanie i wykonywanie prostych obwodów drukowanych Schemat ukBadu jednostek moduBowych  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 3 2. WYMAGANIA WSTPNE Przystpujc do nowego etapu nauki w zakresie programu jednostki moduBowej Projektowanie i wykonywanie prostych obwodów drukowanych, uczeD powinien umie: - czyta schematy ideowe oraz instrukcje, - rozró|ni podstawowe wielko[ci elektryczne i ich jednostki, - rozpozna elementy elektroniczne na podstawie ich symboli oraz wygldu zewntrznego, - interpretowa parametry elementów stosowanych w elektronice, - korzysta z ksi|ek, katalogów, czasopism w celu odnalezienia potrzebnej informacji o elementach, ukBadach i urzdzeniach telekomunikacyjnych, - rozpozna na schematach ideowych bloki funkcjonalne: zasilacze, generatory, ukBady wzmacniajce, - obsBugiwa sprzt komputerowy w podstawowym zakresie, - czyta proste rysunki mechaniczne, - posBugiwa si podstawowymi przyrzdami pomiarowymi wielko[ci mechanicznych, - wykonywa proste prace z zakresu obróbki rcznej, - przestrzega zasad bezpieczeDstwa i higieny pracy podczas wykonywania prostych prac z zakresu obróbki rcznej, - rozró|nia metody wykonywania poBczeD elektrycznych, - wspóBpracowa w grupie, - ocenia i prezentowa swoj prac, - uczestniczy w dyskusji, - korzysta z ró|nych zródeB informacji, - stosowa ró|ne metody i [rodki (symbole, rysunki, zdjcia itp.) w porozumiewaniu si na temat zagadnieD technicznych.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 4 3. CELE KSZTAACENIA W wyniku realizacji programu jednostki moduBowej, uczeD powinien umie: - rozró|nia techniki wykonywania pBytek drukowanych, - obsBugiwa program do projektowania pBytek drukowanych, - przygotowa pBytk do druku, - wykona obwód drukowany, - stosowa wBa[ciwe przepisy bezpieczeDstwa i higieny pracy, przeciwpo|arowe oraz przepisy o ochronie [rodowiska, - przewidzie zagro|enia dla |ycia i zdrowia w czasie wykonywania pBytek drukowanych, - dobiera [rodki ochrony osobistej podczas wykonywania obwodów drukowanych.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 5 4. PRZYKAADOWE SCENARIUSZE ZAJ Scenariusz zaj 1 Osoba prowadzca & & & & & & & & & & & & & & & & & & . ModuBowy program nauczania: Monter sieci i urzdzeD telekomunikacyjnych 725[02] ModuB: Monta| instalacji i urzdzeD telekomunikacyjnych 725[02].Z1. Jednostka moduBowa: Projektowanie i wykonywanie prostych obwodów drukowanych 725[02].Z1.02 Temat: Wykonanie schematu sterownika sze[ciu reflektorów Cel ogólny: ksztaBtowanie umiejtno[ci obsBugi moduBu schematu programu Eagle. Po zakoDczeniu zaj edukacyjnych uczeD potrafi: - uruchomi program i stworzy w nim odpowiednie katalogi, - odszuka w bibliotekach programu odpowiednie elementy elektroniczne, wybra elementy o odpowiedniej obudowie, wykona poBczenia elektryczne midzy nimi, - sprawdzi poprawno[ elektryczn schematu, usun ewentualne bBdy, - ustawi parametry wydruku i wydrukowa schemat ideowy projektowanego urzdzenia. Metody nauczania uczenia si: - wiczenia praktyczne. Formy organizacyjne pracy uczniów: - indywidualna. Czas: 180 min. Zrodki dydaktyczne: - schemat ideowy urzdzenia, - zestaw elementów wchodzcych w skBad urzdzenia, - komputer pracujcy w sieci z zainstalowanym programem Eagle i zainstalowan drukark, - wideoprojektor podBczony do komputera, - wskaznik laserowy. Przebieg zaj: 1. Sprawy organizacyjne (czas trwania 5 min.). 2. Nawizanie do tematu, omówienie celów zaj (czas trwania 25 min.). 3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania wiczenia (czas trwania 5 min.). 4. Realizacja tematu: - Ka|dy uczeD tworzy folder z wBasnym nazwiskiem w folderze klasowym na dysku sieciowym (czas trwania 5 min.). - UczeD odszukuje w programie Eagle potrzebne elementy elektroniczne (w razie trudno[ci korzysta z pomocy nauczyciela) (czas trwania 55 min.). - Podczas wybierania elementów uczeD dobiera odpowiednie typy obudów do poszczególnych podzespoBów.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 6 - Nauczyciel nadzoruje prac uczniów i pomaga wybra wBa[ciwe elementy. Podpowiada najlepsze rozwizania. - Po wybraniu wszystkich elementów uczeD wykonuje poBczenia elektryczne. Rysuje ramk i tabliczk rysunkow, wypeBnia j (czas trwania 25 min.). - UczeD sprawdza poprawno[ elektryczn wykonanego schematu. Analizuje z udziaBem nauczyciela komunikaty o bBdach  poprawia je (czas trwania 15 min.). - Nauczyciel analizuje prace ucznia i ocenia poprawno[ wykonania (czas trwania 10 min.). 5. Uczniowie prezentuj swoje prace na wideoprojektorze, drukuj prace (czas trwania 20 min.). 6. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac (czas trwania 10 min.). 7. Zadanie pracy domowej (czas trwania 5 min.). ZakoDczenie zaj Praca domowa Odszukaj w literaturze inne urzdzenia [wietlne stosowane jako zabawki, gadgety& . Na podstawie zgromadzonych informacji wyszukaj w czasopismach lub na stronach www ich schematy ideowe i przynie[ na zajcia. Przy wyborze urzdzenia uwzgldnij jego przydatno[ dla Ciebie (w przyszBo[ci wykonasz do niego pBytk drukowan). Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakoDczonych zajciach: - anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczce sposobu prowadzenia zaj i zdobytych umiejtno[ci. ZaBczniki: 1. Schemat ideowy urzdzenia. 2. Wykaz elementów.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 7 Scenariusz zaj 2 Osoba prowadzca & & & & & & & & & & & & & & & & & & . ModuBowy program nauczania: Monter sieci i urzdzeD telekomunikacyjnych 725[02] ModuB: Monta| instalacji i urzdzeD telekomunikacyjnych 715[02].Z1. Jednostka moduBowa: Projektowanie i wykonywanie prostych obwodów drukowanych 725[02].Z1.02 Temat: Sporzdzenie karty analizy ryzyka zawodowego dla szkolnego stanowiska do produkcji pBytek drukowanych Cel ogólny: ksztaBtowanie umiejtno[ci bezpiecznego wykonywania pBytki drukowanej Po zakoDczeniu zaj edukacyjnych uczeD potrafi: - oceni ryzyko zwizane z u|ywaniem ró|nych substancji chemicznych, - dobra najbezpieczniejsze techniki i materiaBy do wytwarzania pBytek drukowanych, - zorganizowa stanowisko do wykonywania pBytki drukowanej zgodnie z zasadami bezpieczeDstwa i higieny pracy, - omówi zasady udzielania pierwszej pomocy. W czasie zaj bd ksztaBtowane nastpujce umiejtno[ci ponadzawodowe: - pracy w zespole, - organizowanie i planowanie pracy, - oceny pracy w zespole. Metody nauczania uczenia si: - metoda przewodniego tekstu uczniowie pracuj w 2 3 osobowych grupach (proponuj 3 zespoBy: 1  analizuje zagro|enia przy przygotowanie pBytki metod na |elazko, 2  metod fotochemiczn, 3  zagro|enia przy wytrawianiu). Formy organizacyjne pracy uczniów: - indywidualna, - grupowa. Strategia: uczenie si przez do[wiadczenie Zrodki dydaktyczne: - zwizki chemiczne stosowane do wytwarzania pBytek drukowanych ro|nymi technikami, - karty charakterystyk substancji stosowanych do wytwarzania pBytek drukowanych, - komputer pracujcy w sieci z zainstalowanym programem Eagle i zainstalowan drukark, - wideoprojektor podBczony do komputera, - wskaznik laserowy. Czas: 180 min.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 8 Przebieg zaj: Zadanie dla ucznia Przedmiotem zadania jest wykonanie karty analizy ryzyka na stanowisku do wytwarzania pBytki drukowanej. 1. Jaki sprzt i jakie [rodki chemiczne potrzebne s do wykonania pBytki drukowanej metod (& )? 2. Jakie zagro|enia mog wystpi w zwizku z wykorzystaniem niezbdnego sprztu oraz substancji chemicznych? 3. W jaki sposób zminimalizowa ryzyko zwizane z wykorzystaniem sprztu oraz substancji chemicznych? 4. Jakie s zasady udzielania pierwszej pomocy w przypadku ska|enia substancj chemiczn (podaj 5 najwa|niejszych)? Faza wstpna ~ 10 min Czynno[ci organizacyjno-porzdkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z prac metod przewodniego tekstu, rozdanie arkuszy z zadaniem. Faza wBa[ciwa Informacje 1. Jakie znasz metody produkcji pBytek drukowanych? (powt.) 2. Jaki sprzt i [rodki chemiczne potrzebne bd w metodzie fotochemicznej? (powt.) 3. Jaki sprzt i [rodki chemiczne potrzebne bd w metodzie domowej  na |elazko ? (powt.) 4. Co to jest ryzyko zawodowe? 5. Czy potrafisz oceni ryzyko zawodowe na swoim stanowisku pracy? 4. Jaki zminimalizowa ryzyko zawodowe do poziomu akceptowalnego na stanowisku pracy? Planowanie ~ 25 min 1. Przygotuj proces technologiczny produkcji pBytki drukowanej metod fotochemiczn wpisujc do formularza: - kolejno[ wykonywania poszczególnych czynno[ci, - sprzt potrzebny do wykonania pBytki, - materiaBy i [rodki pomocnicze niezbdne s do wykonania pBytki, 2. Przygotuj proces technologiczny produkcji pBytki drukowanej metod domow  na |elazko wpisujc do formularza: - kolejno[ wykonywania poszczególnych czynno[ci, - sprzt potrzebny bdzie do wykonania pBytki, - materiaBy i [rodki pomocnicze niezbdne s do wykonania pBytki. Uzgodnienie ~ 30 min Zaproponowany plan wykonania zadania jest dokBadnie analizowany z nauczycielem. Analizowana jest tak|e proponowana przez uczniów kolejno[ wykonania poszczególnych elementów wiczenia. Nauczyciel wspólnie z uczniami wyszukuje i usuwa bBdy w proponowanym przez uczniów procesie postpowania oraz uzgadnia mo|liwo[ przeprowadzenia wiczenia w warunkach technicznych pracowni lub na wydzielonych stanowiskach. Nastpnie nauczyciel lub uczniowie ustalaj sposób kontroli midzy operacyjnej. Uczniowie wypeBniaj druki zapotrzebowania na cz[ci i materiaBy. Przedstawiciele zespoBów pobieraj nastpnie materiaBy i ich karty charakterystyk. Wykonanie ~ 60 min  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 9 Po tak dokBadnym przygotowaniu, uczniowie samodzielnie wykonuj wiczenie. Nauczyciel czuwa nad przebiegiem procesu uczenia si, zwraca uwag na czynno[ci trudne do wykonania i bezpieczeDstwo pracy. Uczniowie: - na podstawie kart charakterystyk substancji niebezpiecznych oceniaj zagro|enia zwizane z ich u|yciem, - oceniaj stopieD ryzyka, - zastanawiaj si nad sposobami jego zminimalizowania, - ponownie oceniaj ryzyko, - wyniki swoich przemy[leD zapisuj w tabeli w formie elektronicznej. Sprawdzanie ~ 40 min Uczniowie prezentuj wyniki swoich prac z wykorzystaniem wideoprojektora. Kontroli i komentarzy udzielaj koledzy z innych zespoBów i nauczyciel. Ocenie podlega równie| jako[ i staranno[ wykonanych prac oraz prezentacji. Nauczyciel rozdaje wzorcowe karty ryzyka dla poszczególnych procesów. Uczniowie ponownie dokonuj autorecenzji. Analiza ~ 10 min Uczniowie wraz z nauczycielem wskazuj, które etapy wiczenia sprawiBy im najwicej trudno[ci. Nauczyciel podsumowuje caBe wiczenie, wskazuje jakie nowe, wa|ne umiejtno[ci zostaBy wyksztaBcone, jakie wystpiBy nieprawidBowo[ci i jak ich unika w przyszBo[ci. Faza koDcowa ~ 5 min ZakoDczenie zaj Praca domowa Odszukaj wiadomo[ci na temat: Inne substancje chemiczne u|ywane w gospodarstwie domowym Na podstawie zgromadzonych informacji wyszukaj karty charakterystyk tych substancji. Przygotuj si do zreferowania zagro|eD, jakie one nios oraz zasad bezpiecznego ich u|ywania. Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakoDczonych zajciach: Anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczce sposobu prowadzenia zaj, trudno[ci podczas realizowania zadania i zdobytych umiejtno[ci. ZaBczniki: 1) Zadanie dla ucznia, 2) Ocena ryzyka zawodowego materiaB dla ucznia, 3) Wzór karty analizy ryzyka.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 10 5. WICZENIA 5.1. Konstrukcje no[ne 5.1.1. wiczenia wiczenie 1 PosBugujc si katalogiem ELFA skompletuj ram systemu EUROPAC PRO do pBytek drukowanych o wymiarach 100x160mmm. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi jego zakres i techniki wykonania. Zapozna uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) uruchomi PC i otworzy stron www.elfa.se/pl, 2) w oknie katalog ustawi: - automatyczne pokazywanie zdj, - sortowanie wg katalogu, - zapozna si ze spisem tre[ci, 3) wybra rozdziaB obudowy i zapozna si z jego zawarto[ci, 4) otworzy podkatalog ramy typoszeregu 19", 5) w zakBadce przegld ogólny zapozna si z: - systemem ram Europac Pro, - profilami wchodzcymi w skBad systemu, 6) dobra cz[ci wchodzce w skBad systemu: - 2 pByty boczne, - 2 ktowniki 19", - przedni profil moduBowy, - tylni profil moduBowy, - prowadnic kart, - blokad i koBki kodujce, - pByt czoBow nie ekranowan, - za[lepki pustych miejsc, - perforowane pByty osBaniajce, 7) zapisa numery katalogowe, 8) obliczy cen materiaBów ramy, 9) porówna otrzymane wyniki z cen ramy gotowej (8 elementów). Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - wiczenia praktyczne. Zrodki dydaktyczne: - komputer podBczony do sieci Internet, - kalkulator.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 11 wiczenie 2 Zapoznaj si z instrukcj centrali telefonicznej. W rozdziale podzespoBy centrali znajdz umiejscowienie pBytek drukowanych, ram, szuflad i obudów. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi jego zakres. Zapozna uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) zapozna si ze spisem tre[ci instrukcji, 2) przeanalizowa zawarto[ rozdziaBu, 3) odszuka, nazwa i wskaza wymienione cz[ci w rzeczywistym urzdzeniu, 4) przypisa im stosowne okre[lenia: pBytka drukowana, kaseta, rama, szuflada, stojak, szafa, 5) zaprezentowa efekty swojej pracy, 6) dokona oceny wiczenia. Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - wiczenia praktyczne, - tekst przewodni. Zrodki dydaktyczne: - urzdzenie elektroniczne, - instrukcja obsBugi tego urzdzenia, - literatura poradnik dla ucznia.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 12 5.2. Projektowanie obwodów drukowanych  moduB schematu 5.2.1. wiczenia wiczenie 1 W programie Eagle narysuj schemat testera pilotów wg podanego wzoru (rys. 1). Wydrukuj rysunek z ramk wybran z bibliotek programu. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi jego zakres i techniki wykonania. Zapozna uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Rys. 1. Schemat ideowy testera pilotów. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) uruchomi program Eagle, w panelu kontrolnym zaBadowa wszystkie biblioteki, otworzy nowy schemat i zapisa go na stosownym dysku, 2) u|ywajc polecenia Grid uaktywni siatk (linie), powikszy okno 1x (czynno[ci te nie s niezbdne  jednak poprawiaj komfort pracy), 3) uruchomi polecenie Add  dodajc element: - odszuka katalog rezystory (przeszukujc zawarto[ bibliotek lub wpisujc do  wyszukiwarki hasBo  nazw szukanego elementu w tym przypadku resistors), - z podkatalogu R-EU_ wybra stosowne rezystory np. 0207/10 i umie[ je na schemacie (najlepiej tak jak na wzorze w poBo|eniu pionowym), - poleceniem Value nada im stosowne warto[ci (uwaga  nie mo|na wstawi symbolu &!), - u|ywajc polecenia Smash oddzieli nazw i warto[ od elementu. Po klikniciu lewym klawiszem myszy na element przy nazwie i warto[ci pojawi si uchwyty w postaci kursorów. Poleceniem Move ustawi napisy poziomo. W celu dokBadnego ustawienia napisów (teraz s przycigane do siatki) na ten czas mo|emy w poleceniu Grid zmieni rozmiar  Size na Finest, - odszuka katalog led (jak w punkcie a), - z podkatalogu LED wybra odpowiedni diod np. okrgB 5 mm, - znalez dowoln fotodiod (w  wyszukiwark wpisa typ szukanego elementu  photo diode, lub przeszuka katalogi z rozszerzeniem opto) np. BP 104, - znalez tranzystor (jak w punkcie a).  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 13 - wstawi punkty zasilajce. Z katalogu Pin Headers Connectors wybra dwa pojedyncze lub jeden podwójny pin. Poleceniem Value okre[li biegunowo[ (+ i -), 4) uruchomi polecenie Net i narysowa poBczenia elektryczne miedzy elementami zgodnie ze schematem, 5) poleceniem Save zapisa narysowany schemat (nadaj tytuB: Tester diod), 6) poleceniem ERC sprawdzi poprawno[ wykonanej pracy. Poprawi ewentualne bBdy, 7) z katalogu Frames wybiera stosown ramk rysunkow np. DINA4_P, umie[ j tak by Twój schemat byB w [rodku ramki, 8) w wolnym polu ramki z polecenia Tekst wpisa swoje dane, 9) poleceniem Print wydrukowa narysowany schemat. Ustawienia opcji wydruku (zakBadki): - Printer  zale|y od typu drukarki (ustawiamy m. innymi: wybór drukarki, format papieru  A4, ukBad  pionowy, preferencje drukowania i liczb kopii), - Page  definiujemy granice wydruku (border), kalibracj, ustawiamy poBo|enie pionowe (Center  schemat ma by w [rodkowej cz[ci kartki) oraz poziome (Center  w [rodku arkusza), odznaczamy Caption (nie chcemy nadruku z nazw pliku& ), - Print  sprawdzamy ustawienia Print, Paper, Orientation, zaznaczamy opcj Black (wydruk czarno biaBy), Scale factor  1 i Page limit  1 wydruk ma si zmie[ci na 1 stronie  wykonujemy wydruk  klawisz OK. Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - wiczenia praktyczne, - tekst przewodni. Zrodki dydaktyczne: - komputer z zainstalowanym programem Eagle i z zainstalowan drukark. wiczenie 2 W programie Eagle narysuj schemat migacza diod LED wg podanego wzoru (rys. 2). Dorysuj ramk i tabelk wedBug wzoru u|ywanego w twojej szkole. WypeBnij stosowne miejsca tabliczki rysunkowej. Wydrukuj rysunek. Rys. 2 Migacz diod LED.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 14 Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi jego zakres i techniki wykonania. Zapozna uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien: 1) wybierajc rezystory, kondensator, diody, tranzystor i punkty przyBczeniowe postpuj jak w wiczeniu 1, 2) postara si zrobi to nie zagldajc do poprzednich wskazówek. Wstawiajc bramki ukBadu 4011 postpowa jak w podrozdziale  Narzdzia do edycji schematu , gdzie opisana jest u|ycie narzdzia Invoke, 3) z katalogu Supply wstawi odpowiednie napicia, 4) sprawdzi poprawno[ elektryczn schematu, 5) usun ewentualne bBdy, 6) wybra polecenie rysuj lini. Poniewa| pomiarów bdziesz dokonywaB w mm narzdziem Grid ustaw odpowiedni jednostk, 7) okre[li poziom na jakim bdziesz rysowaB linie ramki i tabliczki (Tekst lub Value), rodzaj i grubo[ linii, 8) zgodnie z posiadanym wzorem narysowa ramk i tabliczk rysunkow, 9) poleceniem Tekst wypeBni odpowiednie pola, 10) narzdziami: Group i Move umie[ci schemat w [rodku ramki rysunkowej, 11) wydrukuj rysunek. Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - wiczenia praktyczne, - tekst przewodni. Zrodki dydaktyczne: - komputer z zainstalowanym programem Eagle z zainstalowan drukark, - literatura poradnik dla ucznia rozdziaB 4.2.1.6  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 15 5.3. Projektowanie obwodów drukowanych  moduB pBytki 5.3.1. wiczenia wiczenie 1 Zaprojektuj jednostronn pBytk drukowan dla istniejcego w programie Eagle projektu  demo 1 (katalog Tutorial). Wymiary pBytki 60 x 60 mm. Na 1 arkuszu wydrukuj schemat monta|owy i mozaik [cie|ek. Zcie|ki wygeneruj automatycznie. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi jego zakres i techniki wykonania. Zapozna uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. UczeD powinien: 1) uruchomi program Eagle, w panelu kontrolnym klikajc na znaczek (+) przed nazw kategorii Projects, Examples i Tutorial  znalez schemat o nazwie  demo 1 , 2) w tym samym katalogu utworzy kopi o nazwie  demo 1 kopia  otworzy schemat (kopi), 3) przeBcznikiem Board wygenerowa ze schematu pBytk, na pytanie Create from schematic? odpowiadajc  Yes, 4) zmaksymalizowa okno i ustawi zadane parametry pBytki 60x60 mm. W tym celu: - w poleceniu grid zmieni jednostk (size) na milimetry ewentualnie uaktywni siatk (Display na ON), - poleceniem Move, klikajc na [rodek prawej krawdzi i przesuwajc j w lewo do wymiaru ~ 60 mm (pierwsza liczba w nawiasie)  powtórnym klikniciem zapisa poBo|enie linii. Tak samo postpowa z górn krawdzi. Ikon Save zapisa wymiary pBytki. 5) przenie[ elementy w obszar pBytki: - uruchomi polecenie Move i pierwszym klikniciem lewym klawiszem myszy na [rodek elementu podnie[ go i przesun w obrb pBytki (lewym klawiszem mo|esz go obróci), drugim klikniciem uBó|y na pBytce, - lub uaktywni polecenie definiuj grup (ikona Group), przecigajc wci[nitym lewym klawiszem myszy przez elementy (rozja[ni si), zaznaczy je a nastpnie poleceniem Move i klikajc prawym klawiszem myszy przenosi caB grup na pBytk, 6) maksymalnie powikszy rysunek w oknie poleceniem Fitt (zoom too fit), 7) poleceniem Move uporzdkowa uBo|enie elementów na pBytce. D|y do sytuacji aby poBczenia  powietrzne (airwires) byBy jak najmniej poskrcane a elementy w miar mo|liwo[ci pogrupowane. 8) uwaga na pBytce znajduj si 3 elementy do monta|u powierzchniowego (2 kondensatory i rezystor). Poniewa| pBytka ma by jednostronna powiniene[ wybra jedno z rozwizaD: - majc otwarte okno schematu i pBytki wymieni w schemacie wspomniane elementy na elementy o odpowiedniej obudowie do monta|u przewlekanego (w pBytce wymieni si automatycznie), - lub je|eli chcesz lutowa elementy z obudow SMD do [cie|ek na dolnej warstwie pBytki poleceniem Mirror przenie[ je do warstwy Bottom. Po klikniciu na nie lewym klawiszem myszy kolor nó|ek zmieni si na niebieski, 9) poleceniem Optimize maksymalnie upro[ci poBo|enie linii airwires, 10) poleceniem Redraw od[wie|y (przerysowa) rysunek,  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 16 11) uruchomi polecenie Auto: - w zakBadce General zablokowa dla autoroutera górn warstw pBytki (Top  NA), - okre[li preferowany kierunek prowadzenia [cie|ek w warstwie dolnej (bottom), - wystartowa autorouter, 12) je|eli program wykonaB prac w 100% przej[ do punktu 15 w przeciwnym razie: 13) brakujce [cie|ki dorysowa rcznie poleceniem Wire, lub 14) poleceniem Ripup rozBczy pojedyncze lub ripup i GO rozBczy wszystkie [cie|ki do poBczeD airwires, znajdz nowe  prostsze uBo|enie elementów na pBytce. Powtórzy polecenia 9 i 10 a| program wykona 100% [cie|ek. Zapisa (Save) efekty pracy, 15) Wydrukowa schemat monta|owy. W tym celu: - w poleceniu Display odznaczy warstw (Layers) nr 16 (z rysunku znikn [cie|ki), - ustawi drukark: - Printer  zale|y od typu drukarki (ustawiamy tu m. innymi: wybór drukarki, format papieru  A4, ukBad  pionowy, preferencje drukowania i liczb kopii), - Page  zdefiniuj granice wydruku (border), kalibracj, ustawi poBo|enie pionowe (Top  schemat ma by w górnej cz[ci kartki) oraz poziome (Center  w [rodku arkusza), odznaczy Caption (nie chcemy nadruku z nazw pliku& ), - Print  sprawdzi ustawienia: Print, Paper, Orientation, zaznaczy opcj Black (wydruk czarno biaBy), Scale factor  1 i Page limit  1 wydruk ma si zmie[ci na 1 stronie  wykona wydruk  klawisz OK, 16) teraz wydrukowa mozaik [cie|ek. W tym celu: - w poleceniu Display skasowa wszystko  przycisk None. Zaznaczy tylko to co chcesz wydrukowa: [cie|ki (Bottom  16), punkty lutownicze (Pads  17), przelotki (Vias  18), obramowanie pBytki (Dimension  20), - podobnie jak w punkcie 15 ustawi drukark z t ró|nic, |e ten wydruk chcesz zgodnie z poleceniem wykona w [rodkowej cz[ci tego samego arkusza rysunkowego co poprzedni wydruk. Nale|y wiec w punkcie 15b w oknie Vertical zaznaczy Center. Teraz wydrukowa równie| linijk z napisem, zaznaczajc Caption. Dodatkowo poniewa| [cie|ki s na spodzie pBytki wBczy polecenie Miror. Tak jak poprzednio odpowiednio wBo|y kartk do drukarki  wykona wydruk. Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - wiczenia praktyczne, - tekst przewodni. Zrodki dydaktyczne: - komputer z zainstalowanym programem Eagle i z zainstalowan drukark. wiczenie 2 U|ywajc programu Eagle zaprojektuj pBytk migacza diod LED wg narysowanego w wiczeniu 2 rozdziaB. 5.2 schematu. PBytk wygeneruj z moduBu Schematic. Wymiary pBytki 50 x 40mm. Stosujemy monta| przewlekany. Wydrukuj 2 rysunki: - schemat monta|owy, - ukBad [cie|ek. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi jego zakres i techniki wykonania. Zapozna uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 17 Sposób wykonania wiczenia UczeD powinien 1) przeBcznikiem Board przej[ do pBytki, wygenerowa j ze schematu (Create from Schematic?  Yes), 2) poleceniem Move ustawi zadan wielko[ pBytki tj. ~ 50 x 40 mm (na czas wykonywania tej czynno[ci w poleceniu Grid ustawi Size w mm). Przesuwajc krawdzie pBytki (biaBy prostokt pokazuje maksymalny dostpny rozmiar pBytki w wersji Light programu)   Bapiemy jej [rodek i przesuwamy górn krawdz w dóB a nastpnie praw w lewo tak, aby liczby w nawiasie przy podziaBce osignBy zadane warto[ci (pokazuj wspóBrzdne x i y wzgldem staBego punktu odniesienia), 3) poleceniem Move przenie[ elementy elektroniczne w obrb pBytki, zapisa to wstpne ustawienie, maksymalnie powikszy rysunek w oknie (polecenie Fit), 4) uporzdkowa ustawienie elementów na pBytce (poleceniem Move) majc w miar mo|liwo[ci na uwadze zarówno wzgldy estetyczne (elementy pogrupowane i uBo|one do siebie równolegle), praktyczne (du|e elementy po jednej stronie, przewody zasilajce przy krawdzi) i wykonawcze (poBczenia powietrzne  airwires  powinny by jak najmniej poskrcane)  zapisa to ustawienie, 5) w naszym urzdzeniu nie ma szczególnych zaleceD odno[nie parametrów pBytki, ze wzgldów praktycznych, powiniene[ ustawi jedynie minimaln grubo[ [cie|ek na np. 0.6 mm. W tym celu poleceniem DRC otworzy okno, w którym znalez zakBadk  rozmiar (Sizes) i w oknie Minimum Width ustawi O,6 mm, 6) poleceniem Auto otworzy okno Autoroutera. Tu w zakBadce General zdefiniowa warstwy pBytki. PBytka ma by jednostronna a zatem na górnej warstwie nie ma [cie|ek (wybiera: Top  N/A), powiniene[ ustawi preferowany kierunek [cie|ek na spodzie pBytki (Bottom) dowolny. Uruchomi autorouter, 7) je|eli autorouter poprowadziB [cie|ki w 100% ewentualnie dokona korekty  estetycznej proponowanego rozwizania i zapisa projekt. W przeciwnym razie brakujce [cie|ki dorysowa rcznie lub u|ywajc polecenia Ratnest i GO usun zaproponowane [cie|ki (jeste[my w punkcie 11) poszuka nowego  prostszego uBo|enia elementów elektronicznych. Powtórzy do skutku czynno[ci 12  14. 8) wydrukowa schematu monta|owego postpujc jak w wiczeniu 1. Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - wiczenia praktyczne, - tekst przewodni. Zrodki dydaktyczne: - komputer z zainstalowanym programem Eagle z zainstalowan drukark.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 18 5.4. Wytwarzanie obwodów drukowanych 5.4.1. wiczenia wiczenie 1 Uporzdkuj zestaw pBytek drukowanych. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi jego zakres i techniki wykonania. Zapozna uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Sposób wykonania wiczenia: UczeD powinien: Poniewa| pBytki znajduj si w ró|nej fazie procesu produkcyjnego postpuj wg nastpujcego klucza: 1) przyporzdkowa pBytki do metod wytwarzania, 2) w metodach uporzdkowa je w zale|no[ci od stopnia zaawansowania procesu wytwórczego. 3) wyniki zapisa w arkuszu. Porówna jako[ wykonanych pBytek. 4) zaprezentowa efekty swojej pracy, 5) dokona oceny wiczenia. Zalecane metody nauczania uczenia si: - pokaz z obja[nieniem, - wiczenia praktyczne, - tekst przewodni. Zrodki dydaktyczne: - zestaw pBytek drukowanych wykonanych ró|nymi technikami, za ró|nym etapie procesu produkcyjnego, - lupa.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 19 5.5. BezpieczeDstwo i higiena pracy przy wykonywaniu obwodów drukowanych 5.5.1. wiczenia wiczenie 1 Sporzdz kart bhp dla stanowiska pracy, na którym bdziesz wykonywaB pBytk drukowan. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi jego zakres i techniki wykonania. Zapozna uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. UczeD powinien: 1) w karcie zawrze nastpujce informacje: - okre[li jakie wystpuj zagro|enia zwizane z u|yciem preparatów chemicznych, - okre[li przewidywane skutki dziaBania tych zagro|eD oraz okre[li ich stopieD (D  du|e, S  [rednie, czy M  maBe), - okre[li prawdopodobieDstwo wystpienia tych zagro|eD oraz okre[li stopieD (D  du|e, S  [rednie, czy M  maBe), - oceni ryzyko w skali trójstopniowej (D  du|e, S  [rednie, czy M  maBe), - dla ka|dego z zagro|eD poda sposoby zminimalizowania ryzyka, - ponownie oceni stopieD ryzyka, Pamitaj: uczeD nie przystpuje do wykonania obwodów drukowanych, je|eli którekolwiek z zagro|eD jest [rednie lub du|e. Zalecane metody nauczania uczenia si: - wiczenia praktyczne, - tekst przewodni. Zrodki dydaktyczne: - opis stanowiska pracy, - wzór karty analizy ryzyka. wiczenie 2 Jedn ze znanych Ci metod wykonaj pBytk drukowana zaprojektowan w rozdziale 4.3.3. OceD efekt swojej pracy porównujc swój produkt z pBytkami z zestawu z wiczenia 4.4.3. Wskazówki do realizacji Przed przystpieniem do realizacji wiczenia nauczyciel powinien omówi jego zakres i techniki wykonania. Zapozna uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Sposób wykonania wiczenia: UczeD powinien: 1) uzgodni z nauczycielem metod wykonania pBytk drukowan, 2) dobra niezbdne elementy do wykonania pBytki drukowanej, 3) wykona pBytk drukowan,  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 20 4) oceni efekty swojej pracy, 5) porówna produkt z pBytkami z zestawu wiczenia 4.4.3. Zrodki dydaktyczne: - niezbdne elementy do wykonania pBytki drukowanej, adekwatne do przyjtej metody.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 21 6. EWALUACJA OSIGNI UCZNIA PrzykBady narzdzi pomiaru dydaktycznego Tekst dwustopniowy do jednostki moduBowej  Projektowanie i wykonywanie prostych obwodów drukowanych Test skBada si z 20 zadaD, za rozwizanie których uczeD mo|e uzyska 39 punktów: - zadania 1 15 s z poziomu podstawowego  22 punkty, - zadania 16 20 s z poziomu ponadpodstawowego  17 punktów. Proponuje si nastpujce normy wymagaD  uczeD otrzyma nastpujce oceny szkolne: - dopuszczajcy  za uzyskanie 14 17 punktów z poziomu podstawowego, - dostateczny  za uzyskanie 18 22 punktów z poziomu podstawowego, - dobry  za uzyskanie co najmniej 18 punktów z poziomu podstawowego i 10 13 punktów z poziomu ponadpodstawowego, - bardzo dobry  za uzyskanie co najmniej 20 punktów z poziomu podstawowego i 14 17 punktów z poziomu ponadpodstawowego, Plan testu Klucz odpowiedzi max. Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna ilo[ zad. (mierzone osignicia ucznia) celu wymagaD odpowiedz punktów 1. Okre[li przeznaczenie Program sBu|y do programu Eagle profesjonalnego wykonania projektu pBytki drukowanej, Pakiet skBada si z trzech B P 2 moduBów: Schematic (moduB schematu), Board (moduB pBytki) i Library (moduB bibliotek). 2. Racjonalnie i zgodnie z prawem wykorzysta wersj Light B P b 1 pakietu Eagle 3. Poda przeznaczenie narzdzi podstawowych moduBu c 1 C P Schematic, Board i Library 4. Zale|nie od potrzeb ustawi C P d 1 raster programu 5. Kontrolowa obiekty znajdujce C P c 1 si w schemacie lub na pBytce 6. Modyfikowa pBytki i schematy C P d 1 7. Uporzdkowa oznaczenia na C P b 1 schemacie 8. Wybra najlepsze narzdzie do rysowania poBczeD D P b 1 elektrycznych  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 22 9. Sprawdza przebieg poBczeD A P a 1 elektrycznych 10. Wybra najlepsze narzdzie do rysowania poBczeD D P b 1 elektrycznych 11. Poda kolejno[ tworzenia l, b, h, d, a, e, c, k, i, j, f, n, m, D P 4 schematu g, o 12. Wybra najpewniejszy sposób zaprojektowania pBytki B P c 1 drukowanej 13. Oceni metody produkcji pBytki B P c 1 drukowanej 14. Wybra [rodki do wytrawiania B P a 1 pBytki drukowanej 15. Zgromadzi materiaBy potrzebne drobnoziarnisty papier [cierny do wykonania pBytki drukowanej (lub inny [rodek tego typu), metod fotochemiczn [rodek do odtBuszczania (np. denaturat), mozaika [cie|ek na foli transparentowej (lub na A P 4 papierze + Transparent 21), lakier Positiw 20, wywoBywacz (np. Seno lub NAOH), roztwór trawicy, zmywacz (np. aceton), woda do pBukania 16. Wykona wydruki z programu C PP b 1 17. Ustawi i skontrolowa C PP b 4 parametry pBytki 18. Oceni zagro|enia jakie mo|e Produkt skrajnie Batwo palny, spowodowa substancja dziaBa dra|nico na oczy, chemiczna powtarzajce si nara|enie D PP mo|e powodowa wysuszanie 4 lub pkanie skóry, pary mog wywoBywa uczucie senno[ci i zawroty gBowy, 19. Udzieli pierwszej pomocy natychmiast dokBadnie w razie ska|enia oczu chlorkiem przemywa oczy du| ilo[ci |elazowym wody przez przynajmniej 15 minut, trzymajc powieki szeroko otwarte. Je|eli poszkodowany nie mo|e D PP otworzy powiek, przemy 4 oczy [rodkiem przeciwbólowym. Natychmiast wezwa lub przetransportowa poszkodowanego do lekarza okulisty. 20. Scharakteryzowa procedury Zbieranie informacji oceny ryzyka zawodowego potrzebnych do oceny ryzyka zawodowego, identyfikacja zagro|eD, szacowanie ryzyka C PP 4 zawodowego, wyznaczanie dopuszczalno[ci ryzyka zawodowego, dziaBania korygujce (redukcja ryzyka).  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 23 Instrukcja dla nauczyciela 1 Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym wyprzedzeniem. 2 Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3 Zapoznaj uczniów z rodzajem zadaD podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 4 Przeprowadz z uczniami prób udzielania odpowiedzi na takie typy zadaD testowych, jakie bd w te[cie. 5 Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 6 Zapewnij uczniom mo|liwo[ samodzielnej pracy. 7 Rozdaj uczniom zestawy zadaD testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na udzielanie odpowiedzi. 8 Postaraj si stworzy odpowiedni atmosfer podczas przeprowadzania pomiaru dydaktycznego (rozBaduj niepokój, zach do sprawdzenia swoich mo|liwo[ci). 9 Kilka minut przed zakoDczeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbli|ajcym si czasie zakoDczenia udzielania odpowiedzi. 10 Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadaD testowych. 11 Sprawdz wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 12 Przeprowadz analiz uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które sprawiBy uczniom najwiksze trudno[ci. 13 Ustal przyczyny trudno[ci uczniów w opanowaniu wiadomo[ci i umiejtno[ci. 14 Opracuj wnioski do dalszego postpowania, majcego na celu uniknicie niepowodzeD dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. Instrukcja dla ucznia 1 Przeczytaj uwa|nie instrukcj. 2 Podpisz imieniem i nazwiskiem kart odpowiedzi. 3 Zapoznaj si z zestawem pytaD testowych. 4 Test zawiera 20 pytaD dotyczcych projektowania pBytki drukowanej. Pytania: 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 16 s to pytania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedz jest prawidBowa; pytanie: 11 to pytanie na porzdkowanie, w pytaniach: 1, 17, 18, 19 i 20 nale|y udzieli krótkiej odpowiedzi. 5 Udzielaj odpowiedzi tylko na zaBczonej karcie odpowiedzi: 6 w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidBow odpowiedz X (w przypadku pomyBki nale|y bBdn odpowiedz zaznaczy kóBkiem, a nastpnie ponownie zakre[li odpowiedz prawidBow), 7 w pytaniach z krótk odpowiedzi wpisz odpowiedz w wyznaczone pole. 8 Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy bdziesz miaB satysfakcj z wykonanego zadania. 9 Kiedy udzielenie odpowiedzi bdzie Ci sprawiaBo trudno[, wtedy odBó| jego rozwizanie na pózniej i wró do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudno[ci mog przysporzy Ci pytania: 16  20, gdy| s one na poziomie trudniejszym ni| pozostaBe. 10 Na rozwizanie testu masz 45 min. MateriaBy na ucznia: - instrukcja, - zestaw zadaD testowych, - karta odpowiedzi.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 24 ZESTAW ZADAC TESTOWYCH 1. Do czego sBu|y i z czego skBada si program Eagle? 2. Wersja Light programu Eagle ma pewne ograniczenia. Nie nale|y do nich: a) rozmiar pBytki, b) ilo[ mo|liwych do wyboru elementów, c) mo|liwo[ komercyjnego wykorzystania programu, d) mo|liwo[ projektowania na wicej ni| 2 warstwach. 3. Maksymalnie powikszajc obraz do wielko[ci okna u|yj ikony: a) Zoom select, b) Zoom In, c) Zoom to fit, d) Redraw. 4. W programie Eagle stosuje si jednostki: a) inch, b) mm, c) mil, d) mo|na wybra ka|d z wy|ej wymienionych. 5. Wszystkie informacje o obiekcie uzyskam u|ywajc ikony: a) Name, b) Add a Part, c) Info, d) Show object. 6. Ikon  move an object mo|na: a) przesuwa elementy i poBczenia, b) obraca elementy i podzespoBy, c) przesuwa, obraca i modyfikowa obiekty, d) przesuwa i obraca elementy i poBczenia. 7. Ikon  name mo|emy zdefiniowa: a) Warto[ elementu, b) Nazw dowolnych elementów, c) Warto[ niektórych elementów, d) Warto[ i nazw wszystkich elementów. 8. PoBczenia elektryczne najlepiej rysowa u|ywajc ikony: a) Wire, b) Net, c) Bus, d) nie ma znaczenia, której z wy|ej wymienionych u|yjemy.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 25 9. Do [ledzenia poBczeD elektrycznych midzy elementami sBu|y ikona: a) Show, b) Net, c) Info, d) Label. 10. WzBy wstawiaj si automatyczne je|eli: a) poBczenia elektryczne rysujemy u|ywajc ikony wire, b) poBczenia elektryczne rysujemy u|ywajc ikony net, c) poBczenia elektryczne rysujemy u|ywajc ikony bus, d) wzBy musimy wstawia u|ywajc ikony junction. 11. Uporzdkuj kolejno[ tworzenia nowych schematów w programie Eagle a) wstawianie elementów, b) zaBadowani bibliotek w panelu kontrolnym programu, c) rysowanie poBczeD elektrycznych, d) definiowanie nazwy projektu (pliku), e) wpisywanie warto[ci i nazw elementów, f) wstawianie lub rysowanie ramki i tabliczki rysunkowej, g) drukowanie schematu, h) z polecenia  File otwarcie nowego schematu, i) usuwanie errorów i warningów, j) porzdkowanie poBo|enia nazw i warto[ci elementów, k) sprawdzanie poprawno[ci elektrycznej schematu, l) uruchomienie programu, m) ustawienie parametrów drukowania, n) zapisanie ostatecznych zmian w pliku, o) zamknicie programu. 12. Najwygodniej jest zaprojektowa pBytk drukowan poprzez: a) rczne umieszczenie elementów i samodzielne rysowanie [cie|ek, b) rczne umieszczenie elementów i rysowanie [cie|ek z u|yciem autoroutera, c) przy wspóBpracy z moduBem Schematic, d) pBytk musimy wygenerowa z moduBu Schematic. 13. Wykonujc wydruki z moduBu Board obok narzdzia Print musz u|y równie| narzdzi: a) Info, b) Display, c) Ripup, d) DRC. 14. Narzdziem DRC  Design Rules ustawiamy: a) zadane wymiary pBytki, b) parametry pBytki, c) parametry routingu, d) parametry wydruku.  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 26 15. Najbardziej wydajn metod produkcji pBytki drukowanej jest: a) wprasowania wydruku, b) metoda fotochemiczna, c) metoda sitodruku, d) frezowania. 16. Roztworem u|ywanym do trawienia pBytki drukowanej nie jest: a) kwas |elazowy, b) zasada amonowa, c) kwas siarkowy z wod utlenion, d) chlorek miedziowy. 17. WymieD materiaBy potrzebne do wykonania pBytki drukowanej metod fotochemiczn. 18. Jakie zagro|enia stwarza Positiv 20? 19. Co nale|y zrobi w razie ska|enia oczu chlorkiem |elazowym? 20. Jakie kroki postpowania przewiduje procedura oceny ryzyka zawodowego ?  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 27 KARTA ODPOWIEDZI Imi i nazwisko.......................................................................................... Projektowanie i wykonanie prostych obwodów drukowanych Zakre[l poprawna odpowiedz, wpisz brakujce cz[ci zdania. Nr Odpowiedz Punkty zadania 1 2 a b c d 3 a b c d 4 a b c d 5 a b c d 6 a b c d 7 a b c d 8 a b c d 9 a b c d 10 a b c d 11 & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & 12 a b c d 13 a b c d 14 a b c d 15 16 a b c d 17 18 19 20  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 28 Test praktyczny  próba pracy Proponuje si nastpujce normy wymagaD  uczeD otrzyma nastpujce oceny szkolne: - dopuszczajcy  za uzyskanie 52 punktów w tym min w poszczególnych etapach: I  10 pkt; II  10 pkt; III  10 pkt; IV  8 pkt; VI  min 5 pkt, - dostateczny  za uzyskanie 60 punktów (min. progi w poszczególnych etapach jw.), - dobry  za uzyskanie co najmniej 68 punktów (w tym min. 14 pkt. za etap I i 6 pkt. za etap VI), - bardzo dobry  za uzyskanie co najmniej 76 punktów (min jak na ocen dobr), Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia projektu z co najmniej jednotygodniowym wyprzedzeniem. 2. Omów z uczniami cel projektu. 3. Zapoznaj uczniów z warunkami realizacji projektu oraz z zasadami punktowania. 4. Zapewnij uczniom mo|liwo[ samodzielnej pracy. 5. Postaraj si stworzy odpowiedni atmosfer podczas realizacji projektu (rozBaduj niepokój, zach do sprawdzenia swoich mo|liwo[ci). 6. Na bie|co oceniaj i koryguj ewentualne bBdy popeBniane przez uczniów. 7. Wyniki i wpisuj do arkusza zbiorczego. 8. Przeprowadz analiz uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te momenty pracy, które sprawiBy uczniom najwiksze trudno[ci. 9. Ustal przyczyny trudno[ci uczniów w opanowaniu wiadomo[ci i umiejtno[ci. 10. Opracuj wnioski do dalszego postpowania, majcego na celu uniknicie niepowodzeD dydaktycznych. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uwa|nie instrukcj. 2. Pamitaj pierwszym punktem twojego projektu bdzie wybranie schematu urzdzenia. Skorzystaj z Internetu lub czasopism po[wiconych elektronice. 3. Wybór techniki jak bdziesz wykonywaB pBytk zale|y od ciebie. 4. Kosztorys i wybór obudowy wykonaj po zaprojektowaniu pBytki. 5. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy bdziesz miaB satysfakcj z wykonanego zadania. 6. Pamitaj wszystkie czynno[ci powiniene[ wykonywa z zachowaniem przepisów bezpieczeDstwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpo|arowej zachowujc Bad i porzdek na stanowisku pracy. 7. Podczas prezentacji powiniene[ uzasadni sposób wykonania zadania (dobór metod i kolejno[ czynno[ci prowadzcych do wykonania projektu) oraz oceni jako[ wykonania projektu (poprawno[ i estetyka dokumentacji i pBytki drukowanej). 8. Na wykonanie zadania masz 2 x (5 x 55 min)  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 29 Polecenie Zaprojektuj i wykonaj pBytk drukowan do urzdzenia  GBo[nomówicy telefon . Sporzdz plan pracy. Do urzdzenia dobierz elementy elektroniczne oraz odpowiedni obudow z katalogu  Elfa . Sporzdz dokumentacj projektu zawierajc: stron tytuBow, spis tre[ci, arkusz  Plan dziaBania , wydrukowany w programie Eagle schemat ideowy urzdzenia z opisem dziaBania, wygenerowany z programu Eagle schemat monta|owy z wykazem cz[ci, mozaik [cie|ek (na pBytce umie[ swoje imi i nazwisko), kosztorys. Zaprezentuj efekty swojej pracy. PLAN DZIAAANIA Wpisz kolejno[ wykonywanych czynno[ci: 1. Wybór schematu ideowego projektowanego urzdzenia. 2. & . 3. & . 4. & . 5. & . 6. & . Wykaz urzdzeD w cz[ci projektowej: 1. & . 2. & . Wykaz narzdzi w cz[ci wykonawczej: 1. & . 2. & . 3. & . 4. & . 5. & . Wykaz materiaBów w cz[ci wykonawczej: 1. & . 2. & . 3. & . 4. & . 5. & .  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 30 Punktacja Etapy Kryterium oceny max uzysk. W kolejno[ci wykonywanych czynno[ci zapisali: wybór ukBadu,  wpisanie schematu do programu Eagle, sprawdzenie i poprawienie ewentualnych bBdów, wydrukowanie schematu ideowego, wygenerowanie pBytki ze schematu, zaprojektowanie mozaiki [cie|ek z u|yciem funkcji autoroutera, wdrukowanie 6 schematu monta|owego, wydrukowanie matrycy mozaiki [cie|ek, przygotowanie laminatu, naBo|enie mozaiki [cie|ek (zale|y od wybranej metody), trawienie pBytki, wykoDczenie i zabezpieczenie pBytki. W wykazie urzdzeD w cz[ci projektowej zapisali: PC podBczony do Internetu z zainstalowanym programem Eagle 2 i drukark W wykazie narzdzi w cz[ci wykonawczej zapisali (zale|y od 4 metody): W wykazie materiaBów w cz[ci wykonawczej zapisali (zale|y od 4 metody): max 16 Wstawili poprawnie wszystkie elementy elektroniczne wystpujce 6 w schemacie Wykonali poprawnie wszystkie poBczenia elektryczne miedzy 4 elementami Uporzdkowali nazwy elementów (umie[cili je poziomo), wpisali 2 brakujce warto[ci i inne oznaczenia Sprawdzili schemat i usunli ewentualne bBdy 2 Wstawili lub wrysowali (zale|nie od decyzji nauczyciela) 2 odpowiedni ramk i wypeBnili tabliczk rysunkow Wydrukowali schemat ideowy 2 max 18 Wygenerowali pBytk ze schematu 2 W sposób zapewniajcy technologiczno[ wykonania pBytki uBo|yli 2 na niej elementy elektroniczne Ustawili parametry routingu, wygenerowali automatycznie [cie|ki 4 Dokonali  kosmetycznej korekty pracy autoroutera, wpisali 2 swoje dane na pBytk Sporzdzili odpowiedni ramk i tabelk  wypeBnili j 2 Wydrukowali schemat monta|owy 3 Wydrukowali mozaik [cie|ek 2 max 15 Przestrzegajc zasad bhp przygotowali laminat do naBo|enia wzoru 2 mozaiki [cie|ek (cicie, czyszczenie, odtBuszczanie) Przestrzegajc zasad bhp (w sposób zale|ny od wybranej metody) 4 naBo|yli wzór [cie|ek Przestrzegajc zasad bhp przygotowali [rodek trawicy, wytrawili 4 pBytk i zabezpieczyli (np. pobielili) Uporzdkowali stanowisko pracy 2 max 12  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 31 Etap I Plan dziaBania Etap II ModuB schematu Etap III ModuB pBytki Etap IV Wykonanie pBytki Strona tytuBowa zawiera: Logo i nazw szkoBy, temat projektu, 2 imi i nazwisko realizatora, klas, rok szkolny Spis tre[ci (2 pkt. za automatyczny) 2 Schemat ideowy i opis urzdzenia 2 Schemat monta|owy z wykazem cz[ci 2 Mozaika [cie|ek 1 Nota katalogowa i opis obudowy 2 Kosztorys 1 Wnioski i podsumowanie 1 max 13 OmówiB sposób wykonania wiczenia tj. kolejno[ wykonywanych 2 czynno[ci UzasadniB wybór metody wytworzenia pBytki, omówiB przebieg 2 procesu OmówiB zawarto[ dokumentacji 2 OceniB estetyk wykonania pBytki i dokumentacji 1 max 7 Acznie max 81  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 32 Etap V Dokumentacja Etap VI Prezentacja 7. LITERATURA 1. Dudkiewicz K.: BezpieczeDstwo i higiena pracy dla elektryków, WSiP 1993 2. Katalog ELFA www.elfa.se 3. Karty charakterystyk substancji niebezpiecznych 4. Michel K., SapiDski T.: Czytam rysunek elektryczny, WSiP 1996 5. Miesicznik  Elektronika Praktyczna 6 , 7 i 8/2003 6. Miesicznik  Praktyczny Elektronik 02/2000, 09/2000, 10/2000 7. Niemiecko B.: Pomiar wyników ksztaBcenia, WSiP 1999 8. Okoniewski S.: Technologia dla elektroników WSiP 2000 9. Oleksiuk W., Paprocki K.: Podstawy konstrukcji mechanicznych dla elektroników. WSiP, Warszawa 1996 10. Paprocki K.: Rysunek techniczny, WSiP 1994  Projekt wspóBfinansowany ze [rodków Europejskiego Funduszu SpoBecznego 33

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] z1 01 u
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] z1 01 n
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] z2 01 n
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] z2 03 u
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] o1 03 n
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] o1 05 u
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] o1 01 n
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] z2 03 n
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] z2 03 n
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] o1 05 n
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] z3 01 u
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] o2 01 u
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] o1 04 n
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] o1 02 u
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] z3 01 n
monter sieci i urzadzen telekomunikacyjnychr5[02] o2 01 n

więcej podobnych podstron