X. Rodzaje uwarunkowań (kontekstów) komunikacji społecznej
Badania aspektów ekonomicznych, prawnych, kulturalnych, politycznych,
technologicznych
Struktura własności mediów,
Prawo prasowe, Kultura masowa, Mediatyzacja polityki
Celem nauki o komunikacji społecznej lub o komunikowaniu masowym
jest:
gromadzenie, analizowanie, opisywanie i
ocenianie faktów z dziedziny komunikacji, a następnie wiązanie ich z innymi faktami (z dziedziny komunikacji lub z innych dziedzin) i ujawnianie związków między nimi bądź kazuistycznych (tzn, odnoszących się do opisywanych przypadków, bez zamiarów ich uogólniania), bądź mających charakter ogólniejszych prawidłowości.
Wśród różnych sposobów traktowania faktów z dziedziny komunikacji jako przedmiotów badawczych szczególnie wyraziście przeciwstawiają się sobie dwa podejścia:
fenomenologiczne właściwe między innymi literaturoznawstwu i psychologii, komunikologiczne - właściwe badaniom periodycznego komunikowania masowego.
W pierwszym, fenomenologicznym - uwaga badaczy koncentruje się na tym, co w przekazie jest charakterystyczne, jedyne w swoim rodzaju, na jego ewentualnych związkach z innymi przekazami (też traktowanymi jak fenomeny w oglądzie krytycznym badacza występującego w charakterze kompetentnego odbiorcy (eksperta).
W podejściu komunikologicznym (prawie) każdy przekaz jest traktowany jako element
strumienia przekazów w ramach jednego kanału lub w ramach jednego dyskursu. Badacz stara się ustalić wątki, postaci (bohaterów) i wszelkie inne właściwości treści i
formy przede wszystkim wspólne, najczęściej występujące, posługując się systematyczną, obiektywną (tzn. intersubiektywnie zgodną) analizą treści i formy.
Takimi faktami zasługującymi na gromadzenie, analizowanie, opisywanie
itd. Są na przykład:
treść gazety/programu,
formy wypowiedzi w gazecie/programie,
liczba gazet/kanałów,
stosunki własności na rynku mediów,
wysokość nakładów
zasięg czytelnictwa/odbioru
skutki czytelnictwa/odbioru itp.
W nauce o periodycznym komunikowaniu masowym niemal zawsze chodzi o porównania i związki między tymi samymi zmiennymi w różnym czasie, między różnymi zmiennymi ze sfery mediów oraz między zmiennymi ze sfery mediów a zmiennymi spoza sfery mediów.
Następstwa multidyscyplinarności (interdyscyplinarności)
16