27085

kościół-swoista Jerozolima, a dookoła zabudowania. Taka była początkowo tendencja. Kapitalne znaczenie miały więzi społeczne, jakie określały byt mieszkańców miasta. W ogóle miasto było zakładane na innych zasadach od tych, które charakteryzowały życie społeczne w feudalnej Europie. Miasto zakładali ludzie równi w przekonaniach. W konstrukcji średniowiecznej zależność miała charakter rodowy albo charakter typu wasal-senior. Można by, więc mówić, że w zagraryzowanej Europie średniowiecznej obowiązywały zasady nadrzędności i podrzędności, a zatem konstrukcja pionowa. Społeczeństwo miejskie, to społeczeństwo zorganizowane poziomo. Było równi w sensie prawnym, a nie w sensie ekonomicznym. Problem polegał na tym, iż z jednej strony były przejawy chaosu, a z drugiej były liczne zobowiązania członków korporacji. Więzi, które tam się wytworzyły, były więziami typu ponadrodowego. Sfory, walki i bunty nie miały tradycyjnego charakteru. Nie było tam poczucia zemsty. Jeżeli np. jeden człowiek korporacji został zabity przez innego, to nie ismiał tam obowiązek zemsty. Więź kształtowała się na zasadach społecznych, a nie biologicznych. To wszystko występowało w dużo większym stopniu w Europie zachodniej tuż we wschodniej. Zasady, które się w mieście wykształciły miały wpływ na prodemokratyczną ewolucję. Ludzie zaczęli się skupiać i koncentrować w jednym miejscu, więc trzeba było wymyślać reguły, prawa, które funkcjonowałyby dla zbiorowości. Cłiodziło o to. żeby tak zapisać reguły funkcjonowania miast, żeby mogły być sprawnymi oiganizmami. Właśnie w miastach umowa i porozumienie zastępowały groźbę użycia siły. Społeczelistwo pionowe w miarę rozwoju miast zastępowane było społeczeństwem poziomym. Miasta w średniowiecznej Europie stanowiły wyjątek. Te procesy przyczyniły się też w jakiejś mierze do późniejszej demokratyzacji stosunków politycznych w Europie. W Europie ukształtowała się zupełnie odmienna cywilizacja oparta na indywidualizmie. Kiedy Europa się pojawiła? Wymienia się tylko 3 składniki określające tożsamość Europy: religię, prawo rzymskie, kulturę starożytnej Grecji. Jednak te elementy zakończyły swój byt zanim Europa się pojawiła. W czasach rzymskich nie mówi się o istnieniu Europy. Mówi się o świecie śródziemnomorskim, ale nie o Europie. Rzym to nie tyko południe Europy, ale to także zachód Azji, Płn. Afryka itd. Stwierdzenie więc, że czasy rzymskie, to czasy europejskie, jest formułą naciąganą, ale problem polega na tym, że nie można pisać historii Europy, nie odwołując się do tamtego okresu. T^mte wydarzenia miały wpływ na rozwój Europy. Jakiego typu więzi społeczne muszą zaistnieć, żeby nazwać dany obszar Europą? Co musiało na kontynencie europejskim zaistnieć, żeby życie różnych grup społeczności zaczęło mieć wspólny charakter? Otóż, najbardziej znaczącą rolę w kształtowaniu się Europy odegrało objęcie terytorium europejskiego chrześcijaństwem. Aż do XVIII wieku wschodnie granice Europy sytuowano na Donie a nie na Uralu. W X wieku cała Europa schrystianizowana nie była. Europa stała się wspólnotą ludzi o tym samym poglądzie, kiedy wkroczyło tam chrześcijaństwo. Na początku były najwyżej dwa główne ośrodki chrześcijaństwa: Rzym i Bizancjum. Mamy do czynienia z jedna religią i wtedy to właśnie dokonuje się proces uwspólnotowienia poprzez przyjęcie religii przez wszystkich mieszkańców kontynentu. Słowa Europejczyk i chrześcijanin stały się synonimami. Europa stała się swoistą odrębnością i wspólnotą.