42070

Uzasadnieniem koncepcji pozytywistycznych jest zatem założenie:

a)    że tylko silne dobrze funkcjonujące państwo daje szansę rozwoju jednostki, rodziny, społeczeństwa;

b)    prawa człowieka stanowią wyraz woli państwa i mogą być w pewnych sytuacjach ograniczone przez państwo jako suwerena;

c)    geneza praw człowieka upatrywana jest w woli państwa która znajduje wyraz w stanowionych przez niego normach prawnych;

d)    w związku z koncepcjami pozytywizmu została wprowadzona od Platona -uniwersalistyczna koncepcja praw człowieka. Dopuszczała ona ograniczenie praw ze względu na abstrakcyjnie rozumiany interes państwa.

3. UNIWERSALISTYCZNA A INDYWIDUALISTYCZNA KONCEPCJA WOLNOŚCI I PRAW CZŁOWIEKA

Koncepcja uniwersalistyczna - jednostka i państwo mogą mieć odrębne interesy i prawa. Jednak interes państwa ma charakter nadrzędny i daje on podstawę do ograniczenia praw i wolności jednostki. Refleksem tej koncepcji była doktryna państwa sanacji i założeń konstytucji kwietniowej z 1935 r. Znajdowała ona też wyraz w tzw. kolektywistycznej wizji porządku społecznego w krajach realnego socjalizmu (Stalin).

Koncepcja indywidualistyczna - wyklucza istnienie praw i interesów państwa, społeczeństwa. Istnieją realnie tylko prawa i interesy jednostki. Funkcją władz publicznych jest ochrona praw człowieka, jednostki w możliwie największym stopniu. Koncepcja ta znalazła dobitny wyraz w 3 dokumentach o znaczeniu historycznym, międzynarodowym.

1) Francuska Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela z 1789 r. - jest nadał obowiązującym prawem w Francji, wg niej „ludzie rodzą się i pozostają wolni”, „granicą wolności człowieka są granice wolności innej osoby„

2} Konstytucja Stanów Zjednoczonych, w szczególności 10 poprawek do niej stanowiących Kartę Praw _ „Bill of Rrigh”.

3) Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela - Uchwała Zgromadzenia ONZ z 10.12.1948 r. - nie jest to ratyfikowana umowa międzynarodowa, lecz akt o wymiarze ideowo - politycznym („wszyscy ludzie rodzą się równi...”).

Te trzy dokumenty stanowią sztandary triumfu indywidualistycznej koncepcji człowieka.