Rozwój psychologii pracy uzależniony był od zmian ekonomicznych oraz od zmian sposobów produkcji.
Fryderyk Taylor sprawdzał od czego uzależniona jest wydajność pracy i jakie właściwości powinien posiadać kandydat do pracy, aby pracować najwydatniej; maksymalny zysk, przy optymalnym wysiłku produkcyjnymi Jego analiza systemu zadań stała się koncepcją naukowej organizacji pracy.
Zasady funkcjonowania organizacji wg Taylora:
■ Struktura organizacji wymaga podziału na kierowniczą i wykonawczą;
■ Normy pracy ustalone według najlepszych robotników mogą być wykonywane dzięki naukowym badaniom procesu pracy, doborowi i przekształceniu pracowników
■ Pracownik, jako jednostka izolowana działa według ściśle określonych funkcji, wynikających przede wszystkim z motywacji ekonomicznej, gdyż szeregowy robotnik unika na ogół wysiłku i odpowiedzialności
1912 rok początek psychologii pracy - opublikowanie książki H. Miuisterberga pt. „Psychologia a życie gospodarcze”.
1908 roku J.M. Lałiy -> założył laboratorium do badania przydatności zawodowej kolejarzy, a później kierowców i woźniców (wg źródeł francuskich)
Dążenie do dostosowania człowieka do pracy rozwijało się równolegle z badaniami nad przystosowaniem człowieka do pracy.
Pierwsze próby testowe: 1876 r. Anglia, 1833 r. Włochy, 1883 r. USA;
Psychologia eksperymentalna -> 1910 - 1930 metody badawcze: testy papierowe i aparatowe.
Wraz z pojawieniem się teorii stosunków międzyludzkich, zaczęto doceniać osiągnięcia psychologii i socjologii oraz zdano sobie sprawę z tego, że sama technika nie wystarczy, a to jak działa firma i czy się rozwija zależy od jej pracowników. Poza tym zauważono, że od pracowników nie zależą tylko efekty pracy, ale również samo istnienie i funkcjonowanie organizacji.
„efekt Hawthome” -> badania w Zakładach Elektrycznych w Hawthorne wykazały, że sam udział pracowników w badaniu zwiększył ich wydajność pracy; dalej badano stosunki społeczne w zakładzie pracy, relację między jednostką a grupą, komunikowanie się ludzi między sobą.
4. WSPÓŁCZESNE KIERUNKI ROZWOJU PSYCHOLOGII PRACY Próba rozwiązanie problemów wynikających z czasów burzliwych przemian w gospodarce, kulturze, technice, polityce i życiu społecznym.
Bada człowieka w środowisku pracy, jednostki i grupy pracowników.
Rozwój teclmiki, to zmian pracy fizycznej, na umysłową -> kopacz dzisiaj jest operatorem skomplikowanej koparki. Kraje wysoko rozwinięte kształcą wysoko wykwalifikowanych specjalistów.
W dzisiejszym świecie liczy się: racjonalność, innowatywność i wiedza pracownika, a nie predyspozycje do wysiłku fizycznego jak dawniej. Ponadto, żeby mieć pracę trzeba być coraz częściej mobilnym zawodowo i dokształcać się całe życie.
Psychologia pracy czym innym zajmuje się w karach rozwiniętych i czym innym w krajach rozwijających się.
Podział psychologii pracy:
■ Dostosowanie pracy do człowieka (psychologia inżynieryjna); ergonomia przystosowanie cech maszyn, narzędzi, stanowiska pracy i fizycznego środowiska pracy do fizycznych i psychicznych możliwości człowieka;