115015

roli arbitra w stosunkach międzyarabskich i uznał za możliwe zakończenie konfliktu izraelsko -arabskiego. W trakcie I okresu podpisano kilka znaczących porozumień izraelsko - palestyńskich.

Pierwszy głos zabrał Egipt, który jako pierwszy unormował stosunki z Izraelem. 3 marca 1991 roku Prezydent Mubarak przedstawił w parlamencie plan adresowany do świata arabskiego, ale także do USA i Izraela. Pan Mubaraka zakładał normalizację stosunków na Bliskim Wschodzie, zaniechania odwetu m.in. Irak, postulat budowy zaufania poprzez uregulowanie sporów granicznych, problem palestyński, współpraca i budowa demokracji.

Początkowo problem starano się rozwiązać podczas pokojowych konferencji, jednak bezskutecznie (Madryt 1991, Waszyngton 1992-1993). OWP i Izrael zdecydowały się na tajne negocjacje pod patronatem Norwegii. Zależało im na umowach bilateralnych, rozwiązaniu dwustronnym a nie międzynarodowym (wielostronne konferencje). Podkreśla się, że sukces spotkania polegał na spotkaniu po raz pierwszy antagonistów twarzą w twarz.

Przedyskutowano plan „Gaza - Jerycho", który zakładał

•    autonomię dla 1,7 min Palestyńczyków

•    wycofanie wojsk izraelskich z tego obszaru w ciągu 4 miesięcy od podpisania porozumienia

■    wybory samorządowe przeprowadzone przez Palestyńczyków

■    wzajemne formalne uznanie Izraela i OWP. / IZRAELSKO PALESTYŃSKA DEKLARACJA POKOJOWYCH INTENCJI Z 30 SIERPNIA 1993 R.

■    Deklaracja Zasad tzw. Układ z Oslo I (13 września 1993)

•    Porozumienie Kairskie (4maja 1994 roku)

•    Układ Tymczasowy Tzw. Układ z Oslo II (28 września 1995 roku)

■    Protokół o wycofaniu wojsk Izraela z Hebronu (17 stycznia 1997 roku)

■    Wye River Memorandum (23 października 1998 roku)

■    Memorandum z Szarm el - Szejk (4 września 1999 roku)/antyterrorystyczny szczyt USA+Izrael porozumienie w sprawie wspólnej obrony Izraela przed akacjami terrorystycznymi i atakami rakietowymi

Dotyczyły one głównie procesu przekazywania ziem Strefy Gazy i Zachodniego Brzegu Jordanu pod administrację palestyńską, ale docelowo miała ona tam utworzyć niepodległe państwo.

Porozumienia z Oslo, wzajemne uznanie Izraela i Organizacji Wyzwolenia Palestyny zawarte w 1993 w Oslo - fundament procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie i podstawa prawna istnienia Autonomii Palestyńskiej.

Rozmowy izraelsko-palestyńskie, które ostatecznie doprowadziły do zawarcia porozumień, mogły się rozpocząć po zakończeniu pierwszej wojny w Zatoce Perskiej w 1991.

Autonomia Palestyńska została ustanowiona w 1994 roku w wyniku porozumień z Oslo na okres 5 lat - do czasu ostatecznego porozumienia pokojowego. Porozumienie nie zostało jednak zawarte, a tymczasowe władze rządzą do tej pory. W gestii władz palestyńskich znajdują się obszary Palestyny, określane jako A i B.

Problemy stosunków syryjsko - izraelskich. Syria patrzyła na ww. rokowania . USA i Egipt zachęcały Syrię do racjonalizacji stosunków z Izraelem w zamian za wzgórza Golan. Izrael wyraził całkowitą gotowość do wycofania się ze Wzgórz Golan w zamian za zawarcie układu pokojowego.

Nagłą przerwę we wszystkich rokowaniach wywołała masakra 29 Palestyńczyków w Hebronie (25 II 1994) przez opętanego nienawiścią szowinistę. OWP uzyskała moralne i polityczne wsparcie szerokiej opinii politycznej. Władze Izraela potępiły zbrodnię.

Warto podkreślić m.in. podpisanie izraelsko - joradańskiego traktatu pokojowego w 26 X 1996, po wcześniejszych tajnych ustaleniach.

SKUTKI: zaawansowanie procesu pokojowego na BW: rozszerzenie kontaktów między państwem żydowskim a resztą świata, jak również między Autonomią Palestyńską a państwami spoza BW. Zakończył się bojkot Izraela przez państwa arabskie.

Lata 2000 - zahamowanie procesu pokojowego

Fiasko negocjacji toczących się w Camp David w dniach 11-25 lipca 2000 roku