Fotem Machiavelli - niemoralne strategie.
-jeśli celem jest niepodległość i stabilność państwa to rcądzący ma prawo używać tez niemoralnych środków
- zerwanie z kląs^JJ.lU^ polityki i etyki
- państwo jest tak ważne, że grzech jest usprawiedliwiony
- Machiavelli ma świadomość, że to, co proponuje to urzeczywistnienie tyranii
II poi. XVI w. - wojny religijne w Europie, rozpad starego, chrześcijańskiego porządku.
Politycy francuscy:
- nie opowiadają się za nikim
- chcą skończyć wojnę domową
- pokój i porządek dobrem wspólnym
- ateiści i machiavelliści
Od tego czasu polityka to sztuka utrzymywania władzy. Carl Schmitt twierdzi, że nie należy mieszać ideologii z polityka. Mąż stanu musi wyzbyć się etyki. Czasami musi postępować niemoralnie. Dobra intencja nie wystarcza -> „cel uświęca środki”
Filozofia starożytna:
- wspólnota jest ważniejsza od jednostki, nie ma praw człowieka jednostkowego w dzisiejszym rozumieniu
- etyka cnot - czyli, obowiazkow jakie człowiek ma względem wspólnoty, np. obowiązki polityczne
- idealizacja ustroju i obyczajów ateńskich: człowiek, który nie interesuje się polityka jest bezużyteczny
- obywatel ma obowiązek udziału w życiu publicznym i obrony ojczyzny
Benjamin Constant (liberał) - podzielił wolność: wolność starożytnych i wolność nowożytnych.
Wolność starożytnych: realizowana w sferze państwowej. Ograniczenia w sferze prywatnej.
Wolność nowożytnych: skupienie na wolność prywatnej.
Jednak jak Perykles pisze o Ateńczykach, to nie interesowali się np. tym, co robi sąsiad, wiec wolność prywauia była akcentowana. Przymus w Atenach nie był zbyt silny. Uważali, ze wolność opiera się na państwie, a szczęście opiera się na wolności.
Rzym -> ograniczeniem wolności był cenzus. Kontrola nad obywatelami i nad obyczajami.
Demokracja ateńska - V w. p. n. e.
- przemiany w dziedzinie wojskowości - hoplici zaczęli domagać się praw politycznych
- filozofia - sofiści (nauczyciele). Umiłowanie mądrości. Sofista za swoja naukę nie pobiera opłat. Jest bezinteresowny.
Sofiści - Sokrates:
- erystyka (sztuka wygrywania sporów)
- dialektyka (sztuka dochodzenia do prawdy)
Celem Sokrates było dojście do prawdy. Twierdził:
- każdy wie, co jest dobre, ale jest to ukryte
- rozważał rożne przypadki męstwa i odnajdywał elementy wspólne (metoda mimetyczna)
- dodawał pewne fałszywe mniemania
- w ten sposób uzyskujemy pojęcia, a nie mniemania
- był przekonany, że jeśli człowiek zrozumie, co jest dobre, to będzie dobrze postwal: intelektualizm - jedność dobra i wiedzy
Platon:
- cnoty staja się ideami (niezmiennymi i wiecznymi)
- rzeczywistość poznawana zmysłowo to pewien pozór, odbicie idei
- prawdziwie niezmienna i stała rzeczywistość to świat idei Poglądy na sprawiedliwość:
Platon: ważniejsza jest sprawiedliwość w duszy człowieka: sprawiedliwość jest odwzorowamem tej idei Trazymach: sprawiedliwość to wola silniejszego
Kallikles: wynik namowy silniejszych, mało licznych przez liczniejszych słabych