SOBORY POWSZECHNE

Nazwa	Lata	Kontekst historyczny, najważniejsze postanowienia, uwagi
SOBORY UZNAWANE PRZEZ KOŚCIÓŁ WSCHODNI I ZACHODNI
Nicejski	325	Potępienie arianizmu, ustalenie wyznania wiary i terminu Wielkanocy. Znaczny wpływ cesarza Konstantyna Wielkiego na obrady
Konstanty­nopolitański I	381	Zwołany przez ces. Teodozjusza. Potępienie arianizmu, ustalenie nauki o Duchu Ś w.; początkowo nie był uznawany przez papieży
Efeski	431	Potępienie nestorianizmu
Chalcedoński	451	Potępienie monofizytyzmu, ustalenie że biskupowi Konstantynopola przysługują honory równe biskupowi Rzymu
Konstanty­nopolitański II	553	Próba przywrócenia jedności z monofizytami. Początkowo nie uznawany przez papieży
Konstanty­nopolitański III	680	Zwołany przez ces. Konstantyna IV Pogonatosa z poparciem papieża Agatona. Potępienie monoteletyzmu
Nicejski II	787	Próba zakończenia sporu o kult obrazów w Kościele Wschodnim
Konstantyno­politański IV	869-70	Potępienie patriarchy Focjusza pozostającego w sporze z papieżem, próba pogodzenia Kościoła Wschodniego i Zachodniego
SOBORY KOŚCIOŁA ZACHODNIEGO
Laterański I	1123	Z inicjatywy Kaliksta II. Zatwierdzenie konkordatu wormackiego, potwierdzenie zasady celibatu księży, potępienie symonii
Laterański II	1139	Zwołany przez Innocentego II. Zlikwidowanie schizmy związanej z podwójnym wyborem papieża, potępienie niektórych teologów
Laterański III	1179	Ustalenie zasady wyboru papieża na konklawe większością 2/3 głosów, wzmocnienie karności duchowieństwa
Laterański IV	1215	Ustalenie nauki o sakramentach, zasad kanonicznego wyboru biskupów i obowiązków księży w parafiach; wprowadzenie obowiązku spowiedzi wielkanocnej, potępienie albigensów i waldensów
Lyoński I	1245	Detronizacja ces. Fryderyka II, zagrożenie mongolskie i muzułmańskie
Lyoński II	1274	Zniesienie wielu nowo powstałych zakonów, próba unii z Kościołem Wsch.
Viennejski	1311-12	Rozwiązanie zakonu templariuszy pod naciskiem Filipa IV, kr. Francji
Konstanc] eński	1414-18	Likwidacja schizmy zachodniej, przyjęcie zasady wyższości soboru nad papieżem, potępienie husytyzmu i wiklifizmu
Bazylejsko-fer-raro-florencko--rzymski	1435-45	Próba zakończenia schizmy z Kościołem Wschodnim, kompromis z umiarkowanym skrzydłem husytów (kalikstynami), ostry spór o pozycję soboru względem papieża (ostatni antypapież, Feliks V)
Laterański V	1512-17	Potępienie dekretów niekanonicznego tzw. soboru w Pizie, wystąpie­nie przeciwko niemoralności w życiu duchowieństwa. Wskutek za­niechania zasadniczych zmian w Kościele przyspieszył reformację
Trydencki	1545-63	Zasadnicza reforma kościoła katolickiego w związku z pojawieniem się reformacji: wzmocnienie roli papiestwa, likwidacja wielu nadużyć i zwiększenie dyscypliny kościelnej, przygotowanie katechizmu
Watykański I	1869-70	Przyjęcie dogmatu o nieomylności papieża w sprawach wiary
Watykański II	1962-65	Reforma liturgii (wprowadzenie języków narodowych), zachęta do większego udziału świeckich, ożywienie dialogu z innymi wspólnotami religijnymi, powołanie stałego Synodu Biskupów

ŚREDNIOWIECZE

---