93832

tragicznego bohatera, którego czyny wbrew jego wiedzy i woli prowadzą nieuchronnie do katastrofy. Ironia ta wynika z ostrego przeciwieństwa między świadomością bohatera a jego rzeczywistą sytuacją, którą przedstawia dramat i która znana jest widzowi.

Ironia tragiczna nazywana też bywa ironią losu i rozszerzana na zjawiska spoza terenu sztuki. W przeciwieństwie do ironii jako rozwiązania stylistycznego określa się ją jako ironią obiektywną, tj. realizującą się nic w' konstrukcjach słownych, ale poprzez przedstaw ienie działań bohaterów .

Informacje o ironii i jej typy w artykule Ironio: podstawowe klasyfikacje Muecke’go Dwa rodzaje ironii najbardziej rozpowszechnione w angielskim obszarze językowym:

-    ironia werbalna - wymaga ironisty, kogoś świadomie posługującego się tą techniką; ironista przedstawia, przywołuje na myśl bądź unaocznia nam konfrontację elementów sprzecznych

Mówiąc o ironii werbalnej, mówimy o technikach i posunięciach ironisty.

-    ironia sytuacyjna - o tej ironii stanowi „stan spraw”; coś, co postrzegamy jako ironiczne, wydarza się, (przyciąga naszą uwagę).

Mówiąc o ironii sytuacyjnej, mówimy o rodzajach sytuacji, które postrzegamy jako ironiczne, a przeto także i o poczuciu ironii u obserwatora, jego postawach i reakcjach.

Rozwinięta ironia werbalna - ironista udaje, że żywi poglądy, któiym w istocie zaprzecza, i usiłuje nadać tym złudnym pozorom możliwie jak największe wrażenie prawdopodobieństwa. Przybiera pozór typowej, prostodusznej ofiary szyderczej ironii.

Ironia złożona - ironia występuje wewnątrz ironii (tak jak w zdaniu złożonym występuje zdanie podrzędne)

Trzy stopnie ironii: ukryta, jawna, pryw atna Ironia jaw na

-    w tej ironii ofiara albo czytelnik, bądź oboje, mają z zamierzenia od razu zorientować się, co ironista naprawdę ma na myśli

-    ironiczna sprzeczność bądź niezborność poszczególnych elementów wyraźnie bije w oczy

-    ton w ironii jawnej może być zgodny ze znaczeniem rzeczywistym i wtedy mamy do czynienia z sarkazmem lub „gorzką ironią”, albo może to być ton przesadny względem tonu stosownego dla znaczenia rzekomego i wówczas mówimy o ironii ciężkiej

-    sarkazm zyskał miano najmniej wyszukanej formy ironii (sarkazm nie zawiera w sobie ironii, gdy znaczenie komunikowane ostentacyjnie jest zgodne z intencją mówiącego)

-    najczęściej stosowana dla marginesowych uwag i krótkich fragmentów

Ironia ukryta

-    ironista ukryty stara się unikać wszelkiego tonu, sposobu czy wskazówki stylistycznej, która prowadziłaby do natychmiastowego odkrycia ironii

Ironia pryw atna