Eksploatacja gospodarcza ziem polskich 1939-1945.
Ziemie polskie zostały podzielone 28 IX 1939 przez Ribbentropa w Moskwie na część
okupowaną przez Niemcy (48,2%) na zachód od linii Pisa-Narew-Wisła-San i na wschód
okupowaną przez ZSRR (51,5%).
Okupacja niem iecka do wojny niemiecko-radzieckiej.
• Niemcy przejęli właściwie pełń.-] kontrolę nad życiem gospodarczym.
• Skonfiskowano własność państwa polskiego
• Na terenach włączonych do Rzeszy skonfiskowano polski majątek publiczny i prywatny
• W GG przed 1941 maks. ogołocenie z zakładów i urządzeń przemysłowych
• Na terenach włączonych do Rzeszy od X 1939 przymus pracy dla all powyżej 12 lat
• W rolnictwie początkowo poprawa, rolnicy mieli dostęp do szerszego rynku zbytu (a w Polsce była nadprodukcja rolnicza), na terenach włączonych do Rzeszy liczne inwestycje w rolnictwo, przywieziono bydło, organizowano kursy dla rolników. Jednak gdy w GG odchodzono od koncepcji państwa szczątkowego rozpoczął się drenaż gospodarczy tych ziem. Rolnicy musieli dostarczać kontyngenty, nadwyżki sprzedawać po zaniżonych cenach. Często płacono im wódką, co miało na celu rozpicie społeczeństwa. Kontyngenty stale rosły, ściągano je przy użyciu terroru. Niedobór żywności w miastach prowadził do powstania czarnego rynku (karano za udział w nim śmiercią).
• Na terenach wcielonych do Rzeszy w X i XI złotówki zastąpiono marką niemiecką (bardzo niekorzystny kurs 2 zł za 1 DM),ogromne straty Polaków, wykupywanie towarów przez Niemców. Polakom wymieniano tylko 500 zł na osobę. W GG również powstał Bank Emisyjny, który emitował nowe banknoty Złotowe, bardzo niekorzystne dla Polaków.
Okupacja radziecka na Kresach.
• ZSRR zagarnęło wszystkie majątki ziemskie, fabryki, banki
• Złote polskie wymieniano na ruble po kursie 1:1, podczas gdy faktycznie ruble miał mniejszą siłę nabywczą
• Zablokowano konta bankowe i oszczędnościowe
• Znikły towary masowo wykupywane przez przyjezdnych Rosjan
• Oficjalne rekwizycje własności prywatnej i rabunek dokonywany przez żołnierzy i urzędników radzieckich
Okupacja niem lecRa po ataku na ZSRR
• Zmiana planów w stosunku do GG, chciano przenieść część produkcji na wschód po nalotach na okręgi przemysłowe w Niemczech, zaprzestano demontażu i wywożenia urządzeń produkcyjnych
• Jednak ogólny wskaźnik produkcji przemysłowej w Polsce spadł, oprócz zbrojeń
• W GG własność rolna w rękach Polaków, podwyższano ciągle kontyngenty, "czarny rynek"
• Pogarszała się sytuacja materialna ludności: spadek produkcji, wzrost bezrobocia, konfiskaty mienia, zamrożenie płac przy rosnących kosztach utrzymania.
• Źródłem dochodów stawała się wyprzedaż rzeczy, nielegalny handel i szmugiel żywności do miast, powszechne stało się okradanie władz okupacyjnych