RETROKON WERSJA KATALOGÓW BIBLIOTECZNYCH 273
z lokalnymi kartotekami haseł wzorcowych oraz wprowadzać do rekordów informacje lokalne (sygnaturę, elementy opracowania rzeczowego itd.).
Wybór metody przeprowadzenia retrokonwersji musi gwarantować, że zostanie ona — w wyznaczonym zakresie, przy określonych nakładach ludzkiej pracy i funduszy oraz w określonym terminie — przeprowadzona pomyślnie, tzn. zostaną osiągnięte jej cele.
Nie istnieje jeden — gwarantujący pełne powodzenie — sposób przeprowadzenia retrokonwersji. Ogólne założenia procesu retrokonwersji, jak również szczegółowe elementy tego procesu zależą od specyfiki posiadanego księgozbioru, kwalifikacji i obciążenia obowiązkami zawodowymi bibliotekarzy oraz funduszy, które biblioteka może przeznaczyć na retrokonwersję.
Do podstawowych zagadnień, które wyjaśnia się przed podjęciem decyzji należą:
— możliwości i koszty przeładowania dużej liczby rekordów z baz już istniejących (katalogów centralnych, bibliografii, katalogów innych bibliotek) w kraju i za granicą; w każdym przypadku należy przeprowadzić próbę losową (200-300 reprezentatywnych dla księgozbioru opisów) w celu oceny przydatności źródła,
— oszacowanie czasu realizacji i kosztów katalogowania retrospektywnego prowadzonego przez własnych bibliotekarzy,
— oszacowanie czasu realizacji i kosztów wynajęcia specjalistycznej firmy, która przeprowadzi retrokonwersję na podstawie kluczy wyszukiwawczych przygotowanych przez bibliotekarzy,
— oszacowanie czasu i kosztów realizacji przeprowadzenia retrokonwersji poza biblioteką na podstawie przekazanych specjalistycznej firmie katalogów kartkowych.
Porównanie wyników tych rozważań z funduszami biblioteki oraz z zakresem świadczonych przez nią usług powinno prowadzić do wyboru głównego i pomocniczych sposobów przeprowadzenia retrokonwersji. Może zdarzyć się, że najkorzystniejsze dla biblioteki będzie połączenie kilku sposobów. Dla przykładu może to być zaangażowanie specjalistycznej firmy do przeszkolenia bibliotekarzy oraz do pomocy przy wyborze odpowiedniego oprogramowania umożliwiającego przeładowanie rekordów z wybranych baz. A jako uzupełniające działanie przewiduje się katalogowanie retrospektywne tych pozycji, o których informacja nie istnieje w dostępnych dla biblioteki bazach.
Retrokonwersja w całości przeprowadzona w bibliotece przy pomocy własnych pracowników wymaga zakupu odpowiedniego sprzętu i oprogramowania oraz baz z rekordami bibliograficznymi, ewentualnie bezpośredniego połączenia z katalogami centralnymi i posiadanie produktów katalogów centralnych, np. baz na dyskach CD-ROM. Należy odpowiednio rozplanować zajęcia pracowników, tak by nie kolidowały one z ich stałymi obowiązkami. Trzeba także wziąć pod uwagę, że przy niedostatecznej liczbie pracowników zajmujących się retrokonwersją proces ten wydłuży się w czasie. Korzyścią tej metody jest stosunkowo niski koszt