plik


Archiwum Gazety Wyborczej; Czeczeńskie spekulacje WYSZUKIWANIE: PROSTE ZŁOŻONE ZSZYWKA ? informacja o czasie dostępu Gazeta Wyborcza nr 298, wydanie waw (Warszawa) z dnia 1994/12/23, str. 7 Ernest SKALSKI; Fot. Reuter Czeczeńskie spekulacje (P) Przyczyn, które sprawiły, że wojna w Czeczenii zaczęła się wła¶nie teraz i że prowadzi się j± w taki akurat sposób, jest kilka. Usłyszałem o nich w prywatnych rozmowach z rosyjskimi politykami. Jedn± z przyczyn ma być ropa naftowa i gaz z Azerbejdżanu, zakontraktowana przez zachodnie kompanie. Ruroci±g może pój¶ć na Zachód przez Turcję, a wtedy Rosja nic z tego nie ma i traci kontrolę nad Azerami. By tak się nie stało, nie poparła ich w przegranej wojnie z Armeni± o Karabach. Teraz prorosyjski reżim w Baku gotów jest na północn± wersję ruroci±gu, przez Rosję, która zyskuje Ľródło dochodu i narzędzie nacisku na Azerów i na zachodnich odbiorców. Ze względów geologiczno-ekonomicznych ruroci±g musiałby przej¶ć przez Czeczenię, a Moskwa nie może tolerować Dudajewa w roli pijawki na trasie. Ponadto Dudajew, polityk nieprzewidywalny, zyskiwałby narzędzie nacisku, również na Rosję. Drugi powód jest bardziej ogólnej natury. Na 89 tzw. podmiotów Federacji, czyli rosyjskich obwodów i krajów oraz narodowych republik, niespełna 20 zasila budżet centralny. Reszta nie płaci i chce sama decydować, na co wydawać pieni±dze. Rok temu przyjęto wprawdzie konstytucję Rosji, lecz np. Tatarstan uchwalił, że jego wewnętrzne prawa s± ważniejsze od federalnych. Nie ma prawnych regulacji ani urzędowych mechanizmów, które by zapewniały przepływ ¶rodków między podmiotami federacji i jej budżetem. W tej sytuacji - zauważa jeden z moich rozmówców, historyk i polityk - stosuje się ¶redniowieczny sposób ¶ci±gania daniny; kniaĽ wysyła drużynę do niepokornej prowincji i łupi j±. Rozprawa z Czeczeni± może więc być rozpatrywana również jako przestroga, skłaniaj±ca inne republiki do płacenia. A Dudajew się przy tym dodatkowo podłożył przez ostentacyjne demonstrowanie swej niezależno¶ci (choć w Tatarstanie jest ona większa). Wydawać by się mogło, że rozprawa z Czeczeni± odbywa się w sposób nieracjonalny. Wybitny polityk opozycyjny twierdzi, że wiosn± władza Dudajewa wisiała na włosku; wszyscy w Czeczenii mieli go dosyć. Moskwa, nieudolnie montuj±c zbrojn± akcję opozycji, zmieniła sympatie patriotycznie nastawionych Czeczeńców. Jeszcze bardziej poraża nieudolno¶ć, z jak± jest prowadzona ta wojna. Dudajew ma jeden sprawny batalion, wypróbowany w Abchazji, i parę tysięcy pospolitego ruszenia z broni± kupion± na bazarach. Mimo to wojska mocarstwa drepcz± przez wiele dni przez płask± czę¶ć niewielkiego kraiku. Moskiewska TV pokazuje żołnierzy ryj±cych okopy, ziemianki i stanowiska ogniowe, jakby się szykowali do obrony Stalingradu. I do tego terrorystyczne ataki bombowe na Grozny oraz artyleryjski ostrzał osad czeczeńskich. Bałagan, indolencja, strach żołnierzy i skrupuły oficerów nie tłumacz± wszystkiego. Rosja ma duże siły gotowych na wszystko komandosów specnazu oraz co najmniej dwie wyborowe jednostki antyterrorystyczne: Alfa i Witiaz. Tymi siłami mogłaby się bez trudu rozprawić z Groznym w jedn± noc. Może więc wła¶nie taka spektakularna wojna jest komu¶ w Moskwie do czego¶ potrzebna? Jedna z hipotez mówi, że partia wojny w Moskwie boi się gwałtownie rozprawić z Dudajewem. Dudajew może bowiem ujawnić niewygodne fakty. Po rozpadzie ZSRR Czeczenia wyci±gnęła z centralnego banku gigantyczne sumy. Za to, że czeczeńskie awiza były honorowane, wysoko postawione osobisto¶ci w Moskwie miały wzi±ć wielkie łapówki. Tylko jakie¶ porozumienie z Dudajewem może sprawić, że nie będzie wiadomo, kto brał. Jest też prosta interpretacja: partia wojny potrzebuje wojny dla zdławienia demokracji w Rosji. Niewykluczone, że wszystkie te hipotezy s± w jakim¶ stopniu prawdziwe. [Hasła: Rosja; polityka zagraniczna; Czeczenia; Rosja - Czeczenia; wojsko] (szukano: Czeczenia) © Archiwum GW, wersja 1998 (1) Uwagi dotycz±ce Archiwum GW: magda.ostrowska@gazeta.pl

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
37 23 Grudzień 1994 Czystka w armii rosyjskiej
26 13 Grudzień 1994 Czeczeńska brudna wojna
23 10 Grudzień 1994 Chmury nad Czeczenią
20 7 Grudzień 1994 Rosja nie łyknie Czeczenii
27 14 Grudzień 1994 Ile siły przeciw Czeczenii
30 15 Grudzień 1994 Zwrot w sprawie Czeczenii
25 12 Grudzień 1994 Rosja wkracza do Czeczenii
41 27 Grudzień 1994 Pułapka czeczeńska
34 17 Grudzień 1994 Moskwa ugrzęzła
43 28 Grudzień 1994 Czemu nie Krym
28 15 Grudzień 1994 Nikt nie lubi rosyjskiej armii
44 29 Grudzień 1994 Kiedy szturm
38 24 Grudzień 1994 Okrążenie zamknięte
36 (23)
22 9 Grudzień 1994 Kaukaski bunt
04 3 Sierpień 1994 Czeczeńskie scenariusze
41 16 Grudzień 1996 Czeczeni wzięli zakładników
26 29 Grudzień 1997 Czeczenia milczy str 4
26 29 Grudzień 1997 Czeczenia milczy str 4

więcej podobnych podstron