Koncepcja organizacji uczącej się (inteligentnej, antycypującej, przewidującej)
Podstawy
Odkąd organizacje i instytucje nie mogą kontrolować szybko zmieniającego się otoczenia, odtąd muszą same nauczyć się zmieniać tak szybko, jak szybko zmienia się otoczenie. Podstawy organizacji uczącej się wl990r. opracował P. Senge (MIT)
Definicje:
• to taka organizacja, która wie, rozumie, myśli, uczy się
• koncepcja zarządzania, która opiera się na sumie wiedzy, którą dysponują wszyscy współpracownicy
5 filarów P. Senge
• mistrzostwo osobiste {personaI mastery) - podtrzymywanie napięcia twórczego, umie jętność określania rzeczy ważnych, zdolności do wyraźnego dostrzegania rzeczywistości, zdolność do pozyskiwania informacji i wiedzy, które są naprawdę potrzebne
• modele myślowe (mental models) - proste uogólnienia i złożone teorie jak np. koncepcje menedżerskie, pozwalające na uniknięcie typowego postrzegania świata
• wspólna wizja {building shared vision) - w celu długotrwałego zaangażowania pracowników
• zespołowe uczenie się {team learning) - to kształtowanie świadomości, że w organizacji praca w grupie pozwala uniknąć indywidualnej i niedoskonałej analizy i oceny (przemyślenie złożonych problemów, relacje członków zespołu oparte na pomocy i zaufaniu, przekazywanie wiedzy nabytej w ramach zespołu)
• myślenie systemowe {systems thinking) - kluczowy filar organizacji uczącej się, umożliwiający dostrzeżenie złożoności zdarzeń i problemów, wzajemnych relacji i zmian w czasie, a nie tylko widzenie pojedynczych obiektów, zdarzeń czy problemów
Cechy organizacji uczącej się
Kultura organizacji charakteryzuje się tym, że jest
• otwarta na eksperymenty i nowe doświadczenia
• zachęca do odpowiedzialnego ryzyka
• gotowa do akceptacji błędów
• gotowa do ciągłego uczenia się Wykorzystywanie doświadczenia do kreowania swojej wiedzy.
Dobór personelu nie według posiadanej wiedzy a antycypacyjne (otwartość, myślenie systemowe, kreatywność, skuteczność uczenia się).
Otwarcie granic między przełożonymi a podwładnymi.
Czym jest uczenie się organizacyjne?
• więcej niż adaptacja, dostosowanie {funkcja reaktywna)
• prawdziwe uczenie się jest bardziej refleksyjne, skierowane do przodu, skierowane na przyszłość {funkcja antycypacyjna)
Ważne kierunki uczenia się organizacyjnego:
• uczenie się przez działanie {learning by doing)
• uczenie się od innych (benchmarking)
Uczenie się przez eksperyment w sektorze publicznym