ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE
Niezaspokojone potrzeby motywują ludzi. Liczne klasyfikacje potrzeb można zreasumować następująco: 1
• biologiczne - potrzeba przetrwania i zaspokojenia wymagań fizjologicznych,
• społeczne - przyjazne stosunki z innymi ludźmi,
• osiągnięć - poczucie, że to co robimy ma sens,
• uznania - chcemy, aby inni docenili to, co osiągnęliśmy,
• rozwoju - chcemy rozwijać możliwości, stając się tym, kim w naszym przekonaniu możemy zostać,
• potrzeba władzy - chcemy kontrolować innych ludzi i wpływać na nich.
„Motywacja, a w jej następstwie działanie są silniejsze, gdy człowiek ma konkretny cel lub zadanie, kiedy cel jest trudny do osiągnięcia, ale akceptowany, kiedy człowiek uzyskuje informacje zwrotne na temat jego realizacji. Udział pracowników w ustalaniu celów ma znaczenie, gdyż ułatwia ich akceptację.”32
Umiejętność motywowania podwładnych jest jednym z elementów decydujących o skuteczności pracy menedżera. Ważne jest poznanie czynników, które motywują pracowników do większej efektywności pracy, większego angażowania się w sprawy organizacji czy powodują satysfakcję z wykonywanej pracy.
Czynniki motywacyjne to instrumenty zarządzania mające zapewnić wysoki poziom motywacji zatrudnionego personelu. Są one jednym z elementów składających się na system motywowania pracowników. Obejmują one:33
• lokalizację firmy,
• sytuację ekonomiczną,
• wizerunek firmy na rynku,
• strukturę organizacyjną,
• treść i warunki pracy,
• poziom techniczny,
• stosunki społeczne,
• środki przymusu (nakazy, zakazy, polecenia),
• środki zachęty,
• środki perswazji (informowanie, doradzanie, krytyka).
Zob. M. Armstrong. ..Zarządzanie ludźmi". .... dz. cyt., s. 34 - 35.
32 M. Armstrong. ..Zarządzanie ludźmi”. .... dz. cyt., s. 35.
33 Zob. L. Kozioł. ..Motywacja w7 pracy determinant}7 ekonomiczno-organizacyjne". PWN Warszawa-Kraków7 2002, s.64-68.