4680592847

Rozwój rzeźby po kredzie a przed tortonem 33

morza dolno-tortońskiego. Utwory dolnego tortonu znajdują się w dnie lub na zboczach doliny Nidzicy (w Jazdowicach) oraz w dolinie klonow-skiej (przy szosie Klonów — Racławice), smoniowickiej, Zagajów Wro-cimowskich, Podmlynia oraz w dolinach uchodzących w Giebułtowie do doliny Nidzicy (zob. ryc. 4). Rozczłonkowanie powierzchni i powstanie tych dolin można by wiązać z środkowo-oligoceńskimi epejrogenicznymi ruchami, powodującymi ustąpienie morza dolno-oligoceńskiego z Wyżyny Lubelskiej i Niziny Mazowiecko-podlaskiej [15],

Doliny przedtortońskie nawiązują do przebiegu starszego systemu spękań (młodszego hercyńskiego według J. Nowaka) i biegną w kierunku WNW—ESE. To przypuszczenie potwierdza fakt, że tylko te doliny są wyścielone osadami morza mioceńskiego, natomiast doliny o kierunkach południkowych są, wcięte w utwory mioceńskie i dlatego można je uważać za młodsze. Zbocza dolin przedtortońskich były strome, gdyż płaty osadów mioceńskich przylegają nieraz do zboczy o nachyleniu około 20° (Klonów). O dnie przedtortońskich dolin i jego głębokości nie mam żadnych wiadomości, ponieważ utwory mioceńskie nie zostały przewiercone.

Po eocenie, a przed dolnym tortonem, powstały także formy zapadliskowe zwane padołami. Na badanym obszarze znajdują się cztery padoły: kościejowski, Śladowski, zbigalski i radziemicki.

Padół kościejowski jest najbardziej typowo wykształcony (ryc. 10, 11). Jest on ograniczony równoległymi krawędziami o przebiegu prostolinijnym WNW—ESE. Padół jest długi na 7 km, szeroki 1 km, głęboki około 50 m. Na północy padół graniczy z garbem klonowskim, rozciętym doliną Strugi Kościejowskiej, a od południa z garbem o przebiegu Klonów — Racławice, rozczłonkowanym górnymi odcinkami doliny Ścieklca i Racławki. Od zachodu zamyka padół grupa kopulastych wzniesień o wysokości od 361 m do 370 m n.p.m., a na wschodzie — Płasko-wzgórze Rosiejowskie (325 m n.p.m.). Zbocza padołu są strome (około 30°), a dno płaskie. Środkową część dna zajmuje rozległa niecka, zaznaczona na mapach jako bezodpływowa. Wody okresowe spływają jednak z owego zagłębienia do doliny Racławki. Dno i zbocza padołu buduje margiel kredowy. Na nim leżą iły mioceńskie, przemyta glina morenowa i less. Utwory mioceńskie zachowały się w dnie padołu na zachód od Kościejowa oraz na południowym zboczu padołu na wschód od Racławic.

Padół Śladowski przebiega z zachodu na wschód. Długość jego wynosi 2 km, szerokość dna 0,25 km, wysokość zbocza północnego, mierzona od dna do krawędzi, wynosi 40 m, zaś południowego 85 m. Krawędzie padołu Śladowskiego są równoległe do siebie. Od północy padół graniczy z garbem o wysokości 338 m n.p.m., od południa z garbem grzy-małowskim o wysokości 385 m n.p.m. Północne zbocze padołu zostało

3