4680592840

Rozdział IV

ROZWÓJ RZEŹBY WSCHODNIEJ CZĘŚCI WYŻYNY MIECHOWSKIEJ

ROZWÓJ RZEZBY po kredzie a przed tortonem

Z badań geologicznych A. Michalskiego [23], W. Kracha [13, 14] oraz z moich obserwacji terenowych wynika, że rzeźba podłoża kredowego jest urozmaicona. Na podstawie zalegania utworów mioceńskich nie tylko na wierzchowinach, ale także w obniżeniach można wnosić, że zasadnicze rysy rzeźby badanego obszaru wytworzyły się w czasie długotrwałego cyklu rozwojowego, obejmującego okres od chwili ustąpienia morza górno-kredowego z obszaru Wyżyny Miechowskiej (górny mastrycht) do drugiego zalewu morza mioceńskiego (dolny torton, piętro opolskie według nomenklatury J. Nowaka).

Najstarszym elementem rzeźby wschodniej części Wyżyny Miechowskiej są fragmenty spłaszczeń wierzchowinowych ¹, obserwowane na wysokości od 310 m do 360 m n.p.m. (ryc. 7). Bardzo wyraźne spłaszczenia, oddzielone załomami od dolin i padołów występują na północ od Klonowa (363 do 330 m n.p.m.), między Rędzinami a Nasiechowicami (353 m, 350,7 m n.p.m.), na południe od Strzeżowa (340 m n.p.m.), w okolicach Tochołowa (328 m n.p.m.) i Kaliny Wielkiej (329 m n.p.m.). Spłaszczenia nie zachowały się na krótkich, odosobnionych garbach i kopiastych wierzchołkach. Uderza jednak podobna ich wysokość: w okolicach Brzuchani 377 m, w Strzeżowie 387 m, Lisińcu 361 m, kopa Kalina—Rędziny 370 m, w Sla-dowie 338 m, Grzymałowie 385 m, Klonowie 357 m, Góra Klonowa 390 m, w Racławicach 328 m, Górce Kościejowskiej 336 m, Janikowicach 318 m n.p.m.

Na podstawie występowania wyraźnych spłaszczeń oraz podobnej wysokości wzniesień przyjmuję, że powierzchnia wierzchowinowa wschodniej części Wyżyny Miechowskiej (ryc. 8) jest powierzchnią zrównania, stanowiącą część rozległej powierzchni denudacyjnej, zaznaczającej się na Wyżynie Krakowsko-częstochowskiej. Ma ona pewne cechy powierzchni strukturalnej, ponieważ utwory jurajskie i kredowe za-

1

Dokładne rozmieszczenie wszystkich form na tym obszarze z określeniem genezy i wieku daje „Mapa geomorfologiczna" w skali 1 :25 000 (5).