6162830799

Rozwój rzeźby wschodniej części Wyżyny Miechowskiej

sosnowe z domieszką świerka, jodły i brzozy [12]. Zbocza kredowe i lessowe o wystawie południowej mają bogatą roślinność kserofitową, a na stokach wzgórz gipsowych i kredowych okolic Racławic, Klonowa, Mar-chocic, Małoszowa i Giebułtowa zachowały się reliktowe zbiorowiska roślin naskalnych.

W wąwozach przeważają rośliny ruderalne; również trawy są bardzo pospolite. Parowy zarośnięte są zazwyczaj drzewami i krzewami, które tworzą małe zagajniki. Dno doliny Nidzicy, Kalinki, Sancygniówki, Scieklca i Racławki zajmują łąki i pastwiska. Poza tym na całym obszarze występują pola orne. Uprawia się przede wszystkim zboża oraz rośliny okopowe. Pola orne zajmują około 75% ogólnej powierzchni badanego obszaru. Przeważająca część terenu ma zatem tylko okresową, ochronną szatę roślinną. Natomiast w czasie podorywek i kiełkowania zbóż pola wystawione są na niszczącą działalność wody i wiatru.

W obszarach zajętych przez pola orne strugi wodne intensywnie rozcinają mało odporną pokrywę lessową i zwietrzałą powierzchniową część marglu. I tak na przykład dnia 1.VI.1953 r. w dorzeczu górnej Kalinki nastąpiło oberwanie chmury, w czasie którego spadło 40,7 mm opadu. W dorzeczu Nidzicy powstała fala powodziowa, która wyrządziła wiele szkód. W dolinach, znajdujących się na wschód od Strzeżowa, woda zdarła miejscami całkowicie warstwę gleby, wskutek czego odsłoniła się w zboczach lita skala. W dnach parowów i wąwozów powstały wyrwy o głębokości 1 do 1,2 m, szerokości 1,5 m. O ogromnej sile transportowej wód okresowo płynących w wyżej wymienionych dolinach świadczą rozmiary bloków z marglu (0,5 m), osadzonych przez wodę na dnie dolin, w odległości 2 km od miejsca ich wydarcia. Wynikiem niszczącej działalności wód okresowych, szybko spływających po silnie nachylonych powierzchniach, była sieć żłobków deszczowych. Długość żłobin erozyjnych na stromych stokach wzniesień kredowych w okolicach Kaliny Małej wynosiła 120 m, a głębokość ich przekraczała 0,5 m.

Sieć strużek okresowych wykorzystuje wszelkie zagłębienia naturalne (spękania wietrzeniowe marglu, szczeliny z wyschnięcia w lessie) oraz formy sztuczne (rowy, bruzdy, koleiny). W miarę rozwoju erozji wgłębnej i bocznej żywo płynących strużek powstaje na powierzchni gleby lub skały sieć żłobków. Przebieg żłobin, tworzących się w naturalnych zagłębieniach, jest w ogólnych zarysach prostolinijny. Natomiast na polach ornych przebieg żłobin jest kręty wskutek przerzucania się strug z jednej bruzdy do drugiej.

Na obszarach lessowych w okolicach gęsto zaludnionych powstają liczne wąwozy drogowe. Ich przebieg jest zazwyczaj zgodny z nachyleniem stoku lub zbocza doliny. Zaczątkiem wąwozu drogowego są koleiny, stale pogłębiane przez ścierającą i rozkruszającą działalność kół