5323883531

15

Wprowadzenie. Określenie elementów... | 1. Elementy zarządzania strategicznego

Pytanie 6. Czy administracja, podobnie jak biznes, może zakładać zmianę strategii?

Utożsamianie gminy lub województwa z firmą jest zbyt daleko idącym uproszczeniem. Firmy szukają nowych rynków, powiększają obszar swojego działania (są mobilne), stosują strategie różnicowania, w zależności od potrzeb dość szybko dostosowują swoją strategię do nowych realiów (np. wskutek kryzysu finansowego). Czy tego typu zmiany są możliwe w administracji? W jakimś stopniu tak. Administracja może konkurować cenowo (np. koszty pracy w różnych krajach, wysokości stawek podatkowych w gminach), jak również wprowadzać elementy różnicowania produktów. Widoczne są działania obrazujące „mobilność” miast, gdy kosztem otaczających je gmin powiększają swój teren. Z tych przykładów widać, że zmiana strategii jest możliwa, a czasem nawet wymuszona (np. przez politykę UE). Ponownie pojawia się problem: czy w wyniku dostosowania strategii do zmieniających się realiów uzyskany zostanie „lepszy, czyli lepiej dopasowany” dokument, czy też nastąpią pozytywne relacje w trakcie jego tworzenia.

Na pytanie, kiedy dochodzi do zmiany strategii, zazwyczaj pada odpowiedź: „po wyborach”. Nowa władza pragnie wykazać aktywność, udowodnić, że do tej pory było źle lub „gorzej niż my planujemy”. Jeżeli zbagatelizuje się fakt, iż strategia może być nie tylko efektem zespołowej pracy twórczej, ale również jest odzwierciedleniem pewnej kultury organizacji, to radykalna, nieprzemyślana i upolityczniona zmiana może przynieść więcej szkód niż pożytku.

Nie każda zmiana strategii wynika jednak ze zmiany władzy i nie każda zmiana musi być bardzo radykalna, jak te, które charakteryzują działania przedsiębiorstw. Jednym z ważnych narzędzi zmian strategii jest system monitorowania i ewaluacji. W wyniku badań ewaluacyjnych, wykonywanych między innymi na podstawie informacji płynących z systemu monitoringu, dokonuje się zmian w dotychczas przyjętej strategii. Te zmiany często nazywane są aktualizacją strategii. Nie są one błędem i nie muszą być dowodem na brak ciągłości polityki, o ile pozyskane informacje i zmiany w otoczeniu organizacji je usprawiedliwiają.

Są jeszcze dwa zasadnicze czynniki wpływające na aktualizację strategii - zakończenie wcześniejszego okresu planowania, które wymusza ocenę tego, co udało się osiągnąć, i podjęcie nowych planów oraz zasadnicza zmiana w dokumentach wyższego szczebla administracji. Niektóre dokumenty planistyczne, zgodnie z ustawą z 6 grudnia 2006 r. zasadach prowadzenia polityki rozwoju (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 84 poz. 712 z poźn. zm.), muszą być zgodne z dokumentami ogólnokrajowymi.

Reasumując przyczyny budowania strategii wywodzące się z teorii organizacji, a przejawiające się w obserwowanych działaniach praktycznych, można stwierdzić, że strategię warto budować, ponieważ:

•    pokazuje wizję lidera całemu zespołowi - ludziom, którzy biorą na siebie współodpowiedzialność za osiąganie celów,

•    pozwala zaplanować kolejne kroki do osiągnięcia celów,

•    sprzyja budowaniu pozytywnych relacji w danej jednostce,

•    sprzyja rzetelnej ocenie konkurencyjnej,

•    pozwala zareagować na zmieniające się uwarunkowania zewnętrzne.