5323883532

16

Wprowadzenie. Określenie elementów... | 2. Planowanie

Poza wyżej wymienionymi czynnikami ważnym czynnikiem sprawczym powstania licznych dokumentów strategicznych jest przymus prawny. Oczywiście nakładanie przez jeden szczebel administracji obowiązku przygotowania strategii na innym poziomie administracji może - i powinno wynikać - z powodów wskazanych powyżej. Niemniej jednak warto odnotować tę specyficzną sytuację, gdy „wewnętrzne” przekonanie lidera i całego zespołu o potrzebie planowania strategicznego silnie wspierane jest obowiązkiem ustawowym.

Poradnik ten zbudowany jest zgodnie z filozofią, że zarządzanie strategiczne stanowi wyzwanie dla nowoczesnej administracji. Na zarządzanie strategiczne składają się następujące elementy: planowanie, finansowanie, monitoring, wdrażanie i ewaluacja.

2. Planowanie

Są dwa sposoby planowania. Podstawą pierwszego jest opisanie teraźniejszości, obecnych zasobów oraz okoliczności i na tej podstawie określenie wizji przyszłości. Drugi sposób oparty jest o wyobrażenie przyszłości takiej, jakiej byśmy sobie życzyli, a następnie próbie takiego ułożenia teraźniejszości, które prowadzi nas do urzeczywistnienia wizji. Wielu specjalistów - i zapewne jest to podejście pragmatyczne - uważa, że w polskiej rzeczywistości administracyjnej skuteczne jest jedynie pierwsze podejście. My jednak będziemy przekonywać do stosowania drugiego modelu, dlatego że tylko ten model można nazwać strategicznym i tylko takie podejście może prowadzić do zmian, które rzeczywiście będą stanowiły różnicę. Wyobrażenie przyszłości i zderzenie jej z teraźniejszością pozwala zauważyć braki i błędy teraźniejszości, które oddalają nas od spełnienia funkcji, dla której istnieje administracja - zaspokojenia teraźniejszych i przyszłych potrzeb mieszkańców.

Kluczowe w procesie planowania jest uświadomienie sobie znaczenia ćwiczenia, jakim jest próba wyobrażenia sobie przyszłości. Najpierw takiej przyszłości, jakiej chcemy, a nawet -

0    jakiej marzymy. W trakcie planowania i w celu ułożenia sprawnego zarządzania strategicznego trzeba będzie również spróbować wyobrazić sobie scenariusze negatywne.

Występuje tu oczywiście pewien element prawdopodobieństwa. Planujący doskonale zdają sobie z niego sprawę. To odróżnia planowanie od wróżenia - planiści wiedzą, że mogą wystąpić różne scenariusze, ale podejmują wysiłek wybrania i opisania tego - ich zdaniem -najbardziej prawdopodobnego (wariant pierwszy) lub tego najbardziej korzystnego (wariant drugi).

Wyobrażenie przyszłości pozwala na ustanowienie kontroli nad rozwojem organizacji. Pozwala też zrozumieć, do czego organizacja dąży i umożliwia zdefiniować jej cele. Jest wyjątkowo przydatnym narzędziem w czasach gospodarki niepewności, społeczeństwa ryzyka

1    globalnego kryzysu zaufania, ściśle powiązanych z globalizacją, która dotyczy każdej, nawet najmniejszej i położonej najdalej od centrów rozwoju jednostki terytorialnej.