14
Wprowadzenie. Określenie elementów... | 1. Elementy zarządzania strategicznego
Pytanie 4. Co przeszkadza organizacjom osiągać zakładane cele?
Przeszkód jest wiele. Mogą to być np. zbyt optymistyczne założenia, niewłaściwa realizacja strategii czy też inne błędy. Jest jednak jeszcze jeden ważny czynnik, który ogranicza organizacje w działaniu - jest nim otoczenie organizacji. Wszystkie szkoły strategiczne uwzględniają otoczenie organizacji, ponieważ jest ono trwałym elementem opisującym daną jednostkę. Najbardziej widoczne jest to w przypadku wykonywania analizy SWOT, gdy zespół zastanawia się nad szansami i zagrożeniami znajdującymi się w otoczeniu organizacji, ale cała analiza strategiczna organizacji podzielona jest na analizę samej organizacji oraz analizę jej otoczenia. Otoczenie organizacji postrzegane jest wieloaspektowo w następujących podejściach:
• szkoła pozycyjna - w otoczeniu rozpatruje głównie konkurentów i nakazuje zastanowić się, w jakim obszarze organizacja może osiągnąć przewagę,
• szkoła zasobów i kompetencji - zaleca poszukiwanie takiej „mieszanki” cech organizacji, która będzie trudna do imitacji przez konkurencję,
• szkoła prostych reguł - w otoczeniu widzi ciągle pojawiające się szanse, które sprawna organizacja powinna wykorzystywać.
Siła oddziaływania otoczenia na daną jednostkę organizacyjną jest tak duża, że wszystko, co robimy na poziomach rządowym, wojewódzkim, powiatowym czy gminnym, służy odpowiedzi na pytanie: w jakim stopniu dostosowujemy się do wymagań otoczenia? Bardziej konkretne pytania brzmią (Dziemianowicz, 2008):
• czym możemy zachęcić potencjalnych inwestorów zagranicznych?,
• co możemy zaoferować potencjalnym mieszkańcom?,
• jak zwrócić uwagę turystów?,
• jak skuteczniej zabiegać o środki publiczne?
Każde z tych pytań dotyczy relacji z otoczeniem, które narzuca organizacjom swoje warunki, konkurencja skłania zaś do dodatkowych wysiłków.
Pytanie 5. Co strategia zmienia w naszym wizerunku?
Opracowany system zarządzania jednostką terytorialną lub sektorem gospodarki może być również wykorzystywany jako element naszej wiarygodności, przewidywalności i profesjonalizmu. Warunkiem jest umiejętne wykorzystywanie wypracowanego sposobu postępowania w promocji wewnętrznej i zewnętrznej.
Bardzo rzadko uświadamianym efektem opracowania systemu zarządzania strategicznego jest jego wpływ na potencjał współpracy terytorialnej: po pierwsze określenie celów, do których dążymy, uwiarygodnia naszą politykę w oczach potencjalnych partnerów, a po drugie ułożona polityka rozwoju pozwala na wypracowanie wspólnych pól interesów i łączenie wysiłków na rzecz skutecznej realizacji zadań.