120139400

138 RECENZJE I PRZEGLĄDY PIŚMIENNICTWA

Wspominając o tej ostatniej funkcji katalogu, warto przytoczyć kilka danych uzyskanych właśnie na podstawie analizy ukazujących się na świecie katalogów dysków optycznych. Dane te dobrze obrazują główne kierunki rozwoju źródeł informacji na dyskach CD-ROM, choć dotyczą tylko kilku lat Ale historia dostępnych w sprzedaży dysków optycznych zaczyna się dopiero w 1985 r., kiedy to na rynku pojawiły się dwa pierwsze tego typu produkty. W roku następnym było ich już 42, w 1987 r. — 120, 1988 r. — 200, 1989 r. — 496, 1990 r. — 1025, 1991 r. — 1951 i 1992 r. — 3216. Prawdopodobnie do końca 1993 r. ich liczba przekroczy 4000.

Około połowy wszystkich tytułów na CD-ROM to bazy danych. Wśród nich najliczniejsze są bazy pełnotekstowe (ok. 50%) i pełnoobrazowe (ok. 20%). Jeśli idzie o tematykę, to tytuły związane z naukami ścisłymi i technicznymi stanowią ok. 25%, tytuły dotyczące nauk społecznych ok. 20%, ok. 17% to tytuły związane z zagadnieniami prawa i biznesu, 11% z naukami humanistycznymi i 8% z medycyną¹.

Dla porównania podajemy tu odpowiednie dane z omawianego wydania katalogu Mecklera. Zawiera on ok. 450 tytułów z zakresu biznesu, ekonomii i finansów (ok. 13%), ponad 200 (ok. 6%) z zakresu prawa, ok. 250 (ok. 7%) z zakresu medycyny, ok. 100 tytułów to bibliografie, również ok. 100 tytułów to literatura dziecięca. W katalogu umieszczono też 31 słowników, 17 encyklopedii, ok. 170 gier komputerowych i 61 katalogów bibliotecznych.

Warto zwrócić jeszcze uwagę na rynek japoński. Pisze o nim Ken I. Teramura, którego artykuł tradycyjnie zamieszczany jest w katalogu Mecklera w charakterze wstępu do Japońskiej” części katalogu (zrezygnowano z oddzielnego umieszczania tytułów japońskich, co praktykowano w poprzednich wydaniach). Rynek japoński, niestety, nie jest specjalnie zainteresowany produktami obcymi (importowane dyski nabywają zwykle biblioteki uniwersyteckie) i preferuje produkty japońskie, których jest obecnie ok. 1000. Jest mało prawdopodobne, aby w najbliższym czasie sytuacja uległa radykalnej zmianie, a to głównie z powodu odmienności standardów japońskich dotyczących sprzętu i systemów operacyjnych. Choć pojawienie się obok Sony Data Discman dwóch nowych czytników elektronicznych książek — Sanyo EXB-1 i Panasonic KX-EBP1 — odczytujących również produkty amerykańskie i europejskie jest dowodem tego, że sami Japończycy dążą do przełamania istniejących barier.

Na koniec należy dodać, iż pojawił się już następny katalog źródeł informacji na CD-ROM. Jest to wydawany od 1992 r. przez Online Inc. i Pemberton Press The CD-ROM Directory.

Natomiast znaczny wzrost liczby dysków optycznych spowodował zwrócenie uwagi wydawców na najliczniejsze grupy tytułów na CD-ROM i obecnie można już kupić pierwsze katalogi dziedzinowe. Między innymi w tym roku Meckler wydał katalog Business and Legał CD-ROMS in Print 1993: an International guide, zawierający ok. 600 tytułów, a w 1992 r. wydawnictwo to przygotowało CD-ROM Periodical Index: a guide to abstracted, indexed and fulltext periodicals on CD-ROM. Wydawnictwa ciągłe na CD-ROM rejestruje też Ulrich. Trzydzieste pierwsze wydanie tego katalogu — UlricWs International Periodicals Directory 1992-93 obejmuje 510 tytułów tego rodzaju wydawnictw.

Mirosław Górny

Maszynopis wpłynął do redakcji 1 lipca 1993

PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA KRAJOWEGO

Mamy już t.5 Katalogu rękopisów staropolskich Biblioteki Kórnickiej, zawierający litteraria XVI-XVUI w. [1]. Przypomnijmy, że ukazał się tylko t. 1 (1971 r.) i t. 2 (1980 r.) tego wydawnictwa. Rozpoczęte prace nad t. 3 i 4 zostały, niestety, przerwane. Katalog został opracowany przez Andrzeja Mężyńskiego i Krystynę Nizio. W krótkim słowie wstępnym Ryszard Marciniak pisze: „Celowo pominąłem we wstępie charakterystykę ważniejszych rękopisów, wierzę bowiem mocno,

1

Wszystkie dane na podstawie artykułu: P. Nicholls, P. Sulherland: The State of the uniorv CD-ROM titles in print 1992. ..CD-ROM Professional" 1993 VoL 6 nr 1 a. 60-64.