120139402

14 VTLS W BIBLIOTEKACH POLSKICH

Ta „mała komputeryzacja” niesie z sobą jednak również pewne zagrożenia. Dotyczą one przede wszystkim poważnych bibliotek naukowych, których powołaniem jest — w moim przekonaniu — możliwie najszybsze przejście do komputeryzacji określonej powyżej jako automatyzacja strumieni informacji naukowej i całości infrastruktury bibliotecznej.

Przy nadmiernie pragmatycznym podejściu do idei automatyzacji sprowadzającym tę ideę do „małej komputeryzacji” istnieje groźba nie skorzystania z szansy dokładnego przyjrzenia się istniejącej strukturze biblioteki oraz przeprowadzenia analizy możliwej i koniecznej reorganizacji pracy biblioteki. Pamiętać przy tym należy, iż stare struktury biblioteczne cechuje naturalne dążenie do zachowania w nowych warunkach starych możliwości.

„Mała komputeryzacja” w szczególności jednak oznacza świadomą rezygnację ze standaryzacji struktury informacji bibliotecznej zgodnie ze zwyczajami obowiązującymi w tym względzie w świecie oraz częstokroć nieliczenie się z faktem, iż zadaniem biblioteki staje się nie tylko otwarcie czytelnikowi dostępu do światowych baz danych, ale dostarczenie mu podobnych technik wyszukiwania danych. Chodzi tu o uniezależnienie informacji na wejściu i wyjściu. Informacja podobnie tworzona dociera do poszukujących jej według tych samych reguł, niezależnie od miejsca jej powstania i odbioru. Obok zachowania starej, częstokroć mało wydajnej struktury organizacyjnej bibliotek, najpoważniejszym z zagrożeń, które niesie z sobą „mała komputeryzacja”, jest więc pozostanie przy starych, niezgodnych z normami międzynarodowymi standardach katalogowania.

Komputeryzacja polegająca na automatyzacji strumieni informacji naukowej przepływających przez bibliotekę i równocześnie automatyzacji jej infrastruktury nie może być sprowadzana wyłącznie do implementacji jednego ze zintegrowanych systemów obsługi bibliotek. Jest to bardzo ważny element całości komputeryzacji, ale nie jedyny. Co więcej, kryterium doboru systemu musi być oceniane również i w tym aspekcie jego funkcjonalności w bibliotece. O wartości systemu zintegrowanego nie świadczy bowiem wyłącznie jego zdolność do zautomatyzowania stanowisk pracy bibliotekarza i czytelnika, czyli praktycznie do „małej komputeryzacji”. Jeśli bowiem komputeryzację bibliotek chcemy sprowadzić do tego wyłącznie, nie ma powodu do wydawania dużych sum na zakup systemu zintegrowanego. Komputeryzacja w znaczeniu, o którym tu mowa obejmuje szereg elementów. Wśród nich wymienić należy przede wszystkim:

—    stworzenie własnej bazy danych widocznej w międzynarodowej sieci komputerowej,

—    dostęp czytelnika i bibliotekarza do baz danych innych bibliotek w międzynarodowej sieci komputerowej,

—    dostęp do międzynarodowych skomputeryzowanych central bibliograficznych (np. OCLC),

—    udział w międzynarodowej i krajowej zautomatyzowanej wymianie informacji bibliograficznych,