120139502

56 VTLS W BIBLIOTEKACH POLSKICH

indeksu. Największą liczbę haseł odnotowano w działach: 3 Nauki społeczne (464) i 9 Historia. Geografia (588). Szczegółowa analiza tych haseł wykazała przewagę nazw geograficznych. Okazało się, że wśród 102 haseł zakwalifikowanych do działu 32 Nauki polityczne jest tylko 9 nazw pospolitych, a wśród 110 haseł w dziale 33 Nauki ekonomiczne — zaledwie 25 nazw pospolitych! Temat ekonomia powtarza się w 37 hasłach, z różnymi ekreślnikami, wśród których są terminy, które zgodnie z metodyką JHP powinny występować jako odrębne tematy, np. merkantylizm, fizjokratyzm itp. Podobne wyniki uzyskano, analizując słownictwo haseł, które znalazły się w obrębie działu 9 Historia. Geografia. Na 588 haseł, tylko 6 tematów wyrażonych jest nazwami pospolitymi; pozostałe 466 tematów stanowią nazwy geograficzne.

Porównanie wprowadzonego do pamięci komputera zasobu nazw pospolitych występujących jako tematy w JHP BUW ze słownictwem nazw pospolitych JHP BN pozwoliło na stwierdzenie, że w obrębie haseł zaczynających się na litery E i M słownik JHP BUW wymienia 396 nazw pospolitych, słownik JHP BN 449. Terminów wspólnych jest 209. Stanowi to 52% objętego próbą słownictwa JHP BUW i 46,5% słownictwa JHP BN. Poza tym JHP 'BUW zawiera jeszcze 187 nazw pospolitych, których nie ma w słowniku JHP BN; słownik JHP BN posiada 240 nazw pospolitych, które nie występują w słowniku JHP BUW.

Wyniki przeprowadzonych badań wykazały skromność zasobu leksykalnego słownika haseł wykorzystywanych w tradycyjnym katalogu przedmiotowym BUW. Przewaga liczby (55,2%) nazw własnych (przeważnie geograficznych) nad nazwami pospolitymi oznacza, że w momencie próby słownik JHP BUW zawierał zaledwie ok. 4400 terminów z zakresu całej wiedzy ludzkiej! Nie można tej liczby uznać za satysfakcjonującą dla „encyklopedycznego” języka informacyjnego, a takim jest — raczej powinien być — JHP wykorzystywany w katalogu biblioteki uniwersyteckiej¹.

Jednakże nie łatwo było odrzucić stary słownik JHP. Tendencje przeważające w BUW ciągle rzutowały na odkładanie ostatecznej decyzji i wymuszały poszukiwanie sposobów, które umożliwiłyby przeniesienie tradycyjnego JHP do przyszłego katalogu online. Mimo uzyskanych wyników badań i krytycznych recenzji specjalistów, skłaniano się ciągle do wykorzystania słownictwa tradycyjnego katalogu przedmiotowego.

Podjęto jeszcze jedną próbę analizy słownika JHP BUW². Wprowadzono do pamięci komputera cały zasób leksykalny słownika, wykorzystując specjalnie w tym celu przygotowany format. Głównym celem tej pracy było uzyskanie dwóch podstawowych zbiorów: słownictwa nazw pospolitych, występujących w JHP BUW w roli tematów i słownictwa używanego w funkcji określników. Tradycyjny słownik JHP BUW nie posiadał odrębnych list tematów i określników. Baza obejmująca słownictwo JHP BUW liczy 25 341 rekordów.

1

Por. dane dotyczące zasobu RAEMAEAU s. 60.

2

⁵ Badania nad słownictwem prowadziła — przez dłuższy czas jednoosobowa komórka — powołana do tego celu przez dyrektora BUW.