2121402322

BIBLIOLOGIA WOBEC POLSKIEGO RYNKU KSIĄŻKI 59

A. Rostockiego ze spontanicznie powstałego tuż po przełomie ustrojowym tar-gowiska/hurtowni książek przy ul. Kolejowej w Warszawie, ok. 80% woluminów zbywano tam wbrew wymogom finansowo-dokumentacyjnym (Rostocki, 1993, s. 5), to znaczy, że w wielu sytuacjach badacz skazany będzie po prostu na brak źródeł. Tym bardziej, że po handlu stolikowym („bukinistycznym”), tak wówczas charakterystycznym dla głównych ulic polskich miast, jak i po wielu firmach edytorskich czy dystrybucyjnych, które na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych szybko powstawały i nie mniej szybko znikały, być może nawet w urzędach skarbowych nie pozostał żaden ślad.

Obecnie działające przedsiębiorstwa niechętnie udostępniają natomiast swą dokumentację do celów badawczych. Pozostaje więc do analizy ta jej część, którą można uzyskać bez zgody odpowiednich firm, np. „Monitor B” i obowiązkowe sprawozdania finansowe³². To i owo da się wyczytać w prasie branżowej i specjalistycznych portalach, które publikują też niekiedy oficjalne raporty przedsiębiorstw oraz udostępniane im — niekiedy w celach promocyjnych - dokumenty. Można (a nawet trzeba) próbować badań ankietowych, zbierania relacji oraz odpowiednio krytycznej lektury danych ogólnodostępnych, m.in. na stronach internetowych firm czy organizacji branżowych. Mimo że determinowane tą sytuacją problemy i wchodzące w grę metody pozyskiwania materiałów trudno uznać za nowe w bibliologii (choć Internet wymaga w tej materii osobnego zastanowienia), to przecież stwierdzić wypadnie, że tradycyjna analiza archiwaliów i „papierowych” publikacji o charakterze źródłowym nie wystarczy do osiągnięcia sukcesu w badaniach nad współczesnym rynkiem książki. Cisza bibliotek i archiwów pozostanie przywilejem jedynie historyków książki. Badaczowi zagadnień współczesnych towarzyszyć będzie właściwy naszym czasom - ale też poszukiwaniu i kreowaniu odnoszących się do nich źródeł - zamęt i zgiełk, a niekiedy również „agresywny bełkot informacyjny”³³.

BIBLOGRAFIA

10. Targi Książki w Krakowie 25-28.10.2006 [katalog targowy] (2006). Kraków: Targi w Krakowie, s. 106.

Adamiec, Witold (1981/82). O dostępności książki w latach siedemdziesiątych. Rocznik Biblioteki Narodowej, s. 133-157.

Adamiec, Witold (1987). Otwartość i sprawność. Przyczynek do analizy i oceny polityki wydawniczej PRL. Rocznik Biblioteki Narodowej, s. 191-208.

Adamiec, Witold (1991/92). Ogród francuski w dżunglę przemieniony, czyli od „polityki wydawniczej” do chaosu. Rocznik Biblioteki Narodowej, s. 99-121.

Adamiec, Witold (1995). Bibliotekarz na rynku. Między swobodą a centralizacją. W: Kultura popularna - literatura - książka - rynek. Forum Czytelnicze II. Red. E. Piotrkiewicz-Karmowska. Warszawa: Polskie Towarzystwo Czytelnicze, s. 90-100. Adamiec, Witold (1998). Dwanaście lat temu i dzisiaj książki naukowej. W: Problemy wydawnicze i marketing współczesnej książki naukowej i akademickiej. Red. L. Ogierman. Katowice: Polskie Towarzystwo Bibliologiczne, s. 45-50.

Adamiec, Witold; Kołodziejczyk, Barbara (1998). Kto pierwszy, ten najlepszy? (O książce Łukasza Gołębiewskiego). Notes Wydawniczy, nr 10, s. 42-45.

Biblioteka Analiz ma w swej ofercie CD-ROM „Panorama polskiego rynku książki - sprawozdania finansowe z branży wydawniczo-księgarskiej”.

S. Siekierski: „W latach siedemdziesiątych, głównie pod wpływem telewizji, mówiło się o szumie informacyjnym. Na początku XXI w. pod wpływem Internetu mamy do czynienia z agresywnym bełkotem informacyjnym i muszą próbować go opanować ludzie ode mnie młodsi i inaczej wykształceni” (Siekierski, 2006, s. 306).