2212788524

częstotliwością sytuowania w nim zwrotów frazeologicznych. Zwroty te pochodzą z różnych dziedzin życia. Wiele odnosi się do warunków bytowych, zwyczajów, czy też wyobrażeń o minionych stuleciach, które stały się nam obce, ponieważ zmieniły się warunki społeczne i kulturowe. Do dziedzin tych zaliczymy np.: rycerstwo, turnieje, wojsko, polowania, rzemiosło, prawo. Oto przykłady:

•    wojsko - spalić za sobą mosty (uniemożliwić sobie powrót do kogoś, czegoś)

•    rzemiosło - cienko prząść (żyć w niedostatku)

•    uprawa ziemi - siać niezgodę (doprowadzać do nieporozumień) (przykłady: Kurkowska, Skorupka 1959: 161).

W niektórych frazeologizmach odnaleźć można elementy baśniowe, wątki z legend, bajek i opowiadań. Frazeologizmy odzwierciedlają także wydarzenia społeczne, polityczne, dokumentują słynne sformułowania polityków, poetów i myślicieli. Można je zatem nazwać świadectwem ducha czasu, który zostaje zachowany w języku dzięki trafności zdefiniowania danego zjawiska oraz nadania mu obrazowości (por. Wotjak, Richter 1994: 89).

Związki frazeologiczne rejestrują nie tylko przemiany historyczne minionych epok, lecz dokumentują także naszą rzeczywistość. Ta tzw. nowsza warstwa frazeologiczna odzwierciedla współczesne czasy, w których ważne miejsce zajmuje nauka, technika, przemysł i handel. W ten oto sposób powstają nowe związki frazeologiczne, których treść staje się zrozumiała na podstawie przenośnego znaczenia poszczególnych komponentów leksykalnych, np.: krótkie spięcie (ostra wymiana zdań), reakcja łańcuchowa (warunkowanie jednych faktów przez drugie), zielone światło (wszelkie ułatwienia i poparcie dla czegoś), pracować pełną parą (intensywnie) -(przykłady: Kurkowska, Skorupka 1959: 168 i nast ).

Znaczna część polskich i niemieckich związków frazeologicznych pochodzi z XV i XVI wieku, wiele jest jeszcze starszych. Wieloraka użyteczność i funkcjonalność językowa sprawiają iż mimo wielu przemian frazeologizmy ciągle są integralną i niezastąpioną częścią każdego języka.

6. Wybrane aspekty badań kontrastywnych w zakresie frazeologii

Od końca lat 60-tych XX wieku, wraz ze wzrostem zainteresowania lingwistycznymi badaniami kontrastywnymi, równolegle podejmowano tego rodzaju analizy naukowe także w odniesieniu do frazeologii (Hessky 1987: 43). W dużym stopniu stało się tak za sprawą zgodnej opinii językoznawców i tłumaczy, iż translacja jest niezwykle ważnym czynnikiem w procesie nauczania i uczenia się języka obcego, przy

21