5213062608

Ich występowanie warunkują m.in. zabawy badawcze. Pierwszym z nich jest pełniejsze odtworzenie różnorodności cech przedmiotów, które występują nie w logicznych, lecz w rzeczywistych związkach. W zabawach badawczych dzieci wyodrębniają drugorzędne cechy i właściwości przedmiotów i zjawisk, które warunkują dalsze działania, stanowią ich podstawę, a przez to pozwalają odkrywaó je jakby na nowo

"...Drugą właściwością myślenia konkretno-obrazowego jest odzwierciedlenie ruchu w zmysłowej formie oraz współzależności od razu kilku przedmiotów. Można sądzió, że właśnie ta cecha stanowi podstawę obrazowego poznawania przez dzieci w wieku przedszkolnym podstawowych zależności kinematycznych..."

123 s. 1481.

W zabawie badawczej dzieci poznają nie tylko kinematyczne zależności, ale również inne z zakresu przyrody nieożywionej, np. wiele podstawowych zjawisk z zakresu mechaniki, termodynamiki, akustyki, optyki, elektryczności i elektromagnetyzmu.

2.4. ROLA ZABAW BADAWCZYCH W ROZWOJU I WYCHOWANIU

Rozpatrywane w tej pracy zagadnienie zabaw badawczych związano z ogólnymi założeniemi problematyki zabaw, wynikającymi z tez teorii czynności. Opierając się na tych teżach S. Szuman ukazał m.in.y jak na tle aktywności własnej dziecka kształtuje się jego rozwoj. Autor pisze:

"...Od wewnętrznego stanu organizmu zależy |.-.| charakter aktywności własnej dziecka na danym etapie rozwoju, jako że "wewnętrznym świecie organizmu" rodzą się własne potrzeby i dążenia dziecka zależnie od stanu ewolucyjnego jego organizmu |...|, który zostaje osiągnięty przez organizm dziecka w danym wieku ..." 132 s. 150|.

Aktywnośó własną traktuje S. Szuman jako autostymulator rozwoju dziecka. Wytworem i domeną tej aktywności jest zabawa. A więc dziecko dzięki zabawie staje się czynnym współ-

68