HAUAMIA PROCESÓW WRASTAM A MŁODEJ KADRY 51
Zadania badawcze podjęte w niniejszym artykule zmierzają do wyjaśnienia tych procesów oraz do uzyskania odpowiedzi na pytania:
a) Jak kształtują się w badanym zakładzie przemysłowym procesy wrastania społeczności zakładowej w ogóle a młodej kadry w szczególności, na tle kształtowania się nowej społeczności lokalnej.
b) Czy i o ile układ technologiczny i układ ekonomiczny badanego przedsiębiorstwa jest wskaźnikiem prawidłowego działania układu społecznego, w tym wskaźnikiem ułożenia stosunków między ludźmi i wrastania młodej kadry lub na odwrót, wskaźnikiem istnienia sytuacji konfliktowych?
c) Jakie czynniki przyspieszają, a jakie utrudniają wrastanie młodej kadry oraz, jaki jest stosunek pracowników do form produkcji, do narzędzi pracy, do warunków pracy i do własności społecznej?
d) Czego szuka, świadomie lub nieświadomie każdy pracownik w przynależności do grup społecznych badanego przedsiębiorstwa, ze szczególnym uwzględnieniem motywacji pracy, zadowolenia z wykonywanej funkcji, identyfikacji pracy, morale, bodźców pracy itp.?
Wymienione pytania dotyczą tylko pewnego odcinka badań socjologicznych. Chodzi również o pytania dotyczące badanego przedsiębiorstwa jako systemu społecznego, jego roli i funkcji w procesie wrastania młodej kadry, struktury organizacyjnej i całej złożoności zjawisk, ujętych schematycznie w osi: pracownik — środowisko — przedsiębiorstwo. Problematyka jest o tyle ciekawa i ważna dla konsekwencji naszego życia społeczno-gospodarczego, bo dotyczy stosunkowo „młodego” przedsiębiorstwa, uruchomionego w I półroczu 1959 r. Stąd też zachodzi konieczność przedstawienia tych wszystkich czynników i trudności, które stały na przeszkodzie realizacji planowych zadań.
Pracę badawczą przeprowadzono zasadniczo w trzech etapach: na wstępie chodziło o stwierdzenie roli, rodzaju i funkcji środowiska oraz jego znaczenie Av strukturze społeczno-demograficznej zakładu przemysłowego na tle specyfiki i intensywności życia społeczno-polityczno-gospodarczego Ziem Zachodnich.
Drugi etap pracy obejmował charakterystykę zakładu przemysłowego, jego specyfikę ujętą w układzie technologicznym i w- układzie ekonomicznym, z uwzględnieniem czynników7 stanowiących jego pozycję społeczno-ekonomiczną w skali: a) ogólnokrajowej, b) środowuska lokalnego.
Następnie chodziło o przedstawienie rozwoju przedsiębiorstwa, z uwzględnieniem czynników wchodzących w zakres układu ekonomicznego i społecznego, stanowiącego wsrunek zgodnej współpracy i ułożenia stosunków międzyludzkich we wszystkich zakresach działania na terenie zakładu.
W trzeciej fazie chodziło o omówienie tych czynników, które składają się na system społeczny przedsiębiorstwa oraz empirycznych wyznaczników sytuacji, w jakich znajduje się człowiek, na terenie badanego zakładu przemysłowego, przyczyn różnych reakcji, interakcji, systemów bodźców, ocen, psychospołecznych zachowań itp.
Zadania badawcze oraz problematykę badań sprowadzono zasadniczo do opisu i analizy całokształtu stosunków międzyludzkich i zjawisk ujętych w formie względnego continuum, rozumianego jako dynamikę ciągłych przemian zachodzących w zakresie przemysłowym. Pewmą uwagę poświęcono również tym czynnikom, które wpływają na integrację społeczności zakładowej i umacnianie więzi w grupie oraz czynnikom w7pływ7ającym na realizację zadań tech-niczno-ekonomiczno-społecznych.