5167289617

Nr 1/1952 WIADOMUSUA UKZtiUU PATENTOWEGO 129

obowiązujących obecnie przepisów wynalazca musi najpierw uzyskać zezwolenie Departamentu Techniki PKPG na takie zgłoszenie. Zgłaszanie tego rodzaju może być dokonywane obecnie jedynie za pośrednictwem Kolegium Rzeczników Patentowych, które śledzi ustawodawstwo patentowe zagraniczne, zna formalności — nieraz bardzo skomplikowane — zarówno techniczne, jak i prawne, niezbędne do dopełnienia przy odnośnym zgłoszeniu na zagranicę. W każdym niemal kraju są inne wymagania, dotyczące redakcji opisu i zastrzeżeń patentowych, inne przepisy dotyczące rysunków, pełnomocnictw, cesji, licencji itd. Sprawy te może załatwiać tylko specjalista, a więc rzecznik patentowy, tym bardziej, że w większości krajów istnieje obowiązek badania przez Urzędy Patentowe nowości wynalazków i w związku z tym zachodzi następnie konieczność obrony technicznej danego wynalazku przed zarzutami braku nowości, wysuwanymi przez te urzędy.

I tutaj znowu wynalazcy popełniają bardzo poważne błędy, uniemożliwiające Kolegium Rzeczników Patentowych dokonanie zgłoszenia za granicą. Wynalazcy bowiem starają się zazwyczaj uzyskać jak najprędzej w Polsce druk (opis) patentowy, a dopiero potem chcą zgłaszać swój wynalazek w tym lub innym kraju. Takie postępowanie nie budzi żadnych zastrzeżeń, o ile Kolegium może dokonać danego zgłoszenia z powołaniem się na tzw. „prawo pierw-szeństwa“ ze zgłoszenia polskiego, tj. o ile zgłoszenie za granicą może być dokonane w granicach ściśle roku kalendarzowego od daty zgłoszenia w Polsce, w przeciwnym bowiem razie pierwszeństwo w myśl Międzyn?rodowej Konwencji Związk-owei Paryskiej nie przysługuje i wspomniany własny druk patentowy polski jest przeszkodą do uzyskania prawnie ważnego patentu za granicą, gdyż ten właśnie druk patentowy staje się w tym przypadku dokumentem, szkodzącym nowości zgłoszenia zagranicznego.

Wynalazca musi pamiętać, że jeżeli z tych lub innych przyczyn nie może zgłosić swego wynalazku za granicą w ciągu ściśle 12 miesięcy od daty zgłoszenia w Polsce, winien prosić Urząd Patentowy o wstrzymanie publikacji drukiem odnośnego opisu patentowego aż do chwili dokonania zgłoszenia patentowego w kraju obcym, wówczas bowiem — aczkolwiek nie będzie przysługiwało mu prawo pierwszeństwa — jednak patent, uzyskany za granicą na takie zgłoszenie, będzie ważny pod względem prawnym.

Inaczej pod tym względem przedstawia się sprawa wynalazków, które mają być zgłoszone w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Wynalazcy winni pamiętać, że praktycznie biorąc, zgłoszenie w tym państwie może być dokonane tylko z powoła-niem się na roczne pierwszeństwo, albowiem w myśl prawa patentowego amerykańskiego do ważności patentu amerykańskiego jest rzeczą konieczną, aby patent był tam udzielony przed datą uchwały o udzieleniu patentu na tenże wynalazek w innych krajach, me wyłączając kraju macierzystego.

Jak już wspomniano, patent jest instrumentem ^P£^a^?^ym’ ^przy czym istotę jego i zakres ochrony o reslają zastrzeżenia patentowe, których należyte ^ma zasadnicze znaczenie dla wynalazcy ze wzg ędu na wartość uzyskanego patentu. Stąd też opracowanie zastrzeżeń patentowych należy do za-°k°^wi3zk6w instytucji rzeczników paten-

Większość wynalazców polskich, jak również uspołecznionych zakładów pracy, zgłaszając wynalazki pracownicze, nie przywiązuje zazwyczaj większej wagi do takiej czy innej redakcji wspomnianych zastrzeżeń, ponieważ nie zna wcale lub w dostatecznej mierze ani samych przepisów polskiego prawa patentowego, ani jego reguł interpretacyjnych, ani wykładni dotyczącej zakresu ochrony wynikającej z zastrzeżeń patentowych. To też nie rzadkie są wypadki, gdy fachowa analiza uzyskanego przez jakieś przedsiębiorstwo patentu pozwala stwierdzić, że patent ten, pomimo iż dotyczy wynalazku ważnego z punktu widzenia techniki i przemysłu, nie posiada jednak większej wartości handlowej jedynie z racji wadliwego ujęcia wynalazku w zastrzeżeniach patentowych. Miarą zaś wartości handlowej patentu jest niemożność lub trudność jego obejścia przez osoby trzecie, zainteresowane w produkcji przedmiotu tego patentu.

Słyszy się obecnie w Polsce zdanie, nawet wśród osób, dla. których dziedzina patentowa nie jest zupełnie obca, że patenty w ogóle są niepotrzebne wobec upaństwowienia bądź uspołecznienia całego przemysłu, nie mówiąc już o tym, czy posiada jakiekolwiek znaczenie dla Państwa praca pieczołowitego opracowywania opisu patentowego oraz zastrzeżeń patentowych. Świadczy to tylko o tvm, że ta dziedzina wiedzy i pracy nie jest właściwie rozumiana ani doceniana, zapoznawana jest bowiem okoliczność, że rozwój przemysłu zależy właśnie w ogromnej mierze od patentów. Można zaryzykować twierdzenie, że wynalazki jako takie, bez ich należytego patentowania, nie decydują o rozwoju przemysłu, natomiast decydują o tym rozwoju wynalazki należycie opatentowane. Powyżej przytoczony pogląd o rzekomej zbędności patentowania wynalazków, lub o bezuży-teczności pracy nad precyzowaniem opisu zgłoszenia patentowego, a następnie nad ostateczną redakcją zastrzeżeń patentowych, zdaje się wynikać z przemian gospodarczych i społecznych, dokonanych w naszym Państwie. Twierdzi się mianowicie, że wskutek tych przemian wynalazek może być eksploatowany jedynie przez upaństwowione lub uspołecznione zakłady pracy, a zatem nie zachodzi niebezpieczeństwo naruszania czy też podrabiania patentu, udzielonego takiemu zakładowi pracy, albo nabytemu na podstawie umowy lub licencji od właściciela patentu lub od wynalazcy. Jakości zaś zastrzeżeń patentowych, tj. wartości handlowej patentu, rzekomo nie należy brać obecnie pod uwagę przy nabywaniu wynalazku, zwolennicy bowiem skasowania patentów uważają, że nie ma żadnego celu rozważać sprawy prawno - patentowego ujęcia wynalazku w dokumencie patentowym, gdyż jedynym kryterium przy nabywaniu jakiegoś wynalazku jest obecnie i winna być wyłącznie korzyść przemysłowa, jaką dany wynalazek daje Państwu, oraz oszczędności, jakie uzyskuje się przy jego zastosowaniu. Takie rozumowanie posiada jedynie pozory słuszności.

Jest rzeczą oczywistą, że ponieważ cały przemysł jest obecnie objęty gospodarką uspołecznioną, więc tylko Państwo może zainteresować się wynalazkiem — inne zaś zgoła jest zagadnienie, czy z punktu widzenia państwowego jest rzeczą obojętną sprawa patentowania wynalazków w ogóle, jak również sprawa zakresu ochrony wynalazku, który ma być przedmiotem umowy kupna lub licencji pomiędzy wynalazcą a Państwem.

Wiad. Urr. Pat.