Diagnoza przedszkolna i wspomaganie dzieci w osiąganiu gotowości do nauki w szkole. Materiały edukacyjne dla nauczycieli wychowania przedszkolnego •
diagnozy, także „sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania z uwzględnieniem indywidualizacji pracy w zależności od potrzeb i możliwości dzieci".
Nauczyciel zapewni dzieciom większe szanse edukacyjne i wesprze ich rozwój osobowy, jeżeli każde z nich otrzyma zgodne ze swoimi potrzebami, ważne, pozytywne i różnorodne doświadczenia. U dzieci w wieku przedszkolnym ważną rolę pełni doświadczanie, aktywność, podejmowanie inicjatywy oraz samodzielność, które wzmacniają poczucie własnej wartości. Ważna jest ciągłość w edukacji, możliwość nawiązania przez dziecko do tego, co już wie i potrafi, zaspokajanie jego ciekawości i budzenie zainteresowań. Uczeniu się sprzyja też współdziałanie z innymi dziećmi, tworzenie wspólnoty. Powyższe prawidłowości rozwoju dzieci są uzasadnieniem potrzeby indywidualizowania procesu wychowania i edukacji oraz stosowania aktywnych metod pracy. Wnioski nauczyciela z obserwacji przeprowadzonych w bezpośrednim kontakcie z dzieckiem, w naturalnym otoczeniu mogą być przekazane rodzicom, a „w razie potrzeby pogłębionej diagnozy związanej ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi" także specjalistom z poradni psychologiczno-pedagogicznej. Zadaniem nauczycieli jest „opracowanie indywidualnego programu wspomagania i korygowania rozwoju dziecka, który będzie realizowany w roku poprzedzającym rozpoczęcie nauki w szkole podstawowej" przy wsparciu specjalistów.
W prezentowanych materiałach edukacyjnych dla nauczycieli wychowania przedszkolnego, w pierwszym rozdziale przedstawiamy zadania nauczycieli związane z obszarem diagnozy przedszkolnej. Omawiamy zagadnienia dotyczące prowadzenia obserwacji i analizy gotowości dzieci do podjęcia nauki w szkole, wyboru metod diagnozy oraz sposobu przekazywania rodzicom informacji o zachowaniu i umiejętnościach dzieci. Podkreślamy wagę etycznych aspektów diagnozy małego dziecka.
Drugi rozdział materiałów edukacyjnych poświęcony jest zagadnieniom dotyczącym wspierania fizycznego i psychospołecznego rozwoju wszystkich dzieci oraz indywidualizowania pracy z nimi. Przybliża także nauczycielom zasady pracy z dziećmi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wynikające z rozporządzenia o organizowaniu i udzielaniu pomocy psychologicznej i pedagogicznej3.
5 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2010 r. Nr 228, poz. 1487).
3