5783291535

Diagnoza przedszkolna i wspomaganie dzieci w osiąganiu gotowości do nauki w szkole. Materiały edukacyjne dla nauczycieli wychowania przedszkolnego • obserwowanego zdarzenia lub aktywności dziecka, zwrócenie uwagi na istotne szczegóły (np. postawa ciała, mimika dziecka).

Etapy prowadzenia obserwacji

Przypomnijmy, że pierwszy etap obserwacji polega na dokładnym opisie rzeczywistości. Jednym z podstawowych błędów, które można popełnić na tym etapie jest zbyt wczesna interpretacja. Próba wyjaśniania zachowań dziecka jeszcze w trakcie zbierania danych może prowadzić do utraty obiektywizmu. Nauczyciel może wówczas postrzegać dalsze zdarzenia przez pryzmat przedwcześnie wyciągniętych wniosków.

Etap zbierania informacji jest bardzo ważny dla późniejszego wnioskowania. W przypadku, gdy spostrzeżenia są powierzchowne lub stronnicze, trudno oczekiwać, że wnioski wyciągnięte po zakończeniu obserwacji będą prawidłowe. Do takich zniekształceń może doprowadzić faworyzowanie niektórych dzieci, wybiórcze pomijanie pewnych zdarzeń jako mało istotnych, a także nadmierne poleganie na własnej pamięci (np. nieprowadzenie na bieżąco notatek).

Drugim etapem jest interpretacja wyników obserwacji. Trafnej interpretacji sprzyja pogłębianie wiedzy o prawidłowościach rozwojowych wieku przedszkolnego, refleksja, rozwijanie umiejętności powiązania tego, co się aktualnie dzieje z przeszłymi doświadczeniami dziecka. Warto przy tym korzystać nie tylko z własnych doświadczeń, ale też z konsultacji ze współpracownikami i specjalistami.

Terminy podsumowania obserwacji

Zgodnie z obowiązującymi rozporządzeniami nauczyciele przedszkola mają obowiązek prowadzenia obserwacji i dokonywania analizy gotowości szkolnej pięciolatków na początku roku szkolnego poprzedzającego rozpoczęcie przez dziecko nauki w szkole.

Wstępna obserwacja na potrzeby analizy gotowości szkolnej powinna być przeprowadzona w październiku/listopadzie. Jest to dogodny czas na poznanie dzieci, ich zdolności i trudności, dotychczasowych doświadczeń, zainteresowań i umiejętności. Wcześniej, we wrześniu, dzieci przystosowują się do nowych warunków i mogą w tym czasie zachowywać się w nietypowy dla siebie sposób. Okres adaptacji, szczególnie dla dzieci, które nie chodziły do przedszkola, może być trudny.