160 KS. PIOTR TOCZEK
Powyższe rozporządzenie weszło do uchwał synodalnych jako punkt 122. W celu skoordynowania wszystkich form działalności, jakie wypracowały katolickie stowarzyszenia (uświęcanie życia codziennego, ewangelizacja, dobroczynność, praca społeczna itp.) synod postuluje, by wszystkie te organizacje ująć w cztery zasadnicze grupy: młodzieży żeńskiej, młodzieży męskiej, kobiet i mężczyzn. Zarządzono, że kierownictwo nad ty-m: grupami obejmie: Centralny Komitet Katolików Diecezji Gdańskiej, którego przewodniczącym jest biskup. Wszystkie te stowarzyszenia mają działać w ramach Akcji Katolickiej04. Synod zdecydował, że polskie stowarzyszenia będą należały do Polskiego Związku Diecezjalnego, a od roku 1936 do Zespołu Polskich Towarzystw Kościelnych w Sopocie lub do Centralnego Komitetu Katolików Polaków Diecezji Gdańskiej w Gdańsku65.
Polskie organizacje katolickie głównie skupiały się przy kościele Chrystusa Króla w Gdańsku i Sw. Stanisława we Wrzeszczu, a organizowane były przez polskich kapłanów. Aktywność stowarzyszeń kościelnych była wysoko ceniona wśród Gdańszczan00. Ich członkowie pogłębiali wiarę i hartowali ducha do obrony przed naporem hitlerowskim. Organizacje były ostoją dla każdego Polaka, który mógł nauczyć się poprawnego języka ojczystego, polskiego śpiewu, modlitw, poznawał obyczaje, historię i polską kulturę.
NACZELNE ORGANIZACJE KATOLICKIE DIECEZJI GDAŃSKIEJ
2. Liga Katolicka
Dla zorganizowania uroczystości związanych z powitaniem pierwszego biskupa gdańskiego ks. Edwarda 0’Rourke powstał Centralny Komitet Katolików obejmujący Polaków i Niemców67. Ponieważ w późniejszym okresie Komitet nie uwzględniał słusznych polskich postulatów, dlatego polscy przedstawiciele wycofali się. Przez pewien czas rolę głównej organizacji polskich katolików spełniała Liga Katolicka, która powstała 15 listopada 1924 roku w celu ożywienia polskiego życia religij-
94 Diózesansynode, jw., uchwały 124 i 125, 120. Def. Aikoja Katolickiej: Akcja Katolicka jest udziałem świeckich w apostolstwie hierarchicznym Kościoła katolickiego, dla obrony zasad religii i moralności oraz rozwoju zdrowej i pożytecznej akcji społecznej pod przewodnictwem hierarchii kościelnej ponad wszystkimi partiami politycznymi i niezależnie Od nich, celem odrodzenia życia katolickiego w rodzinie i społeczeństwie, Papież Pius XI w: St. Bross, Akcja Katolicka według orzeczeń Stolicy Apostolskiej, Poznań 1929, I, 16. Por. MDG 1975, 286.
95 Diózesansynode, jw., 'uchwała 126, 120.
69 A. Drzycimski, dz. cyt., 256.
97 A. Makura;th, Centralny Komitet Katolików Polaków Diecezji Gdańskiej — Gdańsk Kościół Chrystusa Króla (rękopis). Uroczyste powitanie pierwszego biskupa gdańskiego odbyło się iw największej sali gdańskiej w ówczesnej „Messehalle” Przy obecnej ulicy Wałowej.