168 KS. PIOTR TOCZEK
— Plan działania Polskiej Rady Kultury przy Gminie Polskiej Związku Polaków w Gdańsku103.
— Wychowanie młodzieży, małżeństwo chrześcijańskie i problemy gospodarcze i religijne (ks. W. Szymański)
Podsumowując działalność Zespołu Polskich Towarzystw Kościelnych w Sopocie należy stwierdzić, że stanowiąc podstawę Akcji Katolickiej pełniły one w miarę możności swoje zadania z korzyścią dla Kościoła i dla naszego narodu104.
POLSKIE ORGANIZACJE KATOLICKIE
1. Katolickie Stowarzyszenie Kobiet i Katolickie Stowarzyszenie
Mężczyzn
Oba stowarzyszenia działając w ramach Akcji Katolickiej w Wolnym Mieście Gdańsku105, statut zaczerpnęły z organizacji o tej samej nazwie działającej w tym czasie w Polsce. Siedzibą Stowarzyszenia był Gdańsk. Pod względem prawnym powyższe organizacje należały do Centralnegc Komitetu Katolików Polaków Diecezji Gdańskiej, którego prezesem był ks. Franciszek Rogaczewski105. Jurysdykcyjnie Stowarzyszenia pozostawały w ścisłej zależności od biskupa diecezjalnego. Biskup miał prawo mianowania i odwołania prezesa zarządu i sekretarza a nawet rozwiązania organizacji107. Za patrona Stowarzyszenia obrano Najświętsze Serce Pana Jezusa, a Jego święto było główną uroczystością organizacji. Stowarzyszenia nie były związane z partiami politycznymi108. Za naczelne zadanie organizacje te obrały sobie wychowanie ludzi wchodzących w ich skład na światłych i czynnych członków Kościoła katolickiego, przygotowanie ich do indywidualnego i zbiorowego Apostolstwa oraz szerzenie zasad katolickich we wszystkich dziedzinach życia.
W ramach ogólnych zasad Statut KSK i KSM wylicza podstawowe zadania, które sprowadzają się do: krzewienia prawd religii katolickiej, zasad moralnych, katolickiego ducha obywatelskiego i miłosierdzia chrześcijańskiego oraz zrozumienia spraw państwowych, popiera i szerzy oświatę i naukę opartą na światopoglądzie katolickim, a zwłaszcza
103 iProtokularz Zespołu... 23, 44, 50, 63, 117, 118, 110. Brak w niektórych wypadkach nazwiska prelegenta.
Tamże, 33.
105 iKs. A. B a c i ń s k i, dz. cyt., 57. Por. List Zarządu Zespołu Polskich Towarzystw Kościelnych w Sopocie do ks. biskupa E. 0’Rourke z 26X 1936, Akta Polnische Kirchliche Vereine, w: AKBGd — D 43. Por. Poświadczenie CKKPDGd z 24X1 1937, w: AKBGd — D 43.
108 Poświadczenie CKKPDGd, iw. Por. ks. A. B a c i ń s k i, dz. cyt.
107 Statut KSK i KSM Poznań 1936 w: Akta Polnische Kirchliche Vereine w: AKBGd — D 43.
108 Tamże.