606616646

190 KS. PIOTR TOCZEK

tu, korzystając z przychylności dyrekcji Polskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego, która dała do dyspozycji bezpłatnie w jedną z niedziel 3 autobusy na wycieczkę do Gdyni dla młodzieży z Ełganowa i Trąbek Wielkich²²². W czasie innych wycieczek zwiedzano pobliskie Pomorze. Oprócz tego urządzono 5 wycieczek krajoznawczych, z których jedna, z 15 uczestnikami zwiedziła Powszechną Wystawę Krajową w Poznaniu w roku 1929.

W następnych latach Okręg organizował wycieczki krajoznawcze przeważnie dziesięcio czy dwunastodniowe. W czerwcu 1931 roku wyruszyła wycieczka do Warszawy, Częstochowy i Krakowa, Zakopanego i Katowic. Po kilkuletniej przerwie, 5 lipca 1936 roku odbyła się z u-działem 16 osób wycieczka do Warszawy i Lwowa. Od 15—26 czerwca 1938 roku wycieczka KSM zwiedziła Warszawę, Grodno, Wilno, Nowogródek i Białowieżę²²³. W dniach od 1 do 10 sierpnia 1939 roku młodzież KSM z Gdańska udała się do Katowic, Zaolzia, Krakowa, Dębicy, Sandomierza i Łodzi²²⁴.

Przez staranny dobór tras oraz zapewnienie wysoko kwalifikowanych przewodników młodzież poznawała najwybitniejsze pomniki dziejów i kultury polskiej, które w wyjaśnieniach przewodników były odpowiednio naświetlone pod kątem zwalczania tendencyjnej propagandy niemieckiej.

KSM zawsze uczestniczyło w pielgrzymkach do Piekar, Częstochowy. Swarzewa i Św. Wojciecha²²⁵. Z udziałem młodzieży KSMM i KSMZ odbyła się pielgrzymka do Częstochowy zorganizowana przez CKKPDGd. Pobyt pielgrzymki w Warszawie przypadał na dzień 3 maja 1939 roku. W czasie defilady szczególnie gorąco oklaskiwano uczestników mających na bluzkach lub w klapach marynarek napis „Gdańsk”. Uroczyste złożenie wieńca KSMM i KSMZ na Grobie Nieznanego Żołnierza, było jednym z pamiętnych punktów programu pobytu w stolicy.

Wycieczki krajoznawcze miały dla młodzieży wyjątkowo doniosłe znaczenie, jako że przebywając ciągle w otoczeniu niemieckim, była narażona na szykany, mylne przedstawianie naszych dziejów i pomniejszanie polskiego dorobku kulturalnego. Osobiste wrażenia wyniesione z wycieczek były znakomitym antidotum na tendencyjną propagandę niemiecką.

Młodzież Gdańska zawsze brała udział w zjazdach i zlotach KSM zorganizowanych przez związki lub Zjednoczenie. Reprezentowana była

²²²    A.Makurath, jw.

Notatka Komisarza Generalnego... jw. Por. A. Makurath, jw.

223    TflTT17P

²²⁴    A. Makurath, jw.

²²⁵    Sprawozdanie z dziaalności Zarządu Macierzy Szkolnej w Gdańsku za rok 1933, Rocznik VII.